Πριμέιρα Λίγκα
Βαθμολογία και Στατιστικά
Το πρωτάθλημα διεξάγεται με 18 ομάδες. Ο πρωταθλητής προκρίνεται στους ομίλους του Τσάμπιονς Λιγκ. Η ομάδα που βρίσκεται στη δεύτερη θέση, ξεκινάει από τον 3ο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ. Η 3η και η 4η ομάδα στην κατάταξη συμμετέχουν στα πλέι οφ και στον 2ο προκριματικό γύρο του Γιουρόπα Λιγκ αντίστοιχα. Ο κάτοχος του Κυπέλλου προκρίνεται απευθείας στους ομίλους του Γιουρόπα Λιγκ. Σε περίπτωση που το Κύπελλο κατακτήσει ομάδα που έχει εξασφαλίσει την έξοδο της στην Ευρώπη, τότε και η 5η θέση δίνει ένα εισιτήριο για τα προκριματικά του Europa League.
Κουμάντο και προπολεμικά οι Big 3
Όταν το 1934 αποφασίστηκε η δημιουργία του πορτογαλικού πρωταθλήματος ελάχιστοι περίμεναν αυτό που θα ακολουθούσε. Οι Big 3 του ποδοσφαίρου της χώρας της Ιβηρικής Χερσονήσου δεν είχαν καμία διάθεση να επιτρέψουν σε κάποιον άλλο σύλλογο να μπει ανάμεσά τους. Ο πρώτος τίτλος κατέληξε το 1935 στα χέρια της Πόρτο.
Τα επόμενα τρία πανηγυρίστηκαν στην πρωτεύουσα Λισσαβώνα από την Μπενφίκα, ενώ το 1940 η Πόρτο αναδείχτηκε εκ νέου πρωταθλήτρια, με τη Σπόρτινγκ να σηκώνει την πρώτη της κούπα το 1941. Η Πορτογαλία έμεινε ουδέτερη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και ενεπλάκη μετά το 1944, όταν πλέον οι δυνάμεις του Άξονα είχαν αρχίσει να χάνουν εδάφη.
Γι’ αυτόν τον λόγο δεν χρειάστηκε να διακοπεί το πρωτάθλημα της χώρας καμία φορά κι έχει ολοκληρωθεί κάθε σεζόν από τότε που ξεκίνησε. Από το 1940 μέχρι και το 1955, η κυρίαρχη ομάδα ήταν η Σπόρτινγκ, με τα «λιοντάρια» να χτίζουν τη δική τους Αυτοκρατορία κατακτώντας τους περισσότερους τίτλους, την ώρα που η Πόρτο έμεινε μακριά από την κορυφή στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Ο Εουσέμπιο άλλαξε επίπεδο την Μπενφίκα
Ο Εουσέμπιο πέρασε στην ιστορία ως ένας από τους κορυφαίους ποδοσφαιριστές όλων των εποχών
Ο λόγος φυσικά για τον Εουσέμπιο ο οποίος προστέθηκε στο πλευρό του Κολούνα και δημιούργησαν ένα αχτύπητο δίδυμο, οδηγώντας ξανά τους «αετούς» στην κορυφή της Ευρώπης, νικώντας αυτήν την φορά στον τελικό τη Ρεάλ Μαδρίτης.
Από το 1959 έως το 1978 η Πόρτο έμεινε ξανά μακριά από τα πρωταθλήματα, με την Μπενφίκα να είναι η απόλυτη κυρίαρχος, κατακτώντας 14 φορές τον τίτλο, κάνοντας σε τέσσερις περιπτώσεις το three-peat (δηλαδή τρεις διαδοχικές κατακτήσεις), με τη Σπόρτινγκ να γεύεται τη χαρά της κορυφής, όταν δεν έβλεπε την αντίπαλό της να τα καταφέρνει.
Ο Εουσέμπιο φόρεσε τη φανέλα της Μπενφίκα σε 301 αγώνες και σκόραρε 317 φορές γράφοντας ιστορία.
