Τα γεγονότα που σημάδεψαν τα 110 χρόνια ιστορίας του Παναθηναϊκού (vid)
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 3/2/2018 16:28
Αναλυτικά το αφιέρωμα της ΠΑΕ Παναθηναϊκός:
Ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος, ο Παναθηναϊκός μας γίνεται σήμερα 110 ετών!
Από το χειμωνιάτικο απόγευμα της 3ης Φεβρουαρίου 1908 όταν ο Γεώργιος Καλαφάτης έριχνε το σπόρο για την ίδρυση του μεγαλύτερου αθλητικού συλλόγου στην Ελλάδα, του Παναθηναϊκού Αθλητικού Ομίλου, έως σήμερα, «έτρεξαν» 110 χρόνια. Χρόνια γεμάτα χαρές και λύπες, επιτυχίες και αποτυχίες, δόξα και απογοήτευση. Ο Παναθηναϊκός βρέθηκε αρκετές φορές στα ουράνια αλλά και κάποιες στιγμές στο χείλος του γκρεμού.
Τα λόγια των μεγάλων ευεργετών του συλλόγου έχουν διαχρονική αξία για να περιγράψουν κυρίως στις νεότερες γενεές τι πραγματικά σημαίνει «Παναθηναϊκός».
«Ευτυχήσαμε να δούμε τους διαδόχους μας να ενστερνίζονται την πίστη μας και τις αρχές μας και να συνεχίζουν με την ίδια πνοή το δρόμο που εμείς χαράξαμε και που οδηγεί εις την εκπλήρωση των καλύτερων αθλητικών πόθων» (κείμενο Γεωργίου Καλαφάτη για τα 50 χρόνια ζωής του Παναθηναϊκού).
«Αναλώνοντας ένα μέρος της ζωής μου εις την υπηρεσία της παναθηναϊκής ιδέας, αισθάνομαι ότι έχω το δικαίωμα να αναφωνήσω κάτι ανάλογον προς το: “Πόσο εμεγαλύνθησαν τα έργα σου Κύριε”. Πράγματι, ο Παναθηναϊκός μας εμεγαλύνθη τόσον και τόσον εδοξάσθη ώστε με πεποίθηση πλέον να πιστεύουμε ότι κάποτε θα εορτάζονται οι εκατονταετηρίδες αυτού. Διότι ο Παναθηναϊκός μας κατέστη αιώνιος. Κατέστη Αθάνατος! Διότι ο Παναθηναϊκός είναι Ιδέα!» (ομιλία Απόστολου Νικολαΐδη για τα 70 χρόνια ζωής του συλλόγου, το 1978).«Η ιστορία του Παναθηναϊκού, από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, είναι γεμάτη από ανθρώπους που τον νοιώσανε και τον αγαπήσανε. Γι’ αυτό πρέπει να ζήση, και θα ζήση. Και θα γίνει πιο μεγάλος απ’ ό,τι είναι. Αυτό είναι το πιστεύω κάθε Παναθηναϊκού» (κείμενο του Λουκά Πανουργιά το 1955).
Η ΠΑΕ Παναθηναϊκός ετοίμασε ένα συλλεκτικό επετειακό video με γεγονότα που σημάδεψαν κάθε ένα από τα 110 χρόνια στη διαδρομή της ομάδας. Διαβάστε σε περίπου 4.000 λέξεις όσα παρουσιάζονται σε 20 λεπτά στο video του PAO TV:
1908 Η ίδρυση. Ο Γιώργος Καλαφάτης συλλαμβάνει την ιδέα της ίδρυσης ενός νέου συλλόγου, μετά την απόφαση του Πανελλήνιου να καταργήσει το τμήμα ποδοσφαίρου. Και εγένετο Ποδοσφαιρικός Όμιλος Αθηνών.
1909 Η ρήξη. Ο πρόεδρος του συλλόγου Μαρίνος Μαρινάκης και ο Γενικός Αρχηγός, Γιώργος Καλαφάτης έρχονται σε ευθεία ρήξη με αποτέλεσμα ο τελευταίος να αποχωρήσει μαζί με τα ¾ των αθλητών.
1910 Η δημιουργία του Πανελλήνιου Ποδοσφαιρικού Ομίλου. Ο Καλαφάτης προχωράει στο επόμενο βήμα του και δημιουργεί ένα σύλλογο αποφασισμένο να προχωρήσει. Χρώματα του; Πράσινη φανέλα, λευκό σορτσάκι.
1911 Οικονομικά προβλήματα. Ο Όμιλος αντιμετωπίζει θέματα επιβίωσης και τα μέλη του αποφασίζουν να δίνουν συνδρομή κάθε μήνα.
1912 Έναρξη Βαλκανικών Πολέμων. Οι αθλητικές δραστηριότητες «παγώνουν»
1913 Θάνατος του Κωστή Τσικλητήρα. Ο Ολυμπιονίκης μας ήταν από τους πρώτους που πλαισίωσαν την ομάδα Καλαφάτη στην δημιουργία του συλλόγου.
1914 Απόστολος Νικολαΐδης: Η έναρξη του μύθου. Στα 18 του εντάσσεται στο σύλλογο ως αθλητής μία από τις κορυφαίες φυσιογνωμίες στην ιστορία του Παναθηναϊκού, ο Πατριάρχης της ομάδας.
1915 Ξεπερνάει τα οικονομικά προβλήματα. Χάρη στη διαχείριση που γίνεται και στις δωρεές ο σύλλογος βγαίνει νικητής από τη μάχη.
1916 Λουκάς Πανουργιάς: πρωτεργάτης της Παναθηναϊκής αθλητικής ιδέας. Εντάσσεται στο σύλλογο ως ποδοσφαιριστής. Περνάει από όλα τα αξιώματα, διατελεί πρόεδρος στη «χρυσή» εποχή 1961-66 και εν τέλει το 1974 θα ανακηρυχθεί από τη Γ.Σ. του συλλόγου ισόβιος επίτιμος πρόεδρος και πρωτεργάτης της Παναθηναϊκής αθλητικής ιδέας.
1917 -18 Η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τα περισσότερα μέλη του συλλόγου στρατεύονται σε αυτή τη δύσκολη διετία.
