Bwin

Παίξε νόμιμα
21+

Pamestoixima

Παίξε νόμιμα
21+

Novibet

Παίξε νόμιμα
21+

Novibet

Παίξε νόμιμα
21+

Bwin

Παίξε νόμιμα
21+

Stoiximan

Παίξε νόμιμα
21+

Stoiximan

Παίξε νόμιμα
21+

Betsson

Παίξε νόμιμα
21+

Sportingbet

Παίξε νόμιμα
21+

NetBet

Παίξε νόμιμα
21+

Bet365

Παίξε νόμιμα
21+

Vistabet

Παίξε νόμιμα
21+

Interwetten

Παίξε νόμιμα
21+

N1Casino

Παίξε νόμιμα
21+

Ειδήσεις

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία

Συντάκτης: Κώστας Καραγιαννόπουλος
Κώστας Καραγιαννόπουλος
26/7/2024 17:47
Το agones.gr κάνει ιστορική ανασκόπηση των σημαντικότερων στιγμών από τα τουρνουά ποδοσφαίρου των Ολυμπιακών Αγώνων. Από τους πρώτους αγώνες επίδειξης σε Λονδίνο, Σεντ Λούις και την Μεσολυμπιάδα της Αθήνας, έως τα χρόνια κυριαρχίας των χωρών του Ανατολικού Μπλοκ και την εποχή του επαγγελματισμού.

Μπορεί το ποδόσφαιρο να θεωρείται ο βασιλιάς όλων των σπορ, αλλά το τουρνουά ποδοσφαίρου δεν είχε ποτέ περίοπτη θέση στη γιορτή του αθλητισμού, τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Είναι ενδεικτικό ότι πολύς κόσμος αγνοεί ότι το άθλημα διεξάγεται στο Ολυμπιακό τουρνουά, ενώ ουκ ολίγες φορές έχει εκφραστεί η άποψη ότι μάλλον θα πρέπει να αφαιρεθεί από το πρόγραμμα των Αγώνων.Το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο αποτελεί την υπέρτατη διάκριση για κάθε αθλητή, όχι όμως και στο ποδόσφαιρο, όπου για την κοινή γνώμη έχει συνήθως δευτερεύουσα σημασία στο παλμαρέ των ποδοσφαιριστών. Ένα από τα παραδείγματα είναι ο Λιονέλ Μέσι, ο οποίος κέρδισε το χρυσό με την Αργεντινή στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Πεκίνου το 2008, αλλά ποτέ δεν του πιστώθηκε ότι κατέκτησε μεγάλο τίτλο με την «αλμπισελέστε» μέχρι το καλοκαίρι του 2021 και τη νίκη στον τελικό του Κόπα Αμέρικα στο «Μαρακανά».

Μεγάλο ρόλο σ’ αυτό έπαιξε η επιμονή της ΔΟΕ στο να επιτρέπονται μόνο ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές στα πρώτα τουρνουά, οδηγώντας έτσι την FIFA στη θέσπιση του Μουντιάλ, το οποίο είναι πλέον το νούμερο ένα αθλητικό γεγονός στον κόσμο, καταλαμβάνοντας τις πρώτες θέσεις στην τηλεθέαση, η οποία έχει φτάσει να είναι μεγαλύτερη ακόμη και απ' αυτή που σημειώνεται στους Ολυμπιακούς Αγώνες.

Από το 1984 επιτράπηκε η συμμετοχή περιορισμένου αριθμού επαγγελματιών παικτών, ενώ το 1993 η πόρτα άνοιξε σ' όλους τους επαγγελματίες αρκεί αυτοί να μην ξεπερνούν τα 23 χρόνια ηλικίας, με εξαίρεση τρεις ποδοσφαιριστές. Αυτό αποτέλεσε μια τονωτική ένωση στο άθλημα σε επίπεδο Ολυμπιακών Αγώνων, αφού από τα επόμενα χρόνια βλέπουμε μερικά μεγάλα αστέρια παγκοσμίου βεληνεκούς να συμμετέχουν στα Ολυμπιακά τουρνουά, ενώ το 2000 σημειώθηκε και ρεκόρ προσέλευσης στον τελικό του αθλήματος, με παραπάνω από 104 χιλιάδες θεατές να παρακολουθούν τον αγώνα της Ισπανίας με το Καμερούν για το χρυσό μετάλλιο.

Παρόλα αυτά, το τουρνουά ποδοσφαίρου σε Ολυμπιακούς Αγώνες παραμένει ομολογουμένως ένα από τα πιο αδιάφορα αυτής της μεγάλης αθλητικής γιορτής, τουλάχιστον σε επίπεδο ανδρών, αφού στο γυναικείο δεν υπάρχουν περιορισμοί σε ηλικίες. Ακόμα κι έτσι, τα τουρνουά ποδοσφαίρου στους Ολυμπιακούς Αγώνες έχουν προσφέρει μερικές αρκετά ενδιαφέρουσες και αξιομνημόνευτες ιστορίες από τα πρώτα κιόλας χρόνια διεξαγωγής τους.

Παρακάτω ξετυλίγουμε το κουβάρι της ιστορίας του ποδοσφαίρου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, παρουσιάζοντας τις σπουδαιότερες ομάδες και παίκτες που πέρασαν από τα ποδοσφαιρικά τουρνουά, χαρμόσυνες και λυπηρές ιστορίες αλλά και αρκετά αξιοπερίεργα γεγονότα.

Τα πρώτα τουρνουά: Η αγγλική Άπτον Παρκ και η καναδέζικη Γκαλτ


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Το ποδόσφαιρο δεν συμπεριλήφθηκε στο πρόγραμμα των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, το 1896 στην Αθήνα. Παρόλα αυτά υπάρχουν κάποιες ανεπιβεβαίωτες πληροφορίες ότι διοργανώθηκε ανεπίσημο τουρνουά μεταξύ ομάδων από την Σμύρνη και την Δανία, αλλά και τη συμμετοχή μιάς μικτής ομάδας της Αθήνας. Στον πρώτο αγώνα, η Σμύρνη νίκησε την Αθήνα και στον άτυπο τελικό γνώρισε συντριβή με 15-0 από τη Δανία. Πάντως μετάλλια δεν μοιράστηκαν ενώ είναι αβέβαιο αν οι συγκεκριμένοι αγώνες όντως συνέβησαν.

Στους δεύτερους Ολυμπιακούς Αγώνες, που έγιναν το 1900 στο Παρίσι, το ποδόσφαιρο συμπεριλήφθηκε απλά ως άθλημα επίδειξης. Διεξήχθησαν μονάχα δύο παιχνίδια ανάμεσα σε τρεις χώρες, την Μεγάλη Βρετανία, την Γαλλία και το Βέλγιο. Την Μεγάλη Βρετανία εκπροσώπησε μία ομάδα από το ανατολικό Λονδίνο, η Άπτον Παρκ, που παρότι είχε το ίδιο όνομα με το παλιό πλέον γήπεδο της Γουέστ Χαμ, δεν χρησιμοποίησε το γήπεδο σε κανένα παιχνίδι της. Την οικοδέσποινα Γαλλία κλήθηκε να εκπροσωπήσει η Κλαμπ Φρανσέ, μια από τις πιο πετυχημένες ομάδες εκείνης της εποχής στο γαλλικό ποδόσφαιρο, ενώ το Βέλγιο εκπροσώπησε το Πανεπιστήμιο Βρυξελλών, αφού αρχικά η Ρασίνγκ Βρυξελλών είχε αρνηθεί την πρόσκληση. Παρότι επρόκειτο για ομάδα του Πανεπιστημίου, αρκετοί ποδοσφαιριστές που μαζεύτηκαν για να τη συγκροτήσουν δεν ήταν φοιτητές.

Η Άπτον Παρκ, που τότε ενισχύθηκε και με παίκτες άλλων ομάδων για το τουρνουά, παρατάχθηκε με τον κλασσικό τότε σχηματισμό 2-3-5 και κέρδισε με 4-0 την Κλαμπ Φρανσέ στο Παρίσι. Αυτό ήταν αρκετό για να ανέβει στην πρώτη θέση του βάθρου. Στη συνέχεια, η Κλαμπ Φρανσέ διέλυσε με 6-1 το Πανεπιστήμιο Βρυξελλών και βρέθηκε στην 2η θέση. Μετάλλια δεν μοιράστηκαν σε εκείνη τη διοργάνωση, παρ 'όλα αυτά, σήμερα η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή έχει απονέμει χρυσό στη Μεγάλη Βρετανία, αργυρό τη Γαλλία και χάλινο στο Βέλγιο, ως μέρος της προσπάθειάς της να συμφιλιώσει τους πρώτους Ολυμπιακούς Αγώνες με το σύγχρονο πρόγραμμα απονομής βραβείων.

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Το ποδόσφαιρο συνέχισε ως άθλημα επίδειξης και στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1904 στο Σεντ Λούις του Μισούρι των ΗΠΑ, αφού η FIFA δε δέχονταν τον ισχυρισμό της ΔΟΕ ότι ήταν επίσημο άθλημα, με την αιτιολογία πως στο τουρνουά δεν αγωνίστηκαν Εθνικές ομάδες. Στα αξιοσημείωτα πως ήταν η πρώτη φορά που μοιράστηκαν ολυμπιακά μετάλλια.

