Euro 2008: Η αρχή της ισπανικής αυτοκρατορίας
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 20/5/2024 14:50
Βρισκόμαστε στο 2008 και η Αυστρία με την Ελβετία αναλαμβάνουν από κοινού τη φιλοξενία της διοργάνωσης. Η Ισπανία νικάει την Γερμανία στον τελικό και κατακτά αήττητη το 2ο ευρωπαϊκό της ιστορίας της στο εφαλτήριο των μεγάλων επιτυχιών της, ενώ η Ελλάδα γίνεται η πρώτη κάτοχος του τίτλου που γνωρίζει τρεις ήττες σε ισάριθμα παιχνίδια στη φάση των ομίλων.
Γράφει ο Κώστας Καραγιαννόπουλος
Δεύτερη συνδιοργάνωση και νέο τρόπαιο
Η διοργάνωση διεξήχθη το διάστημα 7-29 Ιουνίου σε 8 πόλεις, 4 αυστριακές και 4 ελβετικές. 16 ομάδες έδωσαν το «παρών» στην τελική φάση και χωρίστηκαν σε τέσσερις τετραμελείς ομίλους, με τους δύο πρώτους κάθε γκρουπ να εξασφαλίζουν πρόκριση στα νοκ-άουτ.
Από το τουρνουά του 2008 ένα νέο τρόπαιο απονέμονταν στους νικητές. Η νέα έκδοση του τροπαίου Ανρί Ντελονέ, που δημιουργήθηκε από τον Άσπρι Λόντον, είναι σχεδόν ένα ακριβές αντίγραφο του πρωτότυπου που σχεδιάστηκε από τον Άρτθους-Μπέρτραντ. Οι διαφορές είχαν να κάνουν ότι αφαιρέθηκε μια μικρή φιγούρα που μοιάζει με μπάλα στο πίσω μέρος του πρωτοτύπου, όπως και η μαρμάρινη πλίνθος. Η ασημένια βάση του τροπαίου έπρεπε επίσης να διευρυνθεί για να γίνει σταθερή. Τα ονόματα των κερδισμένων χωρών που χαράζονταν στην πλίνθο χαράζονταν πλέον στο πίσω μέρος του ασημένιου τροπαίου.
Σε συνολικά 31 αγώνες, σημειώθηκαν 77 γκολ, ακριβώς όσα επιτεύχθηκαν και στην προηγούμενη διοργάνωση, το 2004.
Προκριματικά:
Το βαρύ και ασήκωτο 1-4 και η «άλωση» της Πόλης
Το ξεκίνημα ήταν αρκετά ελπιδοφόρο, αφού η «γαλανόλευκη» έκανε το 3x3 με Μολδαβία, Νορβηγία και Βοσνία, συντρίβοντας μάλιστα την τελευταία με 4-0 στη Ζένιτσα. Ωστόσο την 24η Μαρτίου του 2007 γνώρισε εντός έδρας συντριβή με 4-1 από την Τουρκία, παρότι είχε προηγηθεί στο 6ο λεπτό με τον Κυργιάκο. Η ήττα είχε επηρεάσει τους Έλληνες παίκτες, που χρειάστηκαν ένα πέναλτι του Μπασινά πέντε μέρες μετά κόντρα στην Μάλτα για να φύγουν με το «διπλό» (1-0) από το Τα' Κάλι.
Η ελληνική ομάδα μάζεψε τα κομμάτια της και παράλληλα έβλεπε τους Τούρκους να χάνουν ανέλπιστα βαθμούς από Βοσνία, Μάλτα και Μολδαβία. Η πρόκριση του ομίλου κρίθηκε ουσιαστικά στην Κωνσταντινούπολη, όπου η Ελλάδα με όμορφο γκολ του Αμανατίδη στο 79’ κέρδισε με 1-0 τους Τούρκους και εξασφάλισε την κορυφή του ομίλου. Από την άλλη, η Τουρκία χρειάστηκε τη νίκη επί της Βοσνίας την τελευταία αγωνιστική για να πάρει την 2η θέση από τους Νορβηγούς, που παρά τα 7 γκολ του Ίβερσεν στα προκριματικά, αρκέστηκε στην 3η θέση.
Ο δρόμος της Ελλάδας προς το Euro:
Εκτός Euro η Αγγλία
Στον 1ο προκριματικό όμιλο έγινε μεγάλη μάχη ανάμεσα σε τέσσερις ομάδες, με τις Πολωνία και Πορτογαλία να εξασφαλίζουν τα δύο εισιτήρια αντί των Σερβία και Φινλανδία, ενώ το Βέλγιο είχε απλώς ρόλο ρυθμιστή και τερμάτισε στην 5η θέση.