1919 Έμβλημα το Τριφύλλι. Η ιδέα ανήκε κυρίως στον Μιχάλη Παπάζογλου, του οποίου η ομάδα στην Κωνσταντινούπολη είχε ένα τριφύλλι ως έμβλημα, ενώ ένθερμος υποστηρικτής ήταν και ο Απόστολος Νικολαΐδης καθώς παρόμοιο έμβλημα είχε η προηγούμενη ομάδα του στη Γερμανία. Το τριφύλλι του Παναθηναϊκού φιλοτέχνησε ο τότε πρόεδρος του συλλόγου και διευθυντής της Εθνικής Πινακοθήκης, Γιώργος Χατζόπουλος.
1920 Μετονομασία σε Πανελλήνιο Ποδοσφαιρικό Αγωνιστικό Όμιλο. Προσθέτει δηλαδή το «Αγωνιστικό» αφού καλλιεργείται πια ο κλασικός αθλητισμός στο σύλλογο.
1921 Εγκρίνεται στη Γ.Σ. πρόταση για γήπεδο στη θέση Περιβόλα Αμπελοκήπων. Μπαίνουν οι βάσεις για το ιστορικό γήπεδο της Λεωφόρου.
1922 Ο Παναθηναϊκός Αθλητικός Όμιλος. Αναζητούνταν ένα πιο αντιπροσωπευτικό όνομα και τελικά αυτό που ήθελε ο Καλαφάτης προέκυψε.
1923 Το βάρος στο χτίσιμο του γηπέδου. Όλες οι προσπάθειες επικεντρώνονται στο πώς θα χτιστεί το σπίτι του Παναθηναϊκού.
1924 Η παραχώρηση της Λεωφόρου. Με απόφαση της Βουλής ο χώρος της Περιβόλας παραχωρείται οριστικά στον Παναθηναϊκό.
1925 Πρώτος αθηναϊκός τίτλος. Ο Παναθηναϊκός κερδίζει και στα πέντε παιχνίδια του και κατακτά το πρωτάθλημα.
1926 Πρώτη ευρωπαϊκή νίκη επί της Κάφενμπεργκ. Στις 4 Μαΐου ο Παναθηναϊκός πετυχαίνει την πρώτη νίκη της Ιστορίας του σε διεθνές παιχνίδι στο φιλικό με την αυστριακή ομάδα.
1927 Σύσταση του ΠΟΚ. Παναθηναϊκός, Ολυμπιακό και ΑΕΚ δημιουργούν νέο ποδοσφαιρικό οργανισμό και διαγράφονται από τη νεοσύστατη Ελληνική Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία, με συνέπεια να αδυνατούν να αγωνιστούν στο πρωτάθλημα.
1928 Η έλευση του Άγγελου Μεσσάρη. Σπουδαίος επιθετικός, η απόκτηση του οποίου από το Γουδί σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τον Παναθηναϊκό.
1929 Ο Κίνσλερ φέρνει ουγγρικό άνεμο. Διαδέχεται τον συμπατριώτη του Μίλκο Φόρνερ και φέρνει νέες ιδέες στην ομάδα.
1930 Πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα με το θρίαμβο του 8-2 επί του ΟΣΦΠ. Ο Παναθηναϊκός κατακτά τον τίτλο αλλά αυτό που γράφεται στην ιστορία είναι ο ανεπανάληπτος θρίαμβος επί του «αιωνίου» αντιπάλου.
1931 Διαγραφή του Καλαφάτη από τα μητρώα. Ο Απόστολος Νικολαΐδης αναδεικνύεται σε νέο ισχυρό άνδρα του Παναθηναϊκού. Με την επικράτηση της παράταξής του διαγράφονται σχεδόν όλα τα μέλη της αντίπαλης παράταξης (του Σπύρου Μερκούρη). Ανάμεσά τους και ο ιδρυτής του συλλόγου Γιώργος Καλαφάτης. Το ιστορικό ατόπημα διορθώθηκε 19 χρόνια αργότερα από τον ίδιο τον Νικολαΐδη.
1932 Διάλυση των «Πράσινων Πουλιών» και επανένωση με τον Παναθηναϊκό. Η ομάδα αυτή είχε δημιουργηθεί από όσους ακολούθησαν τον Μερκούρη μία χρονιά πριν.
1933 Αποχώρηση από το πρωτάθλημα. Η διοίκηση του Παναθηναϊκού λαμβάνει αυτή την απόφαση μετά την ακατανόητη κίνηση της ΕΠΟ να ορίσει ξανά έδρα για το ματς Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός το Ποδηλατοδρόμιο, το οποίο ημέρες νωρίτερα είχε χαρακτηριστεί ακατάλληλο και αποτέλεσε το λόγο διακοπής του αγώνα.
1934 66 γκολ σε 20 αγώνες αλλά μένει δεύτερος. Ο Παναθηναϊκός είναι μηχανή σκοραρίσματος. Παίρνει εύκολα την πρωτιά στο πρωτάθλημα Αθήνας και η παραγωγικότητά του τον βοηθάει και στο Εθνικό Πρωτάθλημα. Όμως, σκοντάφτει δύο φορές πάνω στο Γουδί και χάνει για ένα βαθμό τον τίτλο.
1935 Διακοπή λόγω… Εθνικής. Δίνει μάχη στο πρωτάθλημα με Εθνικό και Ολυμπιακό, ισοβαθμεί στην κορυφή αλλά ξαφνικά η ΕΠΟ αποφασίζει να διακοπεί το πρωτάθλημα προκειμένου να προετοιμαστεί καλύτερα η Εθνική ομάδα για το Βαλκανικό Κύπελλο!
1936 Η αρχή δεν έφτανε. Παρότι μπήκε δυναμικά στο πρωτάθλημα, μια «βαριά» ήττα στην αρχή του δεύτερου γύρου από τον «αιώνιο» αντίπαλο προκαλεί αποσταθεροποίηση και εν τέλει απώλεια του τίτλου.