Οι μετακινήσεις δεν ήταν καθόλου εύκολες εκείνη την εποχή και το γεγονός πως οι αγώνες έγιναν στην Βόρεια Αμερική, αποτέλεσε ανασταλτικό παράγοντα για τη συμμετοχή των Ευρωπαίων αθλητών. Έτσι μόλις το 10% των 650 αθλητών που έλαβαν μέρος στους Αγώνες δεν ήταν από τις ΗΠΑ ή τον Καναδά.

Όπως και το 1900, μόλις τρεις σύλλογοι αγωνίστηκαν στους αγώνες, δύο εκπροσωπώντας τις ΗΠΑ, και μία τον Καναδά. Η Γκαλτ ΦΚ από το Οντάριο εκπροσώπησε τον Καναδά αφού πρώτα είχε κερδίσει σε προ-ολυμπιακό τουρνουά το Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Συμμετοχή ήθελαν να δηλώσουν και οι Μπέρλιν Ρέιντζερς αλλά δεν μπορούσαν να καλύψουν το ποσό των 500 δολαρίων που απαιτούνταν για τα έξοδα. Η Γκαλτ μετέβη στο Σεντ Λούις με ειδικό τρένο που μίσθωσαν οπαδοί της ομάδας και κέρδισε πανηγυρικά το χρυσό μετάλλιο, νικώντας αρχικά με 7-0 την Κρίστιαν Μπράδερς Κόλετζ και στη συνέχεια με 4-0 την Σεντ Ρόουζ Πάρις. Το αργυρό μετάλλιο πήγε στην Κρίστιαν Μπράδερς Κόλετζ που νίκησε μετά από δύο παιχνίδια την Σεντ Ρόουζ Πάρις (0-0, 2-0).

Το 2004, στην επέτειο των 100 ετών από το χρυσό μετάλλιο, η Γκαλτ μπήκε στο Hall Of Fame του καναδέζικου ποδοσφαίρου.

Η συντριβή της Ελλάδας από την Δανία


Ποδόσφαιρο παίχτηκε και στην Μεσολυμπιάδα του 1906 στην Αθήνα. Οι μεσοολυμπιακοί αγώνες ήταν ένας θεσμός που προέκυψε μετά από αίτημα της Ελλάδας να διοργανώνονται μόνιμα αγώνες στην Αθήνα, στο μεσοδιάστημα δύο διαδοχικών Ολυμπιακών διοργανώσεων.

Όλοι οι αγώνες του τουρνουά έγιναν στο Ποδηλατοδρόμιο Νέου Φαλήρου, στο χώρο του σημερινού Σταδίου Καραϊσκάκη. Νικήτρια ήταν η Δανία, η οποία συνέτριψε με 9-0 την Αθήνα, πετυχαίνοντας και τα 9 γκολ στο πρώτο ημίχρονο. Οι παίκτες της ελληνικής ομάδας, σε συνεννόηση με τους διοργανωτές, δεν κατέβηκαν στο β΄ ημίχρονο, θεωρώντας τη συνέχιση του αγώνα άνευ ουσίας.

Η οργανωτική επιτροπή ανακήρυξε νικήτρια του τουρνουά τη Δανία και προκήρυξε αγώνα για τη δεύτερη θέση μεταξύ Αθήνας και Σμύρνης. Οι Αθηναίοι, θεωρώντας τον αγώνα με τη Δανία ως τελικό, αρνήθηκαν να παίξουν αφού ισχυρίζονταν ότι ήταν δικαιούχοι της 2ης θέσης. Τη θέση της Αθήνας πήρε ο Όμιλος Φιλομούσων Θεσσαλονίκης -αθλητική συνέχεια του οποίου είναι ο Ηρακλής- ο οποίος έπαιξε με την Σμύρνη για την 2η θέση. Η τελευταία πήρε τη νίκη με 3-0 και τερμάτισε δεύτερη. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία με διάβημα της στους διοργανωτές, ζήτησε και τα δύο μετάλλια να θεωρηθούν δικά της καθώς οι δύο ομάδες προέρχονταν από τα εδάφη της.

Ο μαθηματικός που άφησε το στίγμα του στους πρώτους επίσημους αγώνες


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Το πρώτο επίσημο τουρνουά ποδοσφαίρου αναγνωρισμένο από την FIFA ήταν αυτό του 1908, στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου. Ήταν η πρώτη φορά που τα παιχνίδια διεξήχθησαν με Εθνικές ομάδες και όχι συλλόγους. Οι άμυνες δε διακρίθηκαν σ’ αυτό το τουρνουά, αφού σε 6 παιχνίδια σημειώθηκαν 48 γκολ, ενώ ο Δανός Κρέλμπεν Νίλσεν έθεσε ρεκόρ, σκοράροντας 10 γκολ στην εμφατική νίκη της Δανίας με 17-1 επί της Γαλλίας, στα ημιτελικά της διοργάνωσης.

Οι Δανοί είχαν στη σύνθεση τους και τον διάσημο μαθηματικό Χάραρντ Μπορ, ο οποίος υπήρξε ένας από τους ιδρυτές του κλάδου των σχεδόν περιοδικών συναρτήσεων. Αδερφός του νομπελίστα, Νιλς Μπορ, είχε μεγάλη αγάπη για το ποδόσφαιρο και αγωνίζονταν επί πολλά χρόνια στον σύλλογο Ακαντεμίσκ Μπόλντκλουμπ. Ο ίδιος επιλέχθηκε στην Εθνική ομάδα της Δανίας και σκόραρε δύο γκολ στο τουρνουά. Αναφέρεται ότι η φήμη του ως ποδοσφαιριστή ήταν τόσο μεγάλη, ώστε όταν παρουσίασε τη διδακτορική του διατριβή, το ακροατήριο είχε περισσότερους ποδοσφαιρικούς οπαδούς από μαθηματικούς!

Το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο δεν πήγε πάντως στην Δανία αλλά στην οικοδέσποινα Μεγάλη Βρετανία, η οποία κέρδισε με 2-0 τους Σκανδιναβούς στον τελικό του τουρνουά. Μάλιστα στην νικήτρια ομάδα εκτός από τα μετάλλια απονεμήθηκε και τρόπαιο.

Μεγάλη Βρετανία και Δανία συναντήθηκαν και στον τελικό των επόμενων Ολυμπιακών Αγώνων, το 1912, με τους Βρετανούς να κάνουν το… ριπίτ νικώντας του Σκανδιναβούς με 4-2. Οι Δανοί το πάλεψαν ως το τέλος παίζοντας από το 30’ με αριθμητικό μειονέκτημα λόγω τραυματισμού ποδοσφαιριστή τους, αφού εκείνη την περίοδο δεν υπήρχαν αλλαγές. Αρχηγός της Μ. Βρετανίας στα δύο «χρυσά» ολυμπιακά τουρνουά ήταν ο θρυλικός φορ της Τότεναμ και της Τσέλσι, Βίβιαν Γούντγορντ, ο οποίος αναγκάστηκε να σταματήσει πρόωρα την καριέρα του λόγω τραυματισμού του στο πόδι κατά τη διάρκεια του πρώτου παγκοσμίου πολέμου.

Σπάνια στιγμιότυπα από τον τελικό του 1912:



Ο αποκλεισμός-σοκ της Μ. Βρετανίας και η αποχώρηση της Τσεχοσλοβακίας από τον τελικό


Το τουρνουά ποδοσφαίρου στους ολυμπιακούς αγώνες της Αμβέρσας το 1920 ξεκίνησε με τον αποκλεισμό-σοκ της Μεγάλης Βρετανίας, η οποία γνωρίζει την ήττα με 3-1 από την άσημη ποδοσφαιρικά Νορβηγία και μένει εκτός από τον πρώτο κιόλας γύρο. Πρόκειται για μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις στην ιστορία του ποδοσφαίρου, σύμφωνα με τα Elo Ratings, που αξιολογούν τη δυναμική των ομάδων. Οι Νορβηγοί θα αποκλειστούν στα προημιτελικά από την Τσεχοσλοβακία, η οποία θα τους συντρίψει με 4-0, προτού διαλύσει με 4-1 και την Γαλλία στα ημιτελικά.

Στον τελικό, οι Τσεχοσλοβάκοι συναντούν τους οικοδεσπότες Βέλγους, όπου εκεί τα πράγματα δεν πηγαίνουν καθόλου καλά γι’ αυτούς. Οι γηπεδούχοι προηγούνται με 2-0 στο 30’ και εννέα λεπτά μετά η ομάδα της Τσεχοσλοβακίας αποφασίζει να αποχωρήσει από το γήπεδο, διαμαρτυρόμενη για τη διαιτησία του Άγγλου διαιτητή, Τζον Λιούις. Οι φιλοξενούμενοι είχαν παράπονα τόσο για την αποβολή του παίκτη τους, Κάρελ Στάινερ από τον διαιτητή, όσο και για το 2ο γκολ των Βέλγων, το οποίο ήταν αμφισβητούμενο για οφσάιντ.