Στον 2ο όμιλο Ιταλία και Γαλλία επιβεβαίωσαν τον τίτλο του φαβορί, όπως και η Τσεχία με την Γερμανία στο 4ο γκρουπ. Καμία έκπληξη και στον 6ο όμιλο, όπου Ισπανία και Σουηδία πήραν τα δύο εισιτήρια, αφήνοντας στην 3η θέση την Βόρεια Ιρλανδία, παρά τα 13 γκολ του Ντέιβιντ Χίλι, πρώτου σκόρερ των προκριματικών.
Στον 7ο όμιλο η Ρουμανία έκανε την έκπληξη και τερμάτισε στην 1η θέση, αφήνοντας δεύτερη την Ολλανδία, η οποία τερμάτισε μόλις στο +1 από την 3η Βουλγαρία του Μπερμπάτοφ.
Στιγμιότυπα από το Αγγλία-Κροατία:
Φάση Ομίλων
1ος Όμιλος: Με άνεση η Πορτογαλία, επική πρόκριση για Τουρκία
Το δεύτερο εισιτήριο του ομίλου κρίθηκε την τελευταία αγωνιστική ανάμεσα σε Τουρκία και Τσεχία. Οι Τσέχοι προηγήθηκαν με 2-0 χάρη στους Κόλερ (34’) και Πλασίλ (62’) και βρέθηκαν «αγκαλιά» με την πρόκριση, όμως οι Τούρκοι έκαναν επική ανατροπή (3-2) με τρία γκολ στο τελευταίο τέταρτο και τους άρπαξαν την 2η θέση. Αρχικά ο Τουράν μείωσε σε 2-1 στο 75’ και ο Νιχάτ με δύο τέρματα στο 87’ και το 89’ έφερε… τούμπα το ματς, ρίχνοντας τους Τσέχους στο καναβάτσο. Στα αξιοσημείωτα πως ο μεσοεπιθετικός Τουντσάι φόρεσε γάντια τερματοφύλακα στα τελευταία λεπτά λόγω αποβολής του γκολκίπερ Βολκάν για κλωτσιά στον Κόλερ!
Η επική πρόκριση της Τουρκίας:
2ος Όμιλος: Επίδειξη δύναμης η Κροατία
Η Γερμανία, δύο χρόνια μετά την αποτυχία της να κατακτήσει το Μουντιάλ στο «σπίτι» της, μπορεί να έχασε την πρωτιά αλλά εξασφάλισε την πρόκριση με τις δύο νίκες επί των Πολωνία (2-0) και Αυστρία (1-0). Πρωταγωνιστής ο Ποντόλσκι που πέτυχε 3 γκολ σε ισάριθμα ματς στον όμιλο.
3ος Όμιλος: Ολλανδία κούκλα, Γαλλία πανούκλα
Όσον αφορά τους «οράνιε», με παίκτες όπως Φαν Νίστελρόι, Ρόμπεν, Σνάιντερ, Φαν Πέρσι μεταξύ άλλων, τερμάτισαν πρώτοι με 3x3 και συνολικά τέρματα 9-1, αφού εκτός από την τεσσάρα στους Γάλλους, έριξαν τριάρα και στους Ιταλούς (3-0).
4ος Όμιλος: Έγραψε αρνητική ιστορία η Ελλάδα
Η «γαλανόλευκη» παρατάχθηκε με άκρως αμυντικούς προσανατολισμούς στην πρεμιέρα με την Σουηδία, έχοντας στόχο να κρατήσει το μηδέν, με αποτέλεσμα να δέχονταν αποδοκιμασίες στις εξέδρες. Μια φορά έμεινε αμαρκάριστος ο Ιμπραΐμοβιτς και ήταν αρκετό για να ανοίξει το σκορ στο 67’, ενώ το τελικό 2-0 διαμόρφωσε πέντε λεπτά μετά ο Χάνσον.