1937 Επεισοδιακή αποχώρηση. Στο τουρνουά που διοργανώνει η εφημερίδα «Βραδυνή» μετά τον αγώνα Ολυμπιακός – Παναθηναϊκός γίνονται επεισόδια μεταξύ των ποδοσφαιριστών των δύο ομάδων. Η ΕΠΟ τιμωρεί μόνο τους ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού και η διοίκηση του Τριφυλλιού αποφασίζει να αποχωρήσει από το πρωτάθλημα.
1938 Το τραγικό συμβάν με τον Λύσσανδρο Δικαιόπουλο. Ο νεαρός ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού συγκρούστηκε στο κεφάλι με τον Τρύφωνα Τζανετή της ΑΕΚ σε αναμέτρηση των δύο ομάδων. Ο άτυχος Δικαιόπουλος κατέληξε λίγη ώρα αργότερα στο νοσοκομείο.
1939 Ανανέωση υλικού. Η διοίκηση έρχεται σε κόντρα με αρκετούς βασικούς ποδοσφαιριστές και τελικώς αποφασίζεται να γίνει ριζική αλλαγή στο ρόστερ.
1940 Κατάκτηση του Κυπέλλου. Το πρώτο Κύπελλο Ελλάδας πηγαίνει στα χέρια του Παναθηναϊκού. Οι Πράσινοι επικρατούν 3-1 του Άρη Θεσσαλονίκης. Λίγο μετά η Ελλάδα μπαίνει στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Ο θάνατος του Μίμη Πιερράκου. Ο ποδοσφαιριστής του Παναθηναϊκού χάνει τη ζωή του στα αλβανικά όρη τον Νοέμβριο του έτους.
1941 -43 Η διοικούσα επιτροπή κρατάει ζωντανό τον Παναθηναϊκό. Εν μέσω της Κατοχής ο Παναθηναϊκός κατορθώνει να… αναπνεύσει με τη διοργάνωση φιλικών αγώνων.
1944 Η ελληνική σημαία υψώνεται στον ιστό της Λεωφόρου. Ο διευθυντής του γηπέδου του Παναθηναϊκού, Αντώνης Βρεττός υψώνει το σύμβολο του ελληνισμού τέσσερις ημέρες πριν την απελευθέρωση.
1945 Πρώτος αγώνας στην ελεύθερη Ελλάδα. Στη Λεωφόρο ο Παναθηναϊκός υποδέχεται στις 28 Ιανουαρίου την ομάδα του αγγλικού στρατού.
1946 Με την τρίτη. Το Κύπελλο Χριστουγέννων κατακτάται κόντρα στον Απόλλωνα μετά από τρεις προσπάθειες, αφού το πρώτο ματς διακόπτεται λόγω βροχής, το δεύτερο λήγει ισόπαλο και εν τέλει στο τρίτο έρχεται η νίκη με 3-1.
1947 Νέα κόντρα με την ΕΠΟ. Ο Παναθηναϊκός τιμωρείται με αποκλεισμό από τη διοργάνωση του Κυπέλλου γιατί στον τελικό του Κυπέλλου Πάσχα χρησιμοποίησε τον τιμωρημένο Νικολόπουλο.
1948 Προβολείς στη Λεωφόρο. Άλλη μια καινοτομία για το σπίτι του Παναθηναϊκού. Μάλιστα στις 28 Ιουλίου γίνεται το πρώτο βραδινό παιχνίδι στην Ελλάδα με αντίπαλο τον Ολυμπιακό.
1949 Το πρώτο μεταπολεμικό πρωτάθλημα. Ο τίτλος έρχεται δύσκολα για τον Παναθηναϊκό τόσο για την είσοδο στο πανελλήνιο πρωτάθλημα όσο και για την κατάκτησή του.
1950 Εποχή Χάρι Γκέιμ. Ο Άγγλος τεχνικός φέρνει προπονητικές πρακτικές από τη μεγάλη αγγλική ποδοσφαιρική σχολή και δημιουργεί μια πολύ ισχυρή ομάδα, βελτιώνοντας ατομικά την απόδοση των ποδοσφαιριστών. Θα επιστρέψει ξανά στον πάγκο στις αρχές της δεκαετίας του ’60.
1951 Ολοκληρώνεται η κατασκευή της ιστορικής θύρας 13. Τα χρήματα για τα έργα βρίσκονται μετά την εξασφάλιση δανείου από την Κτηματική Τράπεζα. Η Λεωφόρος γίνεται για την εποχή ένα στολίδι.
1952 Δημιουργία Συλλόγου Φιλάθλων Οπαδών Παναθηναϊκού. Η ιδέα ανήκε στον Χρήστο Μωϋσιάδη.
1953 Πρωταθλητής ξανά. Στην Αθήνα η κυριαρχία ήταν απόλυτη, ενώ στο πανελλήνιο πρωτάθλημα οι δύο νίκες επί του Άρη και οι δύο ισοπαλίες με τον Ολυμπιακό αρκούν για τον τίτλο.
1954 Δεν αρκούσε το αήττητο. Πέντε νίκες και πέντε ισοπαλίες ήταν ο απολογισμός του Παναθηναϊκού, όμως οι δύο ισοπαλίες με τον Ολυμπιακό χαρίζουν τον τίτλο στον «αιώνιο» αντίπαλο.
1955 Το Κύπελλο των 25.000 θεατών. Ο Παναθηναϊκός επικρατεί του ΠΑΟΚ με 2-0 στον τελικό του θεσμού, με τον αγώνα να διεξάγεται στην κατάμεστη Λεωφόρο και τον αριθμό των θεατών να συνιστά ρεκόρ για την εποχή.
1956 Πικρό φινάλε. Στο πρωτάθλημα Αθηνών ο Παναθηναϊκός κάνει «περίπατο» αλλά στο πανελλήνιο πρωτάθλημα οι απώλειες κοστίζουν. Ο τίτλος «παίζεται» μέχρι τέλους όμως στο τελευταίο ματς η νίκη απέναντι στον Ολυμπιακό δεν έρχεται.
1957 Διπλό μπαράζ και απώλεια. Μετά από μεγάλη μάχη, ο Παναθηναϊκός ισοβαθμεί με τον «αιώνιο» αντίπαλο και ο πρωταθλητής κρίνεται μέσω μπαράζ που γίνεται στο γήπεδο της ΑΕΚ. Το ματς λήγει ισόπαλο χωρίς γκολ και έτσι τρεις ημέρες μετά διεξάγεται επαναληπτικός, όπου η ομάδα του Πειραιά επικρατεί 1-0.