Λέγεται ότι οι Τσεχοσλοβάκοι τα είχαν ήδη… μαζεμένα με το συγκεκριμένο διαιτητή, τον οποίο είχαν παρακολουθήσει από κοντά να σφυρίζει το Βέλγιο στον ημιτελικό με την Ολλανδία. Από την άλλη, παίκτης της Τσεχοσλοβακίας ισχυρίστηκε ότι ο Άγγλος διαιτητής ήθελε εκδίκηση για μια παλαιότερη επίθεση που είχε δεχτεί σε αγώνα που είχε διαιτητεύσει στην Πράγα. Παράλληλα, οι Τσεχοσλοβάκοι είχαν έντονα παράπονα για το εχθρικό κλίμα, καταγγέλλοντας προκλήσεις και απειλές από Βέλγους στρατιώτες, που είχαν περικυκλώσει όλο το γήπεδο για τη φρούρηση του κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού. Μάλιστα, μετά τη διακοπή του αγώνα, ορισμένοι Βέλγοι στρατιώτες κατέστρεψαν τη σημαία της Τσεχοσλοβακίας, κάτι που ανάγκασε τους διοργανωτές να ζητήσουν συγγνώμη.

Το παιχνίδι δε συνεχίστηκε ποτέ και είναι το μοναδικό μέχρι σήμερα στην ιστορία των αγώνων που διακόπηκε οριστικά. Το Βέλγιο πήρε έτσι το χρυσό μετάλλιο, παίζοντας λιγότερο από ένα ημίχρονο παιχνιδιού στον τελικό.

Να σημειωθεί πως στη διοργάνωση του 1920 συμμετείχε και η Ελλάδα η οποία αποκλείστηκε στον πρώτο γύρο μετά τη συντριβή με 9-0 από την Σουηδία. Στη σύνθεση της ελληνικής ομάδας ήταν μεταξύ άλλων ο ιδρυτής του Παναθηναϊκού, Γιώργος Καλαφάτης που είχε και καθήκοντα προπονητή, ο επίσης θρύλος του «τριφυλλιού», Απόστολος Νικολαΐδης που συμμετείχε και στο δέκαθλο (εγκατέλειψε εξαιτίας πυρετού μετά τα 4 πρώτα αγωνίσματα), αλλά και δύο αδερφοί Ανδριανόπουλοι, Γιάννης και Γιώργος, από τον Ολυμπιακό. Η ομάδα επιλέχθηκε από τον ΣΕΓΑΣ, καθώς η ΕΠΟ ιδρύθηκε μόλις το 1926.

Η Ισπανία δεν πέρασε ούτε στα ημιτελικά, αλλά πήρε το αργυρό μετάλλιο!

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Η Τσεχοσλοβακία παρότι έφτασε ως τον τελικό του τουρνουά το 1920, δεν κέρδισε ούτε το αργυρό μετάλλιο. Αυτό κατέληξε στην Ισπανία, μέσω ενός νοκ-άουτ τουρνουά των ομάδων που είχαν αποκλειστεί. Ωστόσο η Γαλλία, που είχε μείνει εκτός στα ημιτελικά από τους Τσεχοσλοβάκους, είχε αποχωρήσει πρόωρα από τους αγώνες και τη θέση της στο τουρνουά πήρε η Ισπανία. Οι «φούριας ρόχας» απέκλεισαν αρχικά την Ιταλία με 2-0, παρότι ο γκολκίπερ τους Θαμόρα αποβλήθηκε για μπουνιά σε αντίπαλο. Μάλιστα κατά την επιστροφή της Ισπανίας από τη διοργάνωση, ο θρυλικός πορτιέρε συνελήφθη, φυλακίστηκε και του επιβλήθηκε πρόστιμο για την προσπάθεια του να περάσει λαθραία πούρα Αβάνας. Ο θρύλος λέει πως όταν συνελήφθη μέσα στο τρένο, άνοιξε το παράθυρο και κάπνισε ένα πούρο.

Στον τελικό για το αργυρό μετάλλιο, η Ισπανία νικάει με 3-1 την Ολλανδία και κατακτά την 2η θέση. Στη σύνθεση των Ισπανών και σκόρερ ενός εκ των τερμάτων του τελικού ήταν ο Πιτσίσι, η μεγάλη μορφή της Μπιλμπάο και το όνομα του οποίου φέρει το τρόπαιο του πρώτου σκόρερ του ισπανικού πρωταθλήματος.

Η «χρυσή» γενιά της Ουρουγουάης


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Το 1924 οι θερινοί αγώνες διεξάγονται στο Παρίσι και είναι η πρώτη φορά που η FIFA αναλαμβάνει την οργάνωση και διεξαγωγή του ποδοσφαιρικού τουρνουά, αφού μέχρι πρότινος υπεύθυνη ήταν η εκάστοτε χώρα που φιλοξενούσε τους αγώνες. Είναι επίσης η πρώτη φορά που ομάδες από την Νότια Αμερική λαμβάνουν μέρος. Εκπρόσωπος των Λατινοαμερικάνων ήταν η Ουρουγουάη, η οποία ένα χρόνο νωρίτερα είχε κατακτήσει το Κόπα Αμέρικα, νικώντας με 2-0 την Αργεντινή στον τελικό.

Η πρώτη μεγάλη πρόκληση για την αποστολή της Ουρουγουάης ήταν να βρει τα χρήματα για να κάνει το υπερατλαντικό ταξίδι. Αυτά ήρθαν μέσω χορηγιών αλλά και από μία σειρά φιλικών αγώνων που έδωσε η «σελέστε» στην Ισπανία. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, οι Ουρουγουανοί έκαναν προπονήσεις στο κατάστρωμα του καραβιού «Ντεζιράντε» έχοντας εισιτήρια 3ης θέσης. Η ομάδα της Λατινικής Αμερικής έφθασε στο Βίγκο της Ισπανίας στις 7 Απριλίου κι έκανε το 9/9 στα φιλικά, αναγκάζοντας την ισπανική εφημερίδα Mundo Deportivo να υποκλιθεί στο ταλέντο της: «Χωρίς αμφιβολία οι πρωταθλητές της Νοτίου Αμερικής είναι οι καλύτεροι ποδοσφαιριστές που έχουμε δει».

Η αποστολή της Ουρουγουάης έφτασε εν τέλει στην Γαλλία, αλλά αντί του Παρισιού, επέλεξε ένα ήσυχο χωριό στο προάστιο Αργεντέιλ ,προκειμένου να μείνει μακριά από τα αξιοθέατα και τους… πειρασμούς της γαλλικής πρωτεύουσας. Στην τελευταία προπόνηση της Ουρουγουάης εμφανίστηκαν δύο «κατάσκοποι» των Γιουγκοσλάβων, των αντιπάλων της στο πρώτο νοκ-άουτ παιχνίδι, και ο προπονητής Φιγκόλι, που τους πήρε χαμπάρι, έδωσε αμέσως εντολή στους παίκτες του να δείξουν το χειρότερο εαυτό τους. Ένας από τους Γιουγκοσλάβους είπε μετά την προπόνηση ότι ήταν πολύ κρίμα που έπρεπε να παίξουν με αυτούς στο πρώτο παιχνίδι.

Τα Μέσα της εποχής περίμεναν θρίαμβο της Γιουγκοσλαβίας, ωστόσο το τελικό σκορ έγραψε Ουρουγουάη – Γιουγκοσλαβία 7-0! Η «σελέστε» εντυπωσίασε τους πάντες με το εναλλακτικό ποδόσφαιρο της και μετά το θρίαμβο επί των Γιουγκοσλάβων, κέρδισε με 3-0 τις ΗΠΑ στους «16» και με 5-1 την Γαλλία στους «8». Στα ημιτελικά είχε πολύ πιο δύσκολο έργο απέναντι στην Ολλανδία, ωστόσο πήρε τη νίκη με ανατροπή (2-1) και προκρίθηκε στον μεγάλο τελικό. Εκεί αντίπαλος ήταν η Ελβετία του Μαξ Άμπεγκλεν, σκόρερ 6 τερμάτων στο τουρνουά. Ωστόσο, οι Ουρουγουανοί ήταν άλλο επίπεδο, έφτασαν σε εμφατική νίκη με 3-0 και κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο μπροστά σε 40 χιλιάδες οπαδούς. Ο θρύλος της Ουρουγουάης είχε γεννηθεί.

«Οι Ουρουγουανοί είναι υποστηρικτές της φυσικής κατάστασης και όχι της γεωμετρίας. Έχουν ωθήσει προς την τελειότητα την τέχνη της προσποίησης, της ντρίπλας και της αποφυγής, αλλά ξέρουν επίσης πώς να παίξουν άμεσα και γρήγορα. Δεν είναι μόνο ζογκλέρ. Παρουσίασαν ένα όμορφο ποδόσφαιρο, κομψό αλλά ταυτόχρονα ποικίλο, γρήγορο, ισχυρό, αποτελεσματικό», έγραψε στην l’Auto, πρόδρομο της L'Équipe, ο αρχισυντάκτης, Γκαμπριέλ Ανό, εμπνευστής του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.