Η γαλάζια δυναστεία των «δράκων» του Πίντο Ντα Κόστα και ο Μουρίνιο
Η Πόρτο του Μουρίνιο έγραψε τη δική της ιστορία εντός κι εκτός πορτογαλικών συνόρων
Εκείνη τη χρονιά ο 45χρονος Πίντο Ντα Κόστα βρέθηκε στον προεδρικό θώκο της ομάδας και το κλαμπ... απογειώθηκε. Ο ίδιος μέχρι το 2020 είχε γίνει ο μοναδικός πρόεδρος στην ιστορία ποδοσφαιρικού συλλόγου με 60 τίτλους στην κατοχή του, αλλά και με 38 χρόνια διαδοχικής παρουσίας στην προεδρία.
Από το 1984 έως και το τέλος της χιλιετίας η Πόρτο κυριάρχησε και κατέκτησε δέκα πρωταθλήματα αλλά κι ένα Κύπελλο Πρωταθλητριών, ενώ από τον πάγκο της πέρασαν πολλές μεγάλες φυσιογνωμίες όπως ο αείμνηστος Μπόμπι Ρόμπσον.
Τον Ιανουάριο του 2002 με την ομάδα να κατρακυλάει, ο Πίντο Ντα Κόστα αποφάσισε να προσλάβει τον Ζοσέ Μουρίνιο αντί του Οκτάβιο Μασάδο. Τα αποτελέσματα φάνηκαν άμεσα με το κλαμπ να κατακτά το πρωτάθλημα, το κύπελλο και το κύπελλο UEFA το 2003, ενώ την επόμενη σεζόν κατέκτησε τόσο την εγχώρια λίγκα όσο και το Champions League, δημιουργώντας πιθανότατα την κορυφαία πορτογαλική ομάδα όλων των εποχών.
Το σκάνδαλο «Απίτο Δουράδο»
Ο εμβληματικός παράγοντας της Πόρτο, Πίντο Ντα Κόστα
Τον Ιούνιο του 2017 ο ισχυρός άνδρας της Πόρτο κατηγορήθηκε επίσημα για διαφθορά. Η Πειθαρχική Επιτροπή τον τιμώρησε με απαγόρευση ενασχόλησης με το ποδόσφαιρο για δύο χρόνια, ενώ αφαίρεσε και 6 βαθμούς από την Πόρτο. Ο Ντα Κόστα πάντως εξήγησε ότι δεν θα έκανε έφεση για τους βαθμούς που αφαιρέθηκαν αλλά για να «καθαρίσει» το όνομά του.
Η δικαίωση ήρθε τον Απρίλιο του 2009, όταν αθωώθηκε οριστικά για την υπόθεση που αφορούσε δωροδοκία διαιτητών. Μάλιστα μετά από αρκετές δικαστικές μάχες, η Πόρτο πήρε πίσω και τους βαθμούς, έχοντας πάντως κατακτήσει το πρωτάθλημα με 20 πόντους διαφορά τη σεζόν 2007/08, που σημαίνει ότι ακόμη κι αν παρέμενε η αφαίρεση, θα ήταν και πάλι στην κορυφή.
Όταν βρυχήθηκαν τελευταία φορά τα «λιοντάρια» της Λισσαβώνας
Ο Μάριο Ζαρντέλ οδήγησε τη Σπόρτινγκ με τα γκολ του, στην κατάκτηση του πρωταθλήματος το 2002
Μεταξύ άλλων απέκτησε και τον Πίτερ Σμάιχελ από τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ ο οποίος ύψωσε... τείχος στην εστία της, ενώ ο Ζοάο Πίντο και ο Σα Πίντο αποτελούσαν σταθερές του συλλόγου. Η αυλαία της νέας χιλιετίας βρήκε τα «λιοντάρια» να κατακτούν τον τίτλο.