1958 Χορτάρι στη Λεωφόρο. Ο Παναθηναϊκός πρωτοπορεί ξανά και γίνεται η πρώτη ομάδα με γήπεδο που διαθέτει χλοοτάπητα. Πρώτο ματς με χορτάρι αυτό κόντρα στην ΑΕΚ στις 12 Μαρτίου.
1959 Ο Στρατηγός του Παναθηναϊκού. Έρχεται στον Παναθηναϊκό από την Άμυνα Αμπελοκήπων ο Μίμης Δομάζος, ο άνθρωπος που έμελλε να αλλάξει την ιστορία του Παναθηναϊκού και του ελληνικού ποδοσφαίρου. Ο Στρατηγός, το «10» το καλό, ήταν η «σημαία» της ομάδας επί δύο δεκαετίες. Πρώτος σε συμμετοχές στην ιστορία του Παναθηναϊκού αλλά και στην ιστορία της Α’ Εθνικής.
1960 Με το δεξί στην Α’ Εθνική. Καθιερώνεται η Α’ Εθνική με τη συμμετοχή 16 ομάδων και ο Παναθηναϊκός κατακτά το πρώτο πρωτάθλημα. Ο τίτλος έρχεται σε μπαράζ με τη νίκη με 2-1 επί της ΑΕΚ. Την ίδια χρονιά το Τριφύλλι δίνει το παρθενικό επίσημο ευρωπαϊκό παιχνίδι του με αντίπαλο τη Χράντετς Κράλοβε από την Τσεχοσλοβακία.
1961 Συγκεντρώνοντας αστέρια. Ο Παναθηναϊκός κάνει μετεγγραφικό ντεμαράζ. Ο Αριστείδης Καμάρας εντάσσεται από τον Απόλλωνα (θα γίνει ο 7ος σε συμμετοχές στην ιστορία του Τριφυλλιού), ο Κώστας Τουμπέλης από τον Ηρακλή, ο Γιάννης Χολέβας από τον Απόλλωνα και ο Στέλιος Παναγιωτίδης από την Ελευθερούπολη, θα γίνουν βασικά γρανάζια μιας καλοκουρδισμένης μηχανής.
1962 Το σίριαλ Λουκανίδη έχει αίσιο τέλος. Ο Παναθηναϊκός προσπαθεί μήνες να εντάξει τον πληρέστερο Έλληνα ποδοσφαιριστή στο ρόστερ του παρά τις αντιδράσεις της ομάδας που ανήκε, της Δόξα Δράμας που είχε συμφωνήσει με τον Ολυμπιακό. Με τη σύμφωνη γνώμη του Λουκανίδη, ο Παναθηναϊκός κινεί τα νήματα απεμπλοκής του και εν τέλει και στις αρχές του 1962 ο Λουκανίδης φοράει τα πράσινα.
1963 Τον «πλήγωσε» η διαφορά τερμάτων. Ο Παναθηναϊκός τερματίζει στην πρώτη θέση ισόβαθμος της ΑΕΚ, χάνοντας την τελευταία αγωνιστική (στο ματς με τον Εθνικό) τη δυνατότητα να κατακτήσει τον τίτλο. Στο μπαράζ που η διοίκηση δέχεται να διεξαχθεί στην έδρα της ΑΕΚ, οι δύο ομάδες αναδεικνύονται ισόπαλες 3-3 και έτσι ο τίτλος πηγαίνει στην ΑΕΚ λόγω καλύτερου συντελεστή στη διαφορά τερμάτων.
1964 Το αήττητο πρωτάθλημα του Μπόμπεκ. Ο Γιουγκοσλάβος Στέφαν Μπόμπεκ έχει στα χέρια του ένα εξαίσιο υλικό και το αξιοποιεί στο έπακρο. Εφαρμόζοντας το σύγχρονο 4-3-3, ο Παναθηναϊκός δεν έχει αντίπαλο. Και πετυχαίνει κάτι μοναδικό έως και σήμερα: την κατάκτηση του πρωταθλήματος δίχως ήττα!
1965 Ρεκόρ ανέπαφης εστίας από τον Τάκη Οικονομόπουλο με 1.088 λεπτά. Ο Παναθηναϊκός κατακτά ξανά το πρωτάθλημα και ένας από τους λόγους είναι ο τερματοφύλακας και η αμυντική του γραμμή, αφού το Τριφύλλι δέχεται μόλις δύο γκολ σε όλο το δεύτερο γύρο.
1966 Η ανανέωση αναστατώνει. Το χαμένο πρωτάθλημα της σεζόν 1965-66 φέρνει αναστάτωση. Ο προπονητής Στέφαν Μπόμπεκ υποστηρίζει την περίφημη ανανέωση υλικού, κατηγορώντας ανοιχτά αρκετούς ποδοσφαιριστές. Οι περισσότεροι παλιοί παίκτες καταφέρονται ανοιχτά κατά του προπονητή. Η ομάδα χωρίζεται στα δύο και πλέον όλα παίρνουν δημόσιο χαρακτήρα.
Ίδρυση της «Θύρας 13». Ο Παναθηναϊκός πρωτοπορεί ξανά. Μια ομάδα νεαρών φιλάθλων του ιδρύει τη «Θύρα 13» την πρώτη οργανωμένη κίνηση οπαδών. Ο σύνδεσμος μετράει 52 χρόνια ζωής.
1967 Οι πληγές επουλώνονται. Τον Μάρτιο επιστρέφουν οι παλιοί ποδοσφαιριστές μετά από απόφαση της διοίκησης, αλλά η ομάδα θα αργήσει να βρει τα πατήματά της.
1968 «Χτίζεται» η ομάδα του Γουέμπλεϊ. Εντάσσονται στον Παναθηναϊκό ο Αντώνης Αντωνιάδης (2ος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου), ο Κώστας Ελευθεράκης (6ος σκόρερ και 6ος σε συμμετοχές στην ιστορία του συλλόγου), ο Άνθιμος Καψής (4ος σε συμμετοχές στην ιστορία του συλλόγου), ο Γιώργος Γονιός, ο Τάκης Παπαδημητρίου, ο Γιάννης Τομαράς, ο Γιώργος Βλάχος, ο Γιώργος Δεληγιάννης, η βάση της ομάδας που έγραψε ιστορία λίγα χρόνια μετά.