Σπάνια στιγμιότυπα από τον τελικό:



Το ριπίτ της Ουρουγουάης και η ίδρυση του Μουντιάλ

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Τέσσερα χρόνια μετά, η Ουρουγουάη επιστρέφει στην Ευρώπη και την Ολλανδία για να υπερασπιστεί τον τίτλο της παγκόσμιας πρωταθλήτριας. Το τουρνουά του 1928 στο Άμστερνταμ ήταν το τελευταίο στους Ολυμπιακούς Αγώνες που έχριζε παγκόσμιο πρωταθλητή στο ποδόσφαιρο, αφού δύο χρόνια αργότερα θα διεξάγονταν το πρώτο Μουντιάλ. Τα τουρνουά ποδοσφαίρου στους Ολυμπιακούς Αγώνες, παρότι διοργανώνονταν και διευθύνονταν από την FIFA, ήταν γεγονότα που υπόκεινταν στην ηθική βάση που στήριξε το Ολυμπιακό κίνημα. Εκείνη την εποχή, όλοι οι αθλητές που συμμετείχαν στους αγώνες έπρεπε να είναι ερασιτέχνες παρότι ο επαγγελματισμός άρχιζε να κυριαρχεί στο ποδόσφαιρο.

Επικράτησε λοιπόν η άποψη ότι το διεθνές ποδόσφαιρο δεν μπορεί πλέον να διεξαχθεί εντός των ορίων των Ολυμπιακών Αγώνων. Η ΔΟΕ και η FIFA διαφώνησαν ως προς τον ορισμό του ερασιτεχνισμού, δηλαδή ουσιαστικά επί του ποιοι αθλητές είχαν δικαίωμα συμμετοχής. Η FIFA υποστήριζε ότι εάν εφαρμοζόταν η λογική της ΔΟΕ, τα μεγαλύτερα αστέρια του ποδοσφαίρου δεν θα μπορούσαν να στελεχώσουν τις εθνικές ομάδες τους. Λύση δε βρέθηκε και μία ημέρα πριν από την έναρξη του τουρνουά ποδοσφαίρου στους αγώνες του Άμστερνταμ, στις 26 Μαΐου 1928, το συνέδριο της FIFA, υπό την προεδρία του Ζιλ Ριμέ, ψήφισε τη διεξαγωγή ενός νέου ποδοσφαιρικού τουρνουά, που θα διοργανωθεί το 1930, ανεξάρτητα από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, και δεν θα υπήρχε διάκριση μεταξύ ερασιτεχνών και επαγγελματιών ποδοσφαιριστών. Το Παγκόσμιο Κύπελλο είχε μόλις γεννηθεί!

Στους αγώνες του 1928, η Νότια Αμερική είχε διπλή εκπροσώπηση, την Ουρουγουάη και την Αργεντινή. Οι δύο ομάδες ήταν επιβλητικές και έφτασαν με άνεση ως τον τελικό, κερδίζοντας τις εντυπώσεις. Μάλιστα το ζευγάρι του τελικού είχε δημιουργήσει τόσο μεγάλο ενδιαφέρον που οι διοργανωτές Ολλανδοί έλαβαν 250 χιλιάδες αιτήσεις από όλη την Ευρώπη ώστε να προμηθευτούν εισιτήρια για τον τελικό. Το παιχνίδι ήταν πραγματικό ντέρμπι και το τελικό 1-1 οδήγησε το ζευγάρι σε επαναληπτικό. Εκεί η Ουρουγουάη πήρε τη νίκη με 2-1 και κατέκτησε το δεύτερο σερί χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο. Το καλό για την «σελέστε» θα… τρίτωνε στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 1930 που διεξήχθη στο Μοντεβιδέο. Η Ουρουγουάη θα επικρατούσε με 4-2 της Αργεντινής και θα κατακτούσε το πρώτο Μουντιάλ.

Αρχηγός εκείνης της «χρυσής» ομάδας ήταν ο Χοσέ Ναζάτσι. Ο «μεγάλος στρατηγός», όπως ήταν το παρατσούκλι του, αποτελούσε έναν χαρισματικό ηγέτη εντός και εκτός γηπέδου και ήταν κύριος εκφραστής της φιλοσοφίας «Γκάρα Τσαρούα», δηλαδή του να δίνεις μάχη μέχρι το τέλος ακόμα κι όταν όλα είναι εναντίον σου. Παίκτες-«κλειδιά» στις επιτυχίες εκείνης της Ουρουγουάης ήταν οι γκολτζήδες Πέδρο Σέα και Πέδρο Πετρόνε ωστόσο ο μεγάλος αστέρας ήταν ο Χοσέ Αντράντε. Ο βιρτουόζος πλάγιος χαφ ήταν ο πρώτος έγχρωμος παίκτης που έγινε καλά γνωστός στην Ευρώπη και χαρακτηρίζονταν για την εξαιρετική τεχνική του κατάρτιση και τη μαεστρία με τη μπάλα στα πόδια. Ο ίδιος έπαιξε στο Μουντιάλ όντας τυφλός από το ένα μάτι, αφού λέγεται ότι έχασε την όραση του από ένα άσχημο χτύπημα στο δοκάρι στον ημιτελικό με την Ιταλία στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1928. Άλλοι πάντως έχουν γράψει ότι η τύφλωση και η επιδείνωση της υγείας του προκλήθηκαν από το γεγονός πως είχε κολλήσει σύφιλη.

Το… rage quit του Χίτλερ


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Μετά την διεξαγωγή του πρώτου Μουντιάλ το 1930 στην Ουρουγουάη, το ποδόσφαιρο δεν βρίσκονταν στο πρόγραμμα των Ολυμπιακών Αγώνων του 1932. Αυτό επέστρεψε στους Αγώνες του 1936 αφού ΔΟΕ και FIFA έριξαν νερό στο κρασί τους και έλυσαν αρκετές από τις διαφορές τους. Ωστόσο, το ποδοσφαιρικό τουρνουά στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν πλέον αυστηρά για ερασιτέχνες ποδοσφαιριστές και αυτό θα παρέμενε έτσι έως το 1984.

Οι αγώνες του 1936 έγιναν στο Βερολίνο, το οποίο ανέλαβε τη διοργάνωση τους, παρότι στην εξουσία της Γερμανίας βρίσκονταν οι Εθνικοσοσιαλιστές, με τη γνωστή αντισημιτική πολιτική τους. Η ναζιστική Γερμανία απέκλεισε με 9-0 το Λουξεμβούργο στην πρεμιέρα υπό το βλέμμα του Αντόλφου Χίτλερ, ο οποίος δε συνήθιζε να βλέπει ποδόσφαιρο. Η ευρεία νίκη της Γερμανίας οδήγησε τον Χίτλερ να παρακολουθεί και το δεύτερο παιχνίδι απέναντι στην Νορβηγία. Ο Γκέμπελς που βρίσκονταν δίπλα του είχε γράψει στο ημερολόγιο «Ο Φύρερ είναι πολύ ενθουσιασμένος». Ωστόσο, η Νορβηγία πήρε το προβάδισμα μόλις στο 7’ και τότε ο Γκέμπελς έγραψε: «Ο Φύρερ είναι πολύ ταραγμένος, σχεδόν δεν μπορώ να ελέγξω τον εαυτό μου». Επτά λεπτά πριν τη λήξη, η Νορβηγία πετυχαίνει και δεύτερο γκολ και τότε ο Χίτλερ σηκώνεται και αποχωρεί από το γήπεδο. Ταπεινωμένος, δεν παρακολούθησε ποτέ άλλον αγώνα ποδοσφαίρου του τουρνουά.

Η επίθεση των Ιταλών παικτών στον διαιτητή!


Στον προκαταρκτικό γύρο του ίδιου τουρνουά (1936), η Ιταλία αντιμετώπιζε τις ΗΠΑ. Οι «ατζούρι» μπορεί να είχαν δέκα αλλαγές στη σύνθεση τους σε σχέση με την ομάδα που είχε κατακτήσει το Μουντιάλ του 1934, ωστόσο διέθεταν τον ίδιο προπονητή, Βιτόριο Πότσο, και παίκτες όπως οι Αλφρέντο Φόνι, Πιέτρο Ράβα και Ούγκο Λοκατέλι, οι οποίοι δύο χρόνια μετά θα έπαιζαν στην ομάδα που θα έκανε το… ριπίτ στο Μουντιάλ του 1938.

Παρόλα αυτά, η Ιταλία τα βρήκε σκούρα απέναντι στους Αμερικάνους και σε μια φάση του παιχνιδιού, ο Ιταλός αμυντικός, Ακίλε Πιτσίνι χτυπάει πολύ σκληρά δύο Αμερικανούς παίκτες, που δεν μπορούσαν να συνεχίσουν. Ο Γερμανός διαιτητής, Βάινγκάρτνερ αποφασίζει να αποβάλει τον Πιτσίνι , αλλά προς δυσάρεστη του έκπληξη, οι Ιταλοί παίκτες τον πιάνουν από τα χέρια και του καλύπτουν μάτια και στόμα! Ο διαιτητής πιθανότατα σε κατάσταση σοκ δεν αποβάλει κανέναν και οι «ατζούρι» παίρνουν τη νίκη με 1-0. Η ιταλική ομάδα θα έφτανε ως τον τελικό του τουρνουά, αποκλείοντας στα ημιτελικά την Νορβηγία και θα κατακτούσε το χρυσό μετάλλιο, νικώντας στον τελικό την Αυστρία στην παράταση (2-1).