Το συγκεκριμένο επίτευγμα επαναλήφθηκε δύο χρόνια αργότερα. Αυτήν την φορά ο μεγάλος πρωταγωνιστής δεν ήταν άλλος από τον Μάριο Ζαρντέλ. Ο Βραζιλιάνος στράικερ έφτιαξε το όνομά του με την Πόρτο, αλλά μετά από μία σεζόν στην Τουρκία και τη Γαλατάσαραϊ, το 2001 επέστρεψε στην Πορτογαλία για λογαριασμό της Σπόρτινγκ.
Μάλιστα επέστρεψε κεφάτος, καθώς πέτυχε 42 γκολ πραγματοποιώντας ρεκόρ καριέρας και τα «λιοντάρια» βρυχήθηκαν ξανά ανεβαίνοντας στην κορυφή το 2002, κατορθώντας κάτι που δεν επανέλαβαν μέχρι και το 2020.
Όταν έγραψαν ιστορία Μπελενένσες και Μποαβίστα
Η Μποαβίστα έκανε την έκπληξη και κατέκτησε τον τίτλο το 2001
Τη σεζόν 1945/46, η ομάδα από το ιστορικό προάστιο Μπελέμ, της πρωτεύουσας της Πορτογαλίας, κατάφερε να πετύχει τη μεγάλη έκπληξη. Σ’ ένα πρωτάθλημα που συμμετείχαν δώδεκα ομάδες και διεξήχθησαν 22 αγωνιστικές, η Μπελενένσες έκοψε πρώτη το νήμα με 38 βαθμούς, αφήνοντας πίσω της με διαφορά μόλις ενός πόντου την Μπενφίκα.
Χρειάστηκε να περάσουν 55 ολόκληρα χρόνια για να «σπάσει» η κυριαρχία των Big 3. Αυτήν τη φορά τα κατάφερε η Μποαβίστα, η ομάδα από την πόλη Πόρτο η οποία βρίσκεται σταθερά στη «σκιά» των «δράκων».
Η «μάχη» για τον τίτλο της σεζόν 2000/01 ήταν ανάμεσα στην Μποαβίστα και την Πόρτο και βρήκε θριαμβεύτρια την πρώτη η οποία μάζεψε 77 βαθμούς, έναντι 76 της Πόρτο, σηκώνοντας την κούπα.
Ο φοβερός Πεϊροτέο, τα ρεκόρ και οι αήττητοι
Ο Φερνάντο Πεϊροτέο αποτελεί τον κορυφαίο σκόρερ όλων των εποχών στην Πριμέιρα Λίγκα με 332 γκολ
Οι τρεις σπουδαιότεροι σύλλογοι της χώρας είναι και οι μοναδικοί που δεν έχουν υποβιβαστεί ποτέ.
Το 1973 οι «αετοί» έγιναν το πρώτο κλαμπ που κατέκτησε αήττητο το πρωτάθλημα, ενώ το 1978 κατάφερε να τελειώσει ξανά χωρίς ήττα τη σεζόν, αλλά τερμάτισε δεύτερη πίσω από την Πόρτο.
Η Πόρτο πάντως κατάφερε να κατακτήσει κι εκείνη αήττητη τον τίτλο και μάλιστα σε δύο περιπτώσεις, το 2011 και το 2013.
Κορυφαίος σκόρερ στην ιστορία του πορτογαλικού πρωταθλήματος είναι ο Φερνάντο Πεϊροτέο ο οποίος έπαιξε με τη φανέλα της Σπόρτινγκ από το 1937 έως το 1949 και σε 197 συμμετοχές, έστειλε την μπάλα στα δίχτυα σε 332 διαφορετικές περιπτώσεις. Αποσύρθηκε σε ηλικία 31 ετών όμως είχε προλάβει να πετύχει ένα ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο.
Αρούκα
Μπελενένσες Σαντ
Μπενφίκα
Μποαβίστα
Εστορίλ
Φαμαλικάο
Πόρτο
Ζιλ Βιθέντε
Μαρίτιμο
Μορεϊρένσε
Πάσος Φερέιρα
Πορτιμονένσε
Σάντα Κλάρα
Μπράγκα
Σπόρτινγκ Λισαβόνας
Τοντέλα
Γκιμαράες
Βιζέλα