1969 Το πρώτο νταμπλ στην ιστορία. Εντυπωσιακός ο Παναθηναϊκός ειδικά στο δεύτερο μισό της σεζόν, δεν αφήνει περιθώριο αμφισβήτησης στο πρωτάθλημα ενώ στο Κύπελλο ο τελικός με τον Ολυμπιακό λήγει ισόπαλος 1-1 και η κλήρωση δείχνει Παναθηναϊκό!
1970 Αναλαμβάνει προπονητής ο Φέρεντς Πούσκας. Ένας θρύλος του παγκόσμιου ποδοσφαίρου αναλαμβάνει το καλοκαίρι στη θέση του Λάκη Πετρόπουλου. Και οδηγεί τον Παναθηναϊκό σε ανεπανάληπτες στιγμές.
1971 Το Έπος του Γουέμπλεϊ. Ο Παναθηναϊκός γράφει την πιο χρυσή σελίδα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου σε επίπεδο συλλόγων, παίζοντας στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών με τον Άγιαξ στο Γουέμπλεϊ. Η ήττα με 2-0 δεν αλλάζει τίποτα. Εκείνη την ημέρα της 2ας Ιουνίου, όλη η Ελλάδα ήταν στο πλευρό του Παναθηναϊκού. Οι Πράσινοι του Πούσκας πέταξαν εκτός διοργάνωσης τη Ζενές Ες του Λουξεμβούργου, τη Σλόβαν Μπρατισλάβας από την Τσεχοσλοβακία, την Έβερτον από την Αγγλία και τον Ερυθρό Αστέρα από τη Γιουγκοσλαβία.
Ομάδα δύο ηπείρων. Ο πρωταθλητής Ευρώπης Άγιαξ αρνείται να μετάσχει στο Διηπειρωτικό Κύπελλο και τη θέση του παίρνει ο Παναθηναϊκός. Το Τριφύλλι κοιτάει στα μάτια την πρωταθλήτρια Νότιας Αμερικής, Νασιονάλ Μοντεβιδέο. Το ματς στην Ελλάδα διεξάγεται στο «Καραϊσκάκης» λόγω μεγαλύτερης χωρητικότητας και λήγει ισόπαλο 1-1. Στο Μοντεβιδέο ο Παναθηναϊκός ηττάται 2-1.
1972 Αντωνιάδης ο «ασημένιος». Ρεκόρ γκολ στο πρωτάθλημα τα 39 που πέτυχε ο Αντώνης Αντωνιάδης, κάτι που του χάρισε το ασημένιο παπούτσι μεταξύ των σκόρερ των ευρωπαϊκών πρωταθλημάτων. Η επίδοση αυτή ωθεί τον Παναθηναϊκό στην κατάκτηση και αυτού του πρωταθλήματος.
1973 Η εποχή των Λατινοαμερικάνων. Ο Παναθηναϊκός απέκτησε ένα διαμάντι. Τον Αργεντινό Χουάν Ραμόν Βερόν, έναν από τους κορυφαίους ξένους που φόρεσαν ποτέ την πράσινη φανέλα.
1974 Αλλαγή διοίκησης με επικράτηση Μαντζεβελάκη. Η έλλειψη οικονομικά ισχυρού παράγοντα και η επιθυμία της νέας Γ.Γ.Α. για αλλαγή διοικήσεων μετά την πτώση της Χούντας, οδηγεί τον Παναθηναϊκό σε εσωστρέφεια. Τη λύση δίνει το δικαστήριο που ορίζει νέα διοίκηση με επικεφαλής τον Αντώνη Μαντζεβελάκη.
1975 Δεύτερη θητεία του Μπόμπεκ με αποτυχία. Ο Μπόμπεκ επιστρέφει στον πάγκο αλλά τίποτα δεν είναι ίδιο. Η ομάδα δεν αποδίδει, ο κόσμος δεν έχει υπομονή, οι κόντρες στα αποδυτήρια είναι πολλές και το αποτέλεσμα είναι ο Παναθηναϊκός να μείνει με άδεια χέρια.
1976 Κόντρα με συνέπειες. Ο προπονητής Αϊμορέ Μορέιρα είχε ισχυρό χαρακτήρα και ήρθε σε ρήξη με τον Μίμη Δομάζο. Η διαμάχη φτάνει έως το όριο του βέτο από τον Στρατηγό: «Ή ο Μορέιρα ή εγώ». Τελικώς αποχωρεί ο Μορέιρα τον Νοέμβριο και η ομαλότητα επιστρέφει.
1977 Νταμπλ μετά από πέντε χρόνια. Με νέο τεχνικό τον Πολωνό Κάζιμιρ Γκόρσκι η ψυχολογία ανεβαίνει στα ύψη και με τον Δομάζο να πρωτοστατεί, ο Παναθηναϊκός κατακτά μέσα σε τρεις ημέρες το Κύπελλο αρχικά και το πρωτάθλημα μετά.
1978 Σημαίες αλλάζουν στρατόπεδα. Είναι η χρονιά των μεγάλων αλλαγών και ανατροπών. Ο Μίμης Δομάζος κάνει χρήση της οκταετίας και μετά από 18 χρόνια στη Λεωφόρο, μετακομίζει στην ΑΕΚ. Ο Αντώνης Αντωνιάδης μετακινείται στον Ολυμπιακό. Η απάντηση του Παναθηναϊκού είναι ο εμβληματικός παίκτης του Ολυμπιακού, Γιώργος Δεληκάρης.
1979 Επαγγελματικό ποδόσφαιρο και οικογένεια Βαρδινογιάννη. Το ποδόσφαιρο γίνεται επαγγελματικό και στον Παναθηναϊκό το μετοχικό κεφάλαιο ορίζεται στα 80 εκατ. δραχμές. Μετά από αρκετές συζητήσεις και μοναδικό ενδιαφέρον από τον Παύλο Γιαννακόπουλο για να καλύψει το 25% του μετοχικού κεφαλαίου, εμφανίζεται η οικογένεια Βαρδινογιάννη δια μέσω του Γιώργου Βαρδινογιάννη και καταθέτει πρόταση για το 55% των μετοχών της ΠΑΕ.