Η πρόκριση της Αυστρίας στα… χαρτιά αντί του Περού

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Οι Αυστριακοί είχαν φτάσει έως τον τελικό αφού πρώτα είχαν αποκλείσει το Περού, στο ίσως πιο αμφιλεγόμενο παιχνίδι στην ιστορία της διοργάνωσης. Μετά τον πρόωρο αποκλεισμό της Γερμανίας, οι ναζιστικές αρχές έστρεψαν την προσοχή τους στην Αυστρία, την οποία περίμεναν να υπερασπιστεί την υπερηφάνεια της άριας φυλής, παρόλο που αυτή ήταν μια ομάδα ερασιτεχνών και όχι η περίφημη «βούντερτιμ».

Οι Περουβιανοί, μια πολυφυλετική ομάδα με σπουδαίες παίκτες στη σύνθεση τους, όπως τους «Λόλο» Φερνάντες και Κάρλος Βιγιανουέβα, διέλυσαν με 7-3 την Φινλανδία στον πρώτο γύρο και έκλεισαν ραντεβού με την Αυστρία. Οι Αυστριακοί πατούσαν καλύτερα στο πρώτο μέρος και προηγήθηκε με 2-0 στο ημίχρονο. Ωστόσο οι «Ίνκας» κυριάρχησαν στην επανάληψη, ισοφάρισαν σε 2-2 και οδήγησαν το ματς στην παράταση. Εκεί, είδαν τον Ιταλό διαιτητή να τους ακυρώνει τρία γκολ, αλλά αυτό δεν τους πτόησε, μιας και σκόραραν άλλα δύο στο δεύτερο μισό της παράτασης και πήραν προβάδισμα με 4-2.

Το παιχνίδι όμως δεν θα τελείωνε ποτέ. Στο 119’ έγινε εισβολή φιλάθλων στον αγωνιστικό χώρο, που είχε σαν αποτέλεσμα τον τραυματισμό ενός Αυστριακού παίκτη στο πόδι. Ο διαιτητής σφυρίζει τη διακοπή του αγώνα, προκαλώντας την έκρηξη των Περουβιανών, οι οποίοι ισχυρίστηκαν συνομωσία των Ναζί, και πως η εισβολή στο γήπεδο ήταν προφανώς σκηνοθετημένη για να σαμποτάρουν νίκη της ομάδας τους, η οποία δεν θα ευχαριστούσε το καθεστώς, καθώς πέντε παίκτες του Περού ήταν μαύροι.

Οι Αυστριακοί ισχυρίστηκαν από την πλευρά τους ότι οι εισβολείς ήταν Περουβιανοί φίλαθλοι, μια εκδοχή που υποστηρίχθηκε από την αγγλική εφημερίδα «Daily Sketch» η οποία ανέφερε τότε ότι «περίπου 1000 Περουβιανοί οπαδοί μπήκαν στο γήπεδο με σιδερολοστούς, μαχαίρια, ακόμα και με πιστόλι».

Οι διοργανωτές διέταξαν έρευνα και επανάληψη του αγώνα, αλλά οι Περουβιανοί, μην έχοντας καμία εμπιστοσύνη σε μια δίκαιη ακρόαση, αποχώρησαν από τους Αγώνες ως ένδειξη διαμαρτυρίας. Μαζί τους ακολούθησε και η Κολομβία για συμπαράσταση. Παραδόξως, δημοσιεύματα στο Περού ισχυρίστηκαν ότι ο λόγος για την εγκατάλειψη του αγώνα ήταν ότι στο 119ο λεπτό ο διαιτητής παρατήρησε ξαφνικά ότι το γήπεδο είχε λάθος μέγεθος. Αυτό προκάλεσε τεράστιες αντι-γερμανικές διαμαρτυρίες στο Περού, με τους λιμενεργάτες να αρνούνται να φορτώσουν αγαθά σε γερμανικά πλοία. Η έρευνα συνεχίστηκε, αλλά δεν μπόρεσε να αποδείξει την ταυτότητα των εισβολέων. Αφού το Περού δεν εμφανίστηκε στην επανάληψη του αγώνα, η Αυστρία προχώρησε στον ημιτελικό, όπου νίκησε την Πολωνία.

Η αίσθηση της αδικίας παρέμεινε για δεκαετίες στους Περουβιανούς. Παρόλα αυτά, το 2008 ο δημοσιογράφος Λουίς Κάρλος Αρίας στο βιβλίο «Ese gol» παρουσίασε μια σειρά αναφορών που υποδηλώνουν ότι η επίσημη έκδοση ήταν ακριβής και επέκρινε τον περουβιανό Τύπο που κακοποιεί τους Ναζί όλα αυτά τα χρόνια. Από την άλλη, ο Περουβιανός δημοσιογράφος, Τεόντορο Σάλαζαρ ισχυρίστηκε ότι είχε πληροφορίες ότι το Περού σκόπευε να πάει στην ακρόαση, αλλά είχε κολλήσει στην κυκλοφορία λόγω μιας στρατιωτικής παρέλασης εκείνη τη μέρα, και στη συνέχεια, όταν η FIFA ξαναπρογραμμάτισε την ακρόαση για την επόμενη μέρα, οι Περουβιανοί έχασαν και αυτή την ημερομηνία. Μέχρι σήμερα επικρατεί αβεβαιότητα.

Το «Gre-No-Li» συστήνεται στο ποδοσφαιρικό κοινό


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Δεξιά ο Γκούναρ Γκρεν (Gre), αριστερά ο Γκούναρ Νόρνταλ (No) και στο κέντρο ο Νιλς Λίντχολμ (Li)
Μετά από διακοπή 12 ετών εξαιτίας του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, οι Ολυμπιακοί Αγώνες επανεκκίνησαν το 1948, με το Λονδίνο να αναλαμβάνει τη διεξαγωγή τους. Το τουρνουά ποδοσφαίρου ήταν μάλιστα το πρώτο που μεταδόθηκε τηλεοπτικά στην ιστορία της διοργάνωσης, ενώ η Γερμανία δεν είχε δικαίωμα συμμετοχής.

Η νικήτρια ομάδα εκείνου του τουρνουά ήταν η Σουηδία, η οποία είχε στον πάγκο της τον Άγγλο, Τζορτζ Ρέινορ. Οι Σουηδοί βασίστηκαν στους τρεις αστέρες τους, Γκούναρ Γκρεν, Γκούναρ Νόρνταλ και Νιλς Λίντχολμ, οι οποίοι στη συνέχεια θα συνυπήρχαν και στην Μίλαν. Το «Gre-No-Li», από τα αρχικά των τριών παικτών, θα κατακτούσε το ιταλικό ποδόσφαιρο από τις αρχές της δεκαετίας του ’50, με τους «ροσονέρι» να στέφονται πρωταθλητές τη σεζόν 1950-1951, πανηγυρίζοντας το πρώτο σκουντέτο μετά από το 1907. Ωστόσο η πρώτη ποδοσφαιρική παράσταση των τριών αυτών παικτών ήταν στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου.

Οι Σουηδοί κέρδισαν με 3-0 την Αυστρία στον πρώτο γύρο και στη συνέχεια διέλυσαν με 12-0 την Ν. Κορέα στα προημιτελικά. Στους «4» νίκησαν με 4-2 την Δανία στο σκανδιναβικό ντέρμπι και στον τελικό του «Γουέμπλεϊ επικράτησαν με 3-1 της Γιουγκοσλαβίας χάρη στα γκολ των Γκρεν (2) και Νόρνταλ. Για τους Γιουγκοσλάβους, σκόρερ ήταν ο Στέφαν Μπόμπεκ, ο οποίος το 1963 θα αναλάμβανε τον Παναθηναϊκό ως προπονητής και αποτελούσε τον αναμορφωτή του ελληνικού ποδοσφαίρου, οδηγώντας μάλιστα τους «πράσινους» στο αήττητο πρωτάθλημα της σεζόν 1963-64.

Όσο για την Μεγάλη Βρετανία, οι οικοδεσπότες δεν ανέβηκαν στο βάθρο, αφού πρώτα ηττήθηκαν στα ημιτελικά από την Γιουγκοσλαβία με 3-1 και στον μικρό τελικό έχασαν με 5-3 από την Δανία, η οποία πήρε άτυπη εκδίκηση για τις δύο ήττες από τους Βρετανούς στους δύο διαδοχικούς τελικούς το 1908 και το 1912.