Η ομάδα του Ρεχάγκελ εμφάνισε βελτιωμένη πρόσωπο απέναντι στην Ρωσία, αλλά γνώρισε δεύτερη ήττα, αυτή τη φορά με 1-0 χάρη σε τέρμα του Ζιριανόφ- μετά από λάθος του Νικοπολίδη- στο 33’, και έτσι μπήκε άδοξο τέλος στην προσπάθεια της να υπερασπιστεί τον τίτλο της. Την τελευταία αγωνιστική, η Ελλάδα αντιμετώπισε την Ισπανία που είχε ήδη προκριθεί και μάλιστα προηγήθηκε στο 33’ με τον Χαριστέα (42’), όμως στην επανάληψη οι «ρεζέρβες» των «φούριας ρόχας» γύρισαν το ματς (2-1) με τους Ντε Λα Ρεντ (61’) και Γουίθα (88’) και άφησαν το αντιπροσωπευτικό μας συγκρότημα δίχως βαθμό. Τη δεύτερη θέση εξασφάλισε η Ρωσία μετά τη νίκη της επί της Σουηδίας (2-0) την τελευταία αγωνιστική.
Στιγμιότυπα από το Ελλάδα - Σουηδία:
Προημιτελικά
Έκαναν την έκπληξη Ρωσία και Τουρκία
Οι «οράνιε» με προπονητή τον «χρυσό» σκόρερ στο τελικό του Euro 1988 κόντρα στην Σοβιετική Ένωση, Μάρκο Φαν Μπάστεν, αντιμετώπισαν στην Βασιλεία την Ρωσία, που είχε στον πάγκο τον Ολλανδό Γκους Χίντινγκ. Οι Ρώσοι προηγήθηκαν στο 56’ με τον Παβλιτσένκο, αλλά ο Φαν Νίστελρόι ισοφάρισε σε 1-1 τέσσερα λεπτά πριν τα 90’ και έστειλε το ματς στην παράταση. Εκεί οι Ρώσοι πέτυχαν δύο γκολ στο τετράλεπτο 112’-116’ με τους Τορμπίνσκι και Αρσάβιν και «σφράγισαν» το εισιτήριο για τα ημιτελικά σε ένα από τα μεγάλα «μπαμ» του τουρνουά.
Αντίστοιχη «βόμβα» έσκασε και στο ματς της Κροατίας με την Τουρκία, σ΄ ένα παιχνίδι για γερά νεύρα που κράτησε αμείωτο το ενδιαφέρον για περίπου 3 ώρες. Σκορ δεν υπήρξε στην κανονική διάρκεια αλλά η παράταση αποζημίωσε τους πάντες, προσφέροντας αγωνία και σασπένς. Στο 119΄ ο Κλάσνιτς άνοιξε το σκορ με κεφαλιά εκμεταλλευόμενος τραγικό λάθος του Ρουστού, αλλά στο 120+1’ ο Σεμίχ ισοφάρισε σε 1-1 και έστειλε το ματς στα πέναλτι. Στα πέναλτι, η «Χρβάτσκα» είχε χαμένες εκτελέσεις με Μόντριτς και Πέτριτς κι έτσι η Τουρκία με σκορ 3-1 προκρίθηκε στα ημιτελικά.
Η πρόκριση της Ρωσίας επί της Ολλανδίας:
«Λύγισε» τους Πορτογάλους η Γερμανία, από τη… βούλα η Ισπανία
Τα «πάντσερ» αντιμετώπισαν την Πορτογαλία, δύο χρόνια μετά τη μονομαχία τους στον μικρό τελικό του Μουντιάλ. Τότε πρωταγωνιστής ήταν ο Σβαινστάιγκερ, ο οποίος συνέχισε από εκεί που σταμάτησε στην Στουτγκάρδη, ανοίγοντας το σκορ στο 22’. Τέσσερα λεπτά μετά ο Κλόζε διπλασίασε το προβάδισμα της ομάδας του,η Πορτογαλία μείωσε στο 40’ με τον Νούνο Γκόμες, αλλά στο 61’ ο Μπάλακ έδωσε εκ νέου προβάδισμα δύο τερμάτων στους Γερμανούς. Το μόνο που κατάφεραν οι Ίβηρες ήταν να μειώσουν σε 3-2 στο 87’ με γκολ του Πόστιγκα, μετέπειτα παίκτη του Παναθηναϊκού. Η «νασιοναλμανσάφτ» προκρίθηκε έτσι στα ημιτελικά μετά το 1996.