1980 Θρίαμβος επί της Γιουβέντους με 4-2 στη Λεωφόρο. Η Γιούβε ήταν μεγαθήριο εκείνη την εποχή και εκείνη η επικράτηση του Παναθηναϊκού δημιούργησε αίσθηση έστω και εάν ήταν άνευ αντικρίσματος λόγω της ήττας του Τριφυλλιού στο πρώτο ματς με 4-0.
1981 Λεωφόρος: «Απόστολος Νικολαΐδης». Το γήπεδο παίρνει το ονοματεπώνυμο του Πατριάρχη του Παναθηναϊκού. Λίγους μήνες νωρίτερα η οικογένεια του Παναθηναϊκού είχε αποχαιρετήσει τον Νικολαΐδη.
Μεταγραφές - «σεισμός». Ο Παναθηναϊκός παίρνει από τον «αιώνιο» αντίπαλο δύο στυλοβάτες του, τον Γιάννη Κυράστα και τον Μάικ Γαλάκο. Οι συγκεκριμένες μετεγγραφές δημιούργησαν αίσθηση αλλά και πόλωση στις διοικήσεις των δύο συλλόγων.
1982 Πρώτος «επαγγελματικός» τίτλος. Το Πρωτάθλημα χάνεται στο μπαράζ από τον «αιώνιο» αντίπαλο, όμως το Κύπελλο έρχεται με τη νίκη επί της ΑΕΛ με 1-0 στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας.
1983 Προβληματική σχέση Κόβατς – παικτών. Η ομάδα μένει γρήγορα εκτός στόχων κυρίως λόγω της αδυναμίας του προπονητή Στέφαν Κόβατς να βρει «χημεία» με τους ποδοσφαιριστές.
1984 Νταμπλ με Γκμοχ. Ο Παναθηναϊκός κατακτά το πρώτο επαγγελματικό νταμπλ του χάρη κυρίως στην ικανότητα του Πολωνού προπονητή του να πάρει από τους νέους παίκτες το μάξιμουμ των δυνατοτήτων τους.
Μεταγραφικό ματ με Σαραβάκο – Ζάετς. Το καλοκαίρι του 1984 αποκτώνται από τον Πανιώνιο το μεγαλύτερο ταλέντο του ελληνικού ποδοσφαίρου, ο Δημήτρης Σαραβάκος και από τη Ντινάμο Ζάγκρεμπ ο αρχηγός της Εθνικής Γιουγκοσλαβίας, Βέλιμιρ Ζάετς.
1985 Στα ημιτελικά με τη Λίβερπουλ. Ο Παναθηναϊκός φτάνει μια ανάσα από τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, έχοντας αποκλείσει τις Φέγενορντ, Λίνφιλντ και Γκέτεμποργκ. Τελευταίο εμπόδιο η σπουδαία Λίβερπουλ. Ο διαιτητής του πρώτου αγώνα στην Αγγλία, Κάιζερ ακυρώνει για ανύπαρκτο λόγο γκολ του Ρότσα στο 0-0 και τελικά οι Πράσινοι χάνουν 4-0, σκορ που καθιστά τη ρεβάνς τυπική διαδικασία.
1986 Νταμπλ με άνεση και ρεκόρ. Τα 74.473 εισιτήρια που κόβει ο Παναθηναϊκός στο ματς με την ΑΕΚ είναι μέχρι σήμερα ρεκόρ για το ελληνικό ποδόσφαιρο. Στο αγωνιστικό κομμάτι οι Πράσινοι τα καταφέρνουν περίφημα.
1987 Με σπασμένα φρένα στην Ευρώπη. Ο Παναθηναϊκός του Βασίλη Δανιήλ αποκλείει κατά σειρά τη γαλλική Οσέρ του ανερχόμενου σταρ Ερίκ Καντονά, τη σπουδαία Γιουβέντους και την ουγγρική Χόνβεντ με επική ανατροπή (ήττα στη Βουδαπέστη με 5-2, θρίαμβος στο ΟΑΚΑ με 5-1). Σκοντάφτει στα προημιτελικά στη βελγική Κλαμπ Μπριζ.
1988 Η σφραγίδα του «φάντομ». Ο Παναθηναϊκός κατακτά στα πέναλτι το Κύπελλο απέναντι στον Ολυμπιακό του Κοσκωτά, παρότι παίζει με δέκα ποδοσφαιριστές από το 79ο λεπτό λόγω αποβολής του Μπατσινίλα. Το ματς έμεινε στην ιστορία ως ο τελικός του Νίκου Σαργκάνη που αποκρούει δύο πέναλτι και χαρίζει το Κύπελλο στον Παναθηναϊκό απέναντι στην παλιά του ομάδα.
Καλοκαιρινός τίτλος. Το Σούπερ Καπ είναι κάτι φρέσκο. Η νίκη επί της ΑΕΛ με 3-1 φέρνει ακόμα ένα τρόπαιο στον Παναθηναϊκό.
1989 Η έλευση του «κανονιέρη» Βαζέχα. Τον Δεκέμβριο εκείνου του έτους ο Πολωνός μυστακοφόρος επιθετικός αποκτάται από τον Παναθηναϊκό. Ουδείς διανοείται την εξέλιξη εκείνης της μετεγγραφής που πέρασε στα ψιλά του Τύπου. Ο Βαζέχα θα μείνει 15 χρόνια στην ομάδα και θα γίνει ο πρώτος σκόρερ στην ιστορία του συλλόγου με 244 γκολ.
1990 Πρωτάθλημα μετά από μια πενταετία. Μέσα από ισχυρό συναγωνισμό ο Παναθηναϊκός κατορθώνει να κόψει πρώτος το νήμα.
1991 Νταμπλ με σούπερ δίδυμο Σαραβάκου - Βαζέχα. Οι δυο τους θα πετύχουν 41 γκολ στο πρωτάθλημα και 15 στο Κύπελλο. Σύνολο; 56!