Οι ξυπόλητοι Ινδοί

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Photo Credit: FIFA/Twitter
Το ντεμπούτο της ποδοσφαιρικής ομάδας της Ινδίας στους Ολυμπιακούς αγώνες έγινε το 1948, ένα χρόνο μετά την ανεξαρτητοποίηση της χώρας από τους Βρετανούς, στην πρωτεύουσα των πρώην αποικιστών τους. Οι Ινδοί έπαιξαν στον πρώτο γύρο με την Γαλλία και οι οχτώ από τους ένδεκα παίκτες της ενδεκάδας αγωνίστηκαν ξυπόλυτοι. Όπως είπε ο αρχηγός τους, Αό: «Εμείς στην Ινδία παίζουμε football, ενώ εσείς bootball». Η Ινδία ηττήθηκε με 2-1 δεχόμενη το 2ο γκολ στο 89’, κόντρα στη ροή, ενώ είχε δύο χαμένα πέναλτι. Φημολογείται ότι μετά το παιχνίδι, ο Βασιλιάς Γεώργιος ΣΤ’ προσκάλεσε την ομάδα στο Ανάκτορο του Μπάκιγχαμ και ζήτησε από τον Σάιλεν Μάνα να σηκώσει το παντελόνι του για να ελέγξει αν οι Ινδοί παίκτες είχαν πόδια από… ατσάλι.

Οχτώ χρόνια μετά, η Ινδία θα καταλάμβανε την 4η θέση στο ποδόσφαιρο των Ολυμπιακών Αγώνων της Μελβούρνης. Στον πρώτο γύρο είχε κληρωθεί με την μεγάλη Ουγγαρία, η οποία όμως αποσύρθηκε μετά την Ουγγρική Επανάσταση του 1956. Έτσι, οι Ινδοί πέρασαν άνευ αγώνα στους «8» όπου και κέρδισαν με 4-2 τους οικοδεσπότες Αυστραλούς. Ο φορ Ντε Σόουζα σημειώνει χατ-τρικ και γίνεται ο πρώτος Ασιάτης που τα καταφέρνει στους Ολυμπιακούς αγώνες. Στα αξιοσημείωτα πως οι Ινδοί ήθελαν να αγωνιστούν ξανά ξυπόλητοι, αίτημα που έγινε δεκτό από τον Σερ Στάνλεϊ Ρους, αλλά εν τέλει αποφάσισαν να φορέσουν παπούτσια. Στους «4» γνώρισαν βαριά ήττα με 4-1 από την Γιουγκοσλαβία και στον μικρό τελικό ηττήθηκαν με 3-0 από την Βουλγαρία, μένοντας εκτός βάθρου.

Οι «Μαγικοί Μαγυάροι»

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Μία από τις κορυφαίες ομάδες που αγωνίστηκαν στους Ολυμπιακούς αγώνες ήταν η «χρυσή» ομάδα της Ουγγαρίας, που κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στο τουρνουά του Ελσίνκι το 1952.

Οι «Μαγικοί Μαγυάροι», με αστέρα τον Φέρεντς Πούσκας και άξιους συμπαραστάτες –μεταξύ άλλων- τους Ζόλταν Τσίμπορ, Σάντορ Κόσκις, Νάντορ Χιντεγκούτι, Ζόσεφ Μπόζνικ και Γκιούλα Γκρόσιτς, παίζουν εκπληκτικό ποδόσφαιρο και σαρώνουν όλους τους αντιπάλους που βρίσκουν μπροστά τους. Αρχικά προσπερνούν εύκολα τα εμπόδια της Ιταλία (3-0) και της Τουρκίας (7-1) και στα ημιτελικά διαλύουν με 6-0 τους προηγούμενους ολυμπιονίκες, Σουηδούς. Στον τελικό επικρατούν με 2-0 της κατόχου του αργυρού μεταλλίου τοy 1948, Γιουγκοσλαβίας, με συνέπεια να ανέβουν στο πιο ψηλό σκαλί του βάθρου.

«Στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν που το ποδόσφαιρο μας άρχισε να λειτουργεί με πραγματική ισχύ. Ήταν το πρωτότυπο ‘ολοκληρωτικό ποδόσφαιρο’. Όταν ήμασταν στην επίθεση, όλοι επιτίθονταν, ενώ όταν ήμασταν στην άμυνα, όλοι αμύνονταν. Ήταν το ίδιο για όλους», εξήγησε χρόνια αργότερα ο Πούσκας.

Στις εξέδρες των Ολυμπιακών Αγώνων στον ημιτελικό με την Σουηδία, βρισκόταν ο γραμματέας της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας, Στάνλεϊ Ράους, ο οποίος μετά το τέλος του αγώνα, πρότεινε στους Ούγγρους ένα φιλικό με την Αγγλία στο «Γουέμπλεϊ». Το φιλικό κλείστηκε για τον Νοέμβριο του 1953, εκεί όπου γράφτηκε ποδοσφαιρική ιστορία. Η Ουγγαρία διαλύει με το εκκωφαντικό 6-3 την Αγγλία και την υποχρεώνει στην πρώτη της εντός έδρας από αντίπαλο που προερχόταν από την ηπειρωτική Ευρώπη. Ήταν το μεγάλο «χαστούκι» των αλαζόνων Άγγλων, οι οποίοι συνειδητοποίησαν ότι βρισκόταν πίσω σε όλα τα επίπεδα στο άθλημα. Λίγους μήνες αργότερα οι δύο ομάδες έδωσαν νέο φιλικό στην Βουδαπέστη και το αποτέλεσμα ήταν χειρότερο για την Αγγλία. Η Ουγγαρία επικράτησε με 7-1 των «τριών λιονταριών», που υπέστησαν την πιο βαριά ήττα της ιστορίας τους.

Δυστυχώς για τους Ούγγρους, αυτή η ομάδα θα περνούσε στην ιστορία ως μια από τις καλύτερες όλων των εποχών που δεν θα κατακτούσε ποτέ Παγκόσμιο Κύπελλο. Κι αυτό διότι στο Μουντιάλ του 1954 στην Ελβετία, ηττήθηκε στον τελικό από την Δ. Γερμανία με 3-2 και υποχρεώθηκε στην πρώτη της ήττα μετά από τέσσερα χρόνια, στο πιο σημαντικό παιχνίδι που είχε δώσει. Η νίκη των Δ. Γερμανών χαρακτηρίστηκε ως το «Θαύμα της Βέρνης».

Στιγμιότυπα από το θρίαμβο της Ουγγαρίας επί της Αγγλίας στο Γουέμπλεϊ:



Το θρυλικό 5-5 της Σοβιετικής Ένωσης με την Γιουγκοσλαβία


Μπορεί η Ουγγαρία να έκλεψε τις εντυπώσεις στο τουρνουά του 1952 στο Ελσίνκι, ωστόσο το πιο αξέχαστο παιχνίδι ήταν αυτό της Σοβιετικής Ένωσης με την Γιουγκοσλαβία στον πρώτο γύρο. Οι Σοβιετικοί ήταν ένα από τα μεγάλα φαβορί του τουρνουά, ωστόσο οι Γιουγκοσλάβοι παίρνουν προβάδισμα με 4-0 στο 46’. Η Σοβιετική Ένωση μειώνει σε 4-1 στο 53’ αλλά έξι λεπτά μετά η Γιουγκοσλαβία κάνει το 5-1 και όλα έδειχναν τελειωμένα. Κι όμως, οι Σοβιετικοί κάνουν μια ιστορική ανατροπή και με τέσσερα τέρματα στο τελευταίο τέταρτο του αγώνα (75’, 77’, 87’, 89’) ισοφαρίζουν το σκορ σε 5-5!

Πρωταγωνιστής των Σοβιετικών ήταν ο Μπομπρόβ, ο οποίος πέτυχε χατ-τρικ. Ο ίδιος αγωνίζονταν και στην ομάδα χόκεϊ επί πάγου της Σοβιετικής Ένωσης και δύο χρόνια νωρίτερα είχε ξεγελάσει τον θάνατο, αφού η ομάδα χόκεϊ ξεκληρίστηκε σε αεροπορικό δυστύχημα έξω από το Σβέρλοβσκ, αλλά ο ίδιος δεν βρίσκονταν στη μοιραία πτήση, αφού είχε επιλέξει να ταξιδέψει με τρένο.

Το τελικό 5-5 οδήγησε το ζευγάρι σε επαναληπτικό, εκεί όπου ο Μπομπρόβ σκόραρε ξανά δίνοντας το προβάδισμα στην Σοβιετική Ένωση. Ωστόσο, η Γιουγκοσλαβία έκανε την ανατροπή (3-1) και πήρε την πρόκριση. Ο αποκλεισμός των Σοβιετικών ήταν ένα ηχηρό γεγονός, αλλά το αποτέλεσμα δεν τυπώθηκε στον τύπο της χώρας μέχρι τον θάνατο του Ιωσήφ Στάλιν περίπου ένα χρόνο αργότερα.

Η ήττα αυτή έδωσε κίνητρο στους Ρώσους, οι οποίοι επανήλθαν δριμύτεροι και κέρδισαν το χρυσό μετάλλιο στους αγώνες του 1956. Ο Μπομπρόβ δεν ήταν μέλος εκείνης της ομάδας, αλλά την ίδια χρονιά κέρδισε το χρυσό στο χόκεϊ επί πάγου στην Κορτίνα, στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες.