Από την άλλη, ο προημιτελικός της Ισπανίας με την Ιταλία υπόσχονταν πλούσιο θέαμα. Φευ! Οι δύο ομάδες «κόλλησαν» στο 0-0 μετά από 120 λεπτά και όλα κρίθηκαν στα πέναλτι, όπου τα φώτα έπεσαν στους δύο μεγάλους γκολκίπερ, Ίκερ Κασίγιας και Τζιανλουίτζι Μπουφόν. Ο πρώτος απέκρουσε τα δύο από τα τέσσερα πέναλτι των Ιταλών και η επέμβαση του Μποφόν στην εκτέλεση του Γουίθα δεν ήταν αρκετή, με τους «φούριας ρόχας» να προκρίνονται στα ημιτελικά μετά το 1984. Αυτή ήταν και η πρώτη τους νίκη επί των Ιταλών σε επίσημο ματς μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1920!
Η πρόκριση της Ισπανίας επί της Ιταλίας:
Ημιτελικοί
«Καθάρισαν» τα φαβορί
Η ομάδα του Φατίχ Τερίμ προηγήθηκε στο σκορ στο 22’ με τον Μποράλ, αλλά η Γερμανία το έφερε… τούμπα με τους Σβαινστάιγκερ (26’) και Κλόζε (79’). Οι Τούρκοι δεν τα παράτησαν, ισοφάρισαν σε 2-2 στο 86’ με τον Σεμίχ και όλα έδειχναν ότι θα στείλουν το ματς στην παράταση, αλλά ο Λαμ είχε άλλη άποψη, διαμορφώνοντας το τελικό 3-2 στο 90ο λεπτό.
Στο δεύτερο ημιτελικό, Ισπανία και Ρωσία διασταύρωσαν τα ξίφη τους για δεύτερη φορά στο τουρνουά, αφού είχαν αναμετρηθεί και στη φάση των ομίλων. Η Ρωσία με μαέστρο τον πολύπειρο Χίντινγκ στον πάγκο και τον Αρσάβιν να ξεχωρίζει με τις εμφανίσεις του στο τουρνουά και να τις εξαργυρώνει με μεταγραφή στην Άρσεναλ, είχε κάνει τη μεγάλη έκπληξη φτάνοντας ως τις 4 κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης. Ωστόσο το όνειρο επιστροφής σε τελικό μετά το 1988 ως Σοβιετική Ένωση, «σβήστηκε» από τους Ισπανούς.
Η «αρκούδα» άντεξε μόνο στο πρώτο μέρος κρατώντας το 0-0, αλλά στην επανάληψη «λύγισε» από την ποιότητα της ισπανικής ομάδας, που πέτυχε τρία γκολ με τους Τσάβι (50’), Γουίθα (73’) και Σίλβα (82’).
Τελικός
Η ομάδα του Λουίς Αραγιονές με γκολκίπερ τον Ικέρ Κασίγιας, ηγέτη της άμυνα τον Κάρλες Πουγιόλ, χαφ παίκτες με την ποιότητα των Τσάβι, Ινιέστα και Φάμπρεγκας, τον φορ τον Φερνάντο Τόρες στα καλύτερα του και τον πρώτο σκόρερ του τουρνουά, Βίγια, ήταν πολύ δύσκολο να χάσει τον τίτλο. Παίκτης-«κλειδί» στην πορεία της στο τουρνουά αποδείχθηκε και ο… Βραζιλιάνος αμυντικός χαφ Σένα, ο οποίος σύνδεε άμυνα με μεσαία γραμμή και αναδείχθηκε ένας από τους κορυφαίους παίκτες της διοργάνωσης. Από την άλλη, η Γερμανία διέθετε και αυτή παίκτες παγκόσμιας κλάσης όπως ο μπακ Λαμ, ο μέσος Μπάλακ και ο φορ Κλόζε, αλλά δεν μπόρεσε να τα βάλει με την ισπανική μηχανή.
Κάθε ομάδα προσπάθησε να στηριχθεί στα δυνατά μέσα της για να δημιουργήσει ευκαιρίες, τα «πάντσερ» με ψηλές μπαλιές στα στημένα και η «Ρόχα» με συνεχή κυκλοφορία της μπάλας και αρκετές κινήσεις από τα πλάγια. Το σκορ του τελικού άνοιξε στο 33’ ο Τόρες και η Γερμανία δεν μπόρεσε ποτέ να βρει απάντηση. Μάλιστα οι Ισπανοί είχαν ευκαιρίες για ένα δεύτερο τέρμα, με το 1-0 όμως να μένει ως το τελικό σφύριγμα.