1992 Εκπρόσωπος της χώρας στο πρώτο Champions League. Πρωτοπόρος και εδώ ο Παναθηναϊκός αφού κατορθώνει να μπει στους ομίλους της διοργάνωσης που διαδέχεται το Κύπελλο Πρωταθλητριών. Στέκεται αξιοπρεπώς στον όμιλο απέναντι σε Σαμπντόρια, Ερυθρό Αστέρα, Άντερλεχτ.
1993 Τους... κούρεψε γουλί. Ο Παναθηναϊκός κατακτά το Κύπελλο επικρατώντας στον τελικό του Ολυμπιακό με 1-0 χάρη σε γκολ του Βαζέχα. Οι αντίπαλοι είχαν κουρευτεί όλοι με την... ψιλή αλλά αυτό δεν φρέναρε τον Παναθηναϊκό.
1994 Τίτλος με πανδαισία ποδοσφαίρου. Σε έναν από τους πλέον συναρπαστικούς τελικούςτου θεσμού, ο Παναθηναϊκός κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας νικώντας στα πέναλτι την ΑΕΚ.
1995 Σάρωσε τα πάντα. Ο Παναθηναϊκός κατακτά το νταμπλ κάνοντας ρεκόρ διαφοράς βαθμών από τον δεύτερο Ολυμπιακό, ρεκόρ νικών και έχοντας μακράν την καλύτερη επίθεση και την καλύτερη άμυνα.
1996 Αγκαλιά με το θρίαμβο. Ο Παναθηναϊκός αγγίζει το δεύτερο τελικό ευρωπαϊκής διοργάνωσης στην ιστορία του. Μετά από εκπληκτική πορεία, ο Παναθηναϊκός προκρίνεται από τον όμιλο στα προημιτελικά του Champions League και εκεί αποκλείει την πολωνική Λέγκια. Στα ημιτελικά κοντράρεται με τον Άγιαξ και μετά από μια κατάθεση ψυχής, το Τριφύλλι θριαμβεύβει στο Άμστερνταμ με 1-0. Στη ρεβάνς ο Άγιαξ αποδεικνύεται πανίσχυρος και με το 3-0 αφήνει με άδεια χέρια τον Παναθηναϊκό.
1997 Η επιστροφή και το άδοξο φινάλε του «μικρού». Ο Δημήτρης Σαραβάκος γυρίζει για να κλείσει την καριέρα του στον Παναθηναϊκό. Όμως δεν υπολογίζεται από τον Βασίλη Δανιήλ, κάτι που ωθεί τον μεγάλο «μικρό» του ελληνικού ποδοσφαίρου στην απόφαση να εγκαταλείψει το ποδόσφαιρο.
1998 Κοντά σε νέα διάκριση. Η αδυναμία του Παναθηναϊκού να νικήσει την ελλιπή Άρσεναλ στο ΟΑΚΑ, τον αφήνει εκτός προημιτελικών του Champions League. Στα αξιοσημείωτα η παρουσία 10.000 οπαδών της ομάδας στον αγώνα του Λονδίνου.
1999 Με τη μπαγκέτα του Κυράστα. Ο Γιάννης Κυράστας επιστρέφει στον Παναθηναϊκό, αυτή τη φορά ως προπονητής. Και δημιουργεί μια ομάδα υπόδειγμα, φουλ επιθετική και με νοοτροπία νικητή. Ο Παναθηναϊκός παίζει κατά κοινή ομολογία το καλύτερο ποδόσφαιρο, έστω και αν το πρωτάθλημα χάνεται με το «έτσι θέλω» των κέντρων εξουσίας.
2000 Αλλαγή σκυτάλης στα διοικητικά. Μετά από 21 χρόνια στην προεδρία, ο Γιώργος Βαρδινογιάννης ανακοινώνει το τέλος της ενασχόλησής του με τα διοικητικά δρώμενα. Τα ηνία αναλαμβάνει ο Γιάννης Βαρδινογιάννης.
Θρίαμβος επί της «Γιούβε» και πρόκριση. Σε όμιλο με θηρία ο Παναθηναϊκός κατορθώνει να πάρει την πρόκριση στους «16» του Champions League μετά την εμφατική επκτράτηση με 3-1 κόντρα στη Γιουβέντους.
2001 Δεύτερη θητεία Κυράστα χωρίς υπομονή. Ο πετυχημένος στην πρώτη παρουσία του στον Παναθηναϊκό προπονητής επανακάμπτει και παρότι στην Ευρώπη η ομάδα σαρώνει, στην Ελλάδα οι βαθμολογικές απώλειες κοστίζουν. Η διοίκηση αποφασίζει την αντικατάστασή του με τον Ουρουγουανό Σέρχιο Μαρκαριάν.
2002 Τρόμαξε τη Μπαρτσελόνα. Ο Παναθηναϊκός κατορθώνει το απίθανο για ελληνική ομάδα. Προκρίνεται από δύο ομίλους του Champions League (άλλο σύστημα διεξαγωγής τότε) και φτάνει στα προημιτελικά της διοργάνωσης όπου «πέφτει» πάνω στη Μπαρτσελόνα. Το Τριφύλλι κερδίζει 1-0 στη Λεωφόρο και μπαίνει μπροστά στο σκορ στο «Καμπ Νόου». Τελικά λυγίζει με 3-1 με το τελευταίο σουτ του αγώνα από τον Βλάοβιτς να φεύγει εκατοστά εκτός στόχου.
2003 Νίκησε την Πόρτο του Μουρίνιο. Νέα ξέφρενη ευρωπαϊκή πορεία, αυτή τη φορά στο Κύπελλο UEFA, όπου αφήνει πίσω του τις Λίτεξ Λόβετς, Φενέρμπαχτσε, Σλόβαν Λίμπερετς, Άντερλεχτ. Στα προημιτελικά του UEFA συναντά την Πόρτο του Ζοσέ Μουρίνιο. Ο Παναθηναϊκός επικρατεί 1-0 στην Πορτογαλία ,αλλά στη ρεβάνς λυγίζει στην παράταση χάνοντας με 2-0.