Η τραγωδία του Εθνικού Σταδίου της Λίμα

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Μια από τις μεγαλύτερες ποδοσφαιρικές τραγωδίες στην ιστορία έλαβε χώρα στο Εθνικό Στάδιο της Λίμα το 1964 για το προολυμπιακό τουρνουά της Ν. Αμερικής. Οι οικοδεσπότες Περουβιανοί αντιμετώπιζαν το φαβορί Αργεντινή αλλά ήταν αισιόδοξοι ότι μπροστά σε 50 χιλιάδες θεατές θα διατηρούσαν το αήττητο σερί τους και θα προκρίνονταν στους αγώνες του Τόκιο. Η Αργεντινή παίρνει προβάδισμα 15 λεπτά μετά το ξεκίνημα του δευτέρου ημιχρόνου, αλλά το Περού καταφέρνει να ισοφαρίσει έξι λεπτά πριν το φινάλε. Ωστόσο, ο Ουρουγουανός διαιτητής, Άνχελ Πάζος ακυρώνει το γκολ για επιθετικό φάουλ.

Εκείνη τη στιγμή, ένας οπαδός πηδάει τα κάγκελα και απειλεί τον διαιτητή. Μέσα σε δευτερόλεπτα, δεκάδες μπουκάλια, αλλά και τούβλα και πέτρες ρίχνονταν στον αγωνιστικό χώρο από τις εξέδρες. Ο Πάζος φοβούμενος για τη ζωή του, φεύγει από το γήπεδο, διακόπτει οριστικά τον αγώνα και αναδεικνύει την Αργεντινή νικήτρια με 1-0.

Εξαγριωμένοι οπαδοί εισβάλουν στο γήπεδο, ενώ η αστυνομία εξαπολύει σκύλους και δακρυγόνα στο κλειστό νότιο άκρο του σταδίου. Περισσότεροι από 2.000 θεατές προσπάθησαν να διαφύγουν, αλλά με τις πύλες κλειδωμένες σε ένα γεμάτο στάδιο, η καταστροφή ήταν αναπόφευκτη.

«Μερικά από τα θύματα τραυματίστηκαν θανάσιμα από την αστυνομία, αλλά τα περισσότερα πυρά των πυροβολισμών ήταν στον αέρα», ανέφερε η British United Press. «Αντί να αποκαταστήσουν την τάξη, συνέβαλαν στον πανικό». Ο τραγικός απολογισμός ήταν 328 νεκροί! «Το γήπεδο μοιάζει με πεδίο μάχης με πυραύλους σκορπισμένους παντού», ανέφερε το Reuters.

Στους δρόμους έξω από το γήπεδο, οι οπαδοί έβαλαν φωτιά σε αυτοκίνητα και λεωφορεία και πέταξαν βόμβες μολότοφ σε γκαράζ. Μόνο ένα νοσοκομείο ανέφερε ότι έλαβε 140 πτώματα. Στη χώρα κηρύχτηκε επταήμερο πένθος και ακυρώθηκαν τα ακόλουθα προκριματικά. Η Αργεντινή κέρδισε την πρώτη θέση, ενώ το Περού έχασε 4-0 από τη Βραζιλία σε ένα πλέι οφ για τη δεύτερη θέση. Τόσο η Αργεντινή, όσο και η Βραζιλία που πήραν την πρόκριση, αποκλείστηκαν στη φάση ομίλων της διοργάνωσης στο Τόκιο.

Η κυριαρχία του Ανατολικού Μπλοκ

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Η ομάδα της Τσεχοσλοβακίας μετά τον τελικό με την Ανατολική Γερμανία το 1980
Ο κανονισμός με τη συμμετοχή μόνο ερασιτεχνών στα ολυμπιακά τουρνουά ποδοσφαίρου έδωσε συγκριτικό πλεονέκτημα στις χώρες από την Ανατολική Ευρώπη. Κι αυτό διότι τα κομμουνιστικά καθεστώτα προσέφεραν δουλειές πλήρους απασχόλησης στα εγχώρια αστέρια του ποδοσφαίρου ως κάλυψη, αφού στην πραγματικότητα οι παίκτες αυτοί έκαναν κανονικά προπονήσεις και βιοπορίζονταν, είτε από κρατική χρηματοδότηση, είτε από τους -κατά τα άλλα- ερασιτεχνικούς συλλόγους όπου ανήκαν. Ως αποτέλεσμα, σ’ όλα τα τουρνουά του Ολυμπιακού ποδοσφαίρου από 1952 έως το 1980 κυριαρχούσαν η Σοβιετική Ένωση και οι δορυφόροι της.

Όπως προαναφέρθηκε, η Σοβιετική Ένωση κατέκτησε το χρυσό μετάλλιο στους αγώνες του 1956 στην Μελβούρνη νικώντας στον τελικό με 1-0 την Γιουγκοσλαβία. Μια ομάδα που απαρτίζονταν με παίκτες όπως ο θρυλικός γκολκίπερ Γιεβ Γιασίν, ο Ιγκόρ Νέτο και ο Βαλεντίν Ιβάνοβ, οι οποίοι τέσσερα χρόνια μετά θα οδηγούσαν τους Σοβιετικούς στην κατάκτηση του πρώτου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Στην ολυμπιακή ομάδα του 1956 αγωνίζονταν και ο παππούς του Στέφανου Τσιτσιπά, Σεργκέι Σαλνίκοβ, ένας από τους κορυφαίους σκόρερ της Ρωσίας, ο οποίος πέτυχε δύο γκολ στα προημιτελικά του τουρνουά.

Στον αντίποδα, αυτός ήταν ο δεύτερος σερί χαμένος τελικών των Γιουγκοσλάβων, οι οποίοι όμως θα κέρδιζαν το χρυσό τέσσερα χρόνια αργότερα στην Ρώμη, επικρατώντας με 3-1 της Δανίας.

Ακολούθησαν δύο σερί χρυσά μετάλλια από την Ουγγαρία, η οποία το 1964 νίκησε στον τελικό με 2-1 την Τσεχοσλοβακία και τέσσερα χρόνια μετά διέλυσε με 4-1 την Βουλγαρία, παρότι βρέθηκε πίσω στο σκορ. Το σερί των Ούγγρων και των ομάδων του Ανατολικού μπλοκ μπήκε τέλος στους αγώνες του 1972, όπου η Πολωνία επικρατεί με 2-1 της Ουγγαρίας στον τελικό χάρη σε δύο γκολ του Ντέινα. Στον μικρό τελικό, Σοβιετική Ένωση και Ανατολική Γερμανία έρχονται ισόπαλες 2-2 και μοιράζονται το χάλκινο μετάλλιο. Το 2017, ο τότε φυσιοθεραπευτής της ομάδας των Σοβιετικών ισχυρίστηκε πως εκείνο το παιχνίδι ήταν στημένο.

Οι επιτυχίες των ομάδων του Ανατολικού Μπλοκ συνεχίστηκαν, με την Ανατολική Γερμανία να κατακτά το χρυσό στους αγώνες του 1976, νικώντας με 3-1 την Πολωνία, ενώ το χάλκινο πήγε στην Σοβιετική Ένωση η οποία επικράτησε με 2-0 της Βραζιλίας.

Τέσσερα χρόνια μετά, η Τσεχοσλοβακία κερδίζει με 1-0 την Ανατολική Γερμανία στην Μόσχα και κατακτά το χρυσό μετάλλιο. Το χάλκινο πήγε ξανά στην Σοβιετική Ένωση, η οποία κέρδισε με 2-0 την Γιουγκοσλαβία και ανέβηκε στο τρίτο σκαλί του βάθρου για 3η σερί διοργάνωση.

Η επιστροφή των επαγγελματιών

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Η έκθεση της FIFA μετά τους αγώνες του 1980 ανέφερε ότι: «Σε σύγκριση με το Παγκόσμιο Τουρνουά Νέων του 1979 στην Ιαπωνία και την τελική φάση του Παγκόσμιου Κυπέλλου του 1978 στην Αργεντινή, το επίπεδο του ποδοσφαίρου στο Ολυμπιακό Τουρνουά Ποδοσφαίρου ήταν γενικά κατώτερης ποιότητας».

Μετά από αρκετές συζητήσεις, αποφασίστηκε να αναθεωρηθεί ο κανόνας των ερασιτεχνών και στους Ολυμπιακούς αγώνες του 1984 στο Λος Άντζελες επιτράπηκε για πρώτη φορά η συμμετοχή επαγγελματιών στο ποδόσφαιρο, αρκεί ο αριθμός να μην ξεπερνούσε τους πέντε παίκτες.

Ο τελικός διεξήχθη ανάμεσα σε Γαλλία και Βραζιλία στην Πασαντίνα, όπου και σημειώθηκε ρεκόρ προσέλευσης σε αγώνα ποδοσφαίρου στο πλαίσιο Ολυμπιακών αγώνων, αφού το παιχνίδι παρακολούθησαν 101,799 θεατές. Η προσέλευση ήταν η μεγαλύτερη σε αγώνα ποδοσφαίρου στις ΗΠΑ μέχρι το 2014, όταν και 109,318 θεατές είδαν το φιλικό παιχνίδι της Ρεάλ Μαδρίτης με την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για το International Champions Cup. Η Γαλλία θα επικρατήσει με 2-0 των Βραζιλιάνων και θα κερδίσει το πρώτο χρυσό μετάλλιο στην ιστορία της, λίγους μόνο μήνες μετά την κατάκτηση του Euro.