«Οι Ισπανοί άξιζαν να κερδίσουν, σαν να ζωγράφιζαν ένα πίνακα στο στιλ του Πικάσο», έγραψε την επόμενη μέρα σε στήλη του ο Γερμανός θρύλος, Φραντς Μπεκενμπάουερ. Η Ισπανία ανέβηκε στην κορυφή της Ευρώπης μετά το μακρινό 1964 και άνοιξε έναν κύκλο «χρυσών» επιτυχιών που θα διαρκούσε έως το 2014.
Τα στιγμιότυπα του τελικού:
Καλύτερη ενδεκάδα
Ισπανικό… χρώμα είχε και το κέντρο της άμυνας, με τον ηγετικό στόπερ της Μπαρτσελόνα, Κάρλες Πουγιόλ και τον θρύλο της Βαλένθια, Κάρλος Μαρτσένα να καλύπτουν τις δύο θέσεις των στόπερ. Μοναδικός εκπρόσωπος της Γερμανίας στην κορυφαία ενδεκάδα ήταν ο μπακ της Μπάγερν, Φίλιπ Λαμ, ένας από τους καλύτερους επιθετικούς ακραίους αμυντικούς της γενιάς του και μετέπειτα αρχηγός της Εθνικής Γερμανίας προς την κατάκτηση του Μουντιάλ το 2014. Την τετράδα της άμυνας συμπληρώνει ο Ρώσος, Γιούρι Ζιρκόβ, ο οποίος ένα χρόνο μετά έγινε η ακριβότερη μεταγραφή Ρώσου παίκτη, όταν και αποκτήθηκε από την Τσέλσι έναντι 18 εκατ. ευρώ.
Τέσσερις μέσους συμπεριλαμβάνει η UEFA στην κορυφαία ενδεκάδα του τουρνουά και η πρώτη εξ αυτών πηγαίνει στον πολιτογραφημένο Ισπανό μέσο, Μάρκος Σένα, ο οποίος ήταν ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα στην άμυνα και τη μεσαία γραμμή της Ισπανίας. Από τους παίκτες-κλειδιά στην πορεία της Βιγιαρεάλ ως τα ημιτελικά του Τσάμπιονς Λιγκ το 2006, υπηρέτησε το «κίτρινο υποβρύχιο» για 11 χρόνια, αλλά ο μοναδικός τίτλος που κατέκτησε ήταν το Euro 2008 με την «Ρόχα». Δίπλα του ο Κροάτης Λούκα Μόντριτς, ο οποίος είχε μόλις υπογράψει συμβόλαιο στην Τότεναμ και θα εξελίσσονταν σε έναν από τους κορυφαίους παίκτες του κροατικού ποδοσφαίρου, κατακτώντας και το βραβείο της «Χρυσής Μπάλας» το 2018.
Την τετράδα του άξονα συμπληρώνει ο Τούρκος, Χάμιτ Άλντιντοπ, ο οποίος έφτιαξε και τα τρία γκολ στην μεγάλη ανατροπή και πρόκριση της Τουρκίας απέναντι στην Τσεχία στη φάση των ομίλων. Ο Φατίχ Τερίμ τον χρησιμοποίησε ανεπιτυχώς ως δεξιό μπακ στα δύο πρώτα παιχνίδια του τουρνουά αλλά όταν αποφάσισε να τον βάλει στον άξονα, άλλαξε όλη η εικόνα της Τουρκίας, με αποτέλεσμα να φτάσει ως τα ημιτελικά του τουρνουά.
Δυο επιθετικούς διάλεξε η UEFA για την κορυφαία ενδεκάδα του τουρνουά και η πρώτη θέση πήγε στον Ρώσο, Αντρί Αρσάβιν, ο οποίος παρότι ήταν τιμωρημένος στα δύο πρώτα παιχνίδια της διοργάνωσης, ξεχώρισε με τις εμφανίσεις του και ήταν πρωταγωνιστής στην πορεία της Ρωσίας ως τα ημιτελικά. Από αυτό το τουρνουά ανέβασε τις ποδοσφαιρικές μετοχές του και κέρδισε μεταγραφή στην Άρσεναλ. Την ενδεκάδα συμπληρώνει ο Ισπανός, Νταβίντ Βίγια, πρώτος σκόρερ του τουρνουά με 4 γκολ αλλά και άτυχος καθώς έχασε τον τελικό λόγω τραυματισμού. Κατέκτησε το πρωτάθλημα Ισπανίας τόσο με την Μπαρτσελόνα όσο και με την Ατλέτικο Μαδρίτης, ενώ κατέγραψε 59 γκολ σε 98 συμμετοχές με το εθνόσημο.