2004 Νταμπλ μετά από οκτώ χρόνια. Αυτή τη φορά δεν υπήρχε νέα… Ριζούπολη, όπως την περασμένη σεζόν και ο Παναθηναϊκός γυρίζει στους τίτλους και μάλιστα με τρόπο εμφατικό αφού στον τελικό Κυπέλλου δεν αφήνει περιθώριο στον Ολυμπιακό.
2005 Αυτοκτονία και απώλεια τίτλου. Μετά από σκληρή μάχη με Ολυμπιακό και ΑΕΚ, ο Παναθηναϊκός χάνει τον τίτλο μέσα από τα χέρια του παραχωρώντας «λευκή» ισοπαλία στην ΑΕΚ στο ματς της προτελευταίας αγωνιστικής στην άδεια λόγω τιμωρίας Λεωφόρο.
2006 Πρόκριση στους «32» του UEFA. Ο Παναθηναϊκός παραμένει σταθερά προσηλωμένος στη διατήρηση του ευρωπαϊκού του ονόματος. Προκρίνεται από τον όμιλο του UEFA και μάλιστα ως πρώτος.
2007 Το παιδί – θαύμα της ακαδημίας. Στα 16 του χρόνια ο Σωτήρης Νίνης γίνεται ο νεαρότερος ποδοσφαιριστής στην ιστορία του Παναθηναϊκού που αγωνίζεται σε ματς πρωταθλήματος.
2008 Ιωβηλαίο με θρίαμβο. Ο σύλλογος γιορτάζει τα 100 χρόνια του και πανηγυρίζει την πρόκριση στους «16» του Champions League με θρίαμβο στο Μιλάνο επί της Ίντερ του Μουρίνιο.
Φωνή πράσινου λαού. Στις 13 Απριλίου διεξάγεται συλλαλητήριο παρουσία δεκάδων χιλιάδων οπαδών του Παναθηναϊκού στο Πεδίο του Άρεως και πορεία έως το «Απόστολος Νικολαΐδης». Κύριο αίτημα η διοικητική αλλαγή.
Εποχή πολυμετοχικότητας. Παύλος Γιαννακόπουλος, Ανδρέας Βγενόπουλος και Νικόλας Πατέρας δίνουν τα χέρια με τον Γιάννη Βαρδινογιάννη για να προχωρήσει ο Παναθηναϊκός με πολυμετοχικό σχήμα διοίκησης. Προκηρύσσεται αύξηση μετοχικού κεφαλαίου που καλύπτεται στο μεγαλύτερο μέρος της και εισρέουν στα ταμεία 64 εκατ. ευρώ. Πρόεδρος της ΠΑΕ αναλαμβάνει ο Πατέρας.
Απόκτηση Ζιλμπέρτο Σίλβα. Ένας άσος παγκόσμιας εμβέλειας φοράει τη φανέλα του Παναθηναϊκού. Ο υπαρχηγός της Εθνικής Βραζιλίας εντάσσεται στο ρόστερ της ομάδας και προκαλεί ντελίριο ενθουσιασμού στις τάξεις των φιλάθλων του συλλόγου.
2009 Γαλαξίας αστέρων. Μεταγραφικό ντεμαράζ του Παναθηναϊκού με την απόκτηση του σπουδαίου Γάλλου επιθετικού με θητεία σε κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης, Τζιμπρίλ Σισέ, του ταλαντούχου Αργεντινού Σεμπάστιαν Λέτο και ενός εκ των πληρέστερων Ελλήνων ποδοσφαιριστών της εποχής, του Κώστα Κατσουράνη.
2010 Νταμπλ και πανελλήνιο ρεκόρ στα διαρκείας. Ο Παναθηναϊκός επιστρέφει στους τίτλους μετά από έξι χρόνια και μάλιστα με κατάκτηση πρωταθλήματος και Κυπέλλου. Ο κόσμος της ομάδας δημιουργεί ανεπανάληπτο πανελλήνιο ρεκόρ στα εισιτήρια διαρκείας με 30.091.
2011 Όλα στον αέρα. Το πολυμετοχικό σχήμα διαλύεται και ο Γιάννης Βαρδινογιάννης ανακοινώνει ότι η οικογένειά του παύει να ασχολείται με τα διοικητικά της ΠΑΕ.
2012 Λύση από την «Παναθηναϊκή Συμμαχία». Ο Γιάννης Αλαφούζος αναλαμβάνει την πρωτοβουλία για σχέδιο εταιρίας λαϊκής βάσης και τίθεται επικεφαλής της.
2013 Αλλαγή προπονητικού κέντρου. Μετά από 30 χρόνια, ο Παναθηναϊκός φεύγει από την Παιανία και πηγαίνει στο Κορωπί.
2014 Επιστροφή στους τίτλους. Ο Παναθηναϊκός κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας με νίκη επί του ΠΑΟΚ με 4-1.
2015 Στο πάνθεον ο Ζέκα. Ο Πορτογάλος μπαίνει στην πρώτη πεντάδα ξένων ποδοσφαιριστών στη λίστα με τις συμμετοχές με την πράσινη φανέλα. Συνολικά με 247 συμμετοχές βρίσκεται πλέον 4ος στη σχετική λίστα πίσω από Βαζέχα, Βάντσικ, Ρότσα.
2016 Ο Μπεργκ περνάει στην Ιστορία. Ο Σουηδός επιθετικός προσπερνάει τον Όσκαρ Αλβαρέζ στη λίστα των σκόρερ και γίνεται ο δεύτερος σκόρερ μεταξύ των ξένων ποδοσφαιριστών που έχουν φορέσει τη φανέλα του Παναθηναϊκού. Ολοκληρώνει την καριέρα του στον Παναθηναϊκό με 96 γκολ (το ένα με τον ΠΑΟΚ στα play offs της σεζόν 2016-17 σε ματς που δεν ολοκληρώθηκε).
2017 100 νίκες στην Ευρώπη. Ο Παναθηναϊκός στρογγυλεύει τον αριθμό νικών του στα ευρωπαϊκά κύπελλα με την επικράτησή του επί της Γκαμπάλα στη Λεωφόρο.
2018 110 χρόνια Ιστορίας και συνεχίζουμε!