Στιγμιότυπα από τον τελικό του 1984:



Το «χρυσό» των Σοβιετικών απέναντι στους… «κομμωτές»


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1988 ήταν οι τελευταίοι στους οποίους έδωσε «παρών» η Σοβιετική Ένωση, η οποία ως γνωστόν διαλύθηκε τον Δεκέμβριο του 1991. Μάλιστα οι Σοβιετικοί ήταν οι απόλυτοι κυρίαρχοι στους αγώνες της Σεούλ, αφού κατέκτησαν 55 χρυσά και συνολικά 132 μετάλλια, κάτι που δεν έχει επαναληφθεί από καμία χώρα μέχρι σήμερα.

Ένα από τα 55 χρυσά των Σοβιετικών ήταν στο ποδόσφαιρο. Λίγους μήνες νωρίτερα, η Σοβιετική Ένωση του Βαλερί Λομπανόφσκι είχε χάσει το Euro, γνωρίζοντας την ήττα από την Ολλανδία στον τελικό, αλλά η ολυμπιακή ομάδα της ΕΣΣΔ, έφτασε ως το τέλος της διαδρομής, ανεβαίνοντας στο πρώτο σκαλί του βάθρου. Το έργο της μάλιστα δεν ήταν καθόλου εύκολο, αφού στα ημιτελικά χρειάστηκε να αποκλείσει την Ιταλία στην παράταση (3-2), ενώ στον τελικό νίκησε με 2-1 την Βραζιλία του Ρομάριο ξανά στην παράταση, χάρη σε γκολ του μετέπειτα «ερυθρόλευκους», Σαβίτσεβ.

Στιγμιότυπα από τον τελικό:



Προπονητής της ήταν ο Ανατόλι Μπίσχοβετς, ο οποίος σε συνέντευξη του χρόνια αργότερα στην ρωσική sport express είχε αποκαλύψει αρκετές πτυχές της διαμάχης του με τον προπονητή της Εθνικής Ανδρών και θρύλο του ουκρανικού ποδοσφαίρου, Λομπανόφσκι. Όταν ο Μπίσχοβετς πήγε να παρουσιάσει το πρόγραμμα του σχετικά με την προετοιμασία της ομάδας, τους πόρους κτλ, συνειδητοποίησε ότι όλα ήταν προσχεδιασμένα από τον Λομπανόφσκι και τον βοηθό του, Μορόζοβ. Όταν ρώτησε τι συνέβη και επιχείρησε να δείξει τις δικές του ιδέες, πήρε την απάντηση από τον Μορόζοβ: «Τι τα χρειάζεσαι όλα αυτά, πηγαίνεις για τη νίκη;». Η κόντρα συνεχίστηκε μετά την επιλογή του Λομπανόφσκι να καλέσει στην Εθνική Ανδρών παίκτες της ολυμπιακής ομάδας για φιλικά προετοιμασίας, σε διάστημα που αγωνίζονταν και οι δύο ομάδες, μόνο που κανείς τους δεν πήρε χρόνο συμμετοχής.

Ο Μπίσχοβετς είχε ενοχληθεί και από ένα άρθρο του Λομπανόφσκι μετά την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου, όπου ο τελευταίος είχε γράψει πως «Η Σοβιετική Ένωση νίκησε ένα τουρνουά στο οποίο είχε αντιπάλους κομμωτές». Ο Μπίσχοβετς ανέφερε πως: «Σ’ αυτό το τουρνουά η Βραζιλία είχε παίκτες όπως οι Ρομάριο, Μπεμπέτο, Ταφαρέλ και Ζορζίνιο, που έπαιζαν ήδη στην πρώτη ομάδα. Η Ιταλία που κερδίσαμε στα ημιτελικά είχε ισχυρό ρόστερ με παίκτες όπως οι Τασότι, Φεράρα, Ριτσιτέλι, ενώ στην Γερμανία έπαιζαν οι Ρίντλε, Κλίνσμαν και Χέσλερ. Ήταν ένα απολύτως επαγγελματικό τουρνουά πρώτης κλάσης. Ετοιμάζαμε απάντηση μέσω άρθρου αλλά τότε συνάντησα από κοντά τον Λομπανόφσκι και του είπα: ‘’Μην γράφεις τέτοια, επειδή εσύ δεν κέρδισες καν απέναντι στους κομμωτές στο Μόντρεαλ (σ.σ. τότε προπονητής της Σοβιετικής στους Ολυμπιακούς ήταν ο Λομπανόφσκι). Και όταν χάσατε στα ημιτελικά από τους Τσέχους τι είπες; Ότι οι Ολυμπιακοί Αγώνες είναι το πιο σημαντικό τουρνουά. Τώρα λες αυτό, διάλεξε», ανέφερε ο Μπίσχοβετς, που δε θέλησε να απαντήσει στην ερώτηση του δημοσιογράφου για το τι συνέβη στη συνέχεια της κουβέντας.

Μια άλλη αποκάλυψη του Μπίσχοβετς ήταν πως η ομάδα της Σοβιετικής Ένωσης δεν προπονήθηκε πριν τον τελικό με την Βραζιλία και αποφάσισε να μείνει σε πλωτό σκάφος αντί για το ολυμπιακό χωριό προκειμένου να μείνει συγκεντρωμένη. Παράλληλα, ανέφερε πως πριν τον τελικό, οι Βραζιλιάνοι χόρευαν σάμπα μέσα στα αποδυτήρια.

Στο ίδιο τουρνουά, συνέβη ένα από τα πιο ηχηρά αποτελέσματα, αφού η Ζάμπια διέλυσε με 4-0 την Ιταλία στη φάση των ομίλων. Μπορεί η αφρικανική ομάδα να μην τα κατάφερε στα νοκ-άουτ, ωστόσο πρόκειται για μια από τις πιο σπουδαίες νίκες της ιστορίας της και έδειξε το δρόμο στις υπόλοιπες αφρικανικές ομάδες, που θα πρωταγωνιστούσαν στις επόμενες διοργανώσεις.

Η τεσσάρα της Ζάμπιας στην Ιταλία:



Ο κανόνας των Under 23


ΔΟΕ και FIFA τροποποίησαν ξανά τον κανονισμό στο τουρνουά ποδοσφαίρου των Ολυμπιακών αγώνων και από το 1992 επιτρέπεται μόνο η συμμετοχή ομάδων κάτω των 23 ετών, με εξαίρεση τρεις παίκτες που δεν έχουν περιορισμό ηλικίας.

Η ομάδα που κέρδισε το πρώτο τουρνουά με τους νέους κανόνες ήταν η Ισπανία στους αγώνες της Βαρκελώνης. Οι «φούριας ρόχας» με παίκτες όπως οι Κανιθάρες, Αμαβίσκα, Φερέρ, Γκουαρδιόλα, Λουίς Ενρίκε, Κίκο κ.α. κατέκτησαν το χρυσό μετάλλιο νικώντας με 3-2 την Πολωνία στο «Καμπ Νου» έπειτα από έναν συναρπαστικό τελικό.

Ο… ψεύτικος Ροναλντίνιο και το θαύμα της Ατλάντα


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Μπορεί ο Λομπανόφσκι να είχε γράψει στο περίφημο άρθρο του ότι στους Ολυμπιακούς αγώνες συμμετείχαν κομμωτές, ωστόσο μετά την αλλαγή του κανονισμού περί ερασιτεχνών, το ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου είχε αναβαθμιστεί σημαντικά και στο τουρνουά του 1996 στην Ατλάντα υπήρξε παρέλαση αστέρων.

Τα δύο μεγάλα φαβορί για τη διοργάνωση ήταν η Βραζιλία και η Αργεντινή. Ειδικά η πρώτη αναζητούσε τη διάκριση η οποία ήταν και η μοναδική που της έλειπε, μετρώντας δύο χαμένους τελικούς (1984, 1988) και ένα χαμένο ημιτελικό (1976). Προπονητής της ομάδας ανέλαβε ο μεγάλος Ζαγκάλο και το ρόστερ της απαρτιζόταν με παίκτες όπως οι Ντίντα, Αλνταΐρ, Ρομπέρτο Κάρλος, Ριβάλντο, Μπεμπέτο και ο 19χρονος τότε Ρονάλντο, το γνωστό «φαινόμενο», ο οποίος σ’ αυτό το τουρνουά κατέβηκε ως… Ροναλντίνιο ώστε να μην τον μπερδεύουν με τον αμυντικό, Ρονάλντο Γκιάρο, τον μετέπειτα παίκτη του Άρη.

Από την άλλη, η Αργεντινή βασίζονταν στην ομάδα που ένα χρόνο νωρίτερα κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο κ-20. Στον πάγκο της βρίσκονταν ο σπουδαίος Ντανιέλ Πασαρέλα, στην άμυνα οι Αγιάλα, Ζανέτι, Σενσίνι, στο κέντρο ο 26χρονος Σιμεόνε, ενώ στην επίθεση ξεχώριζαν οι Κρέσπο, Ορτέγα και Λόπες.

Κι όμως η ομάδα που ανέβηκε στο πρώτο σκαλί του βάθρου ήταν η Νιγηρία, αποκλείοντας μάλιστα και τα δύο μεγαθήρια της Λατινικής Αμερικής. Οι «σούπερ αετοί» διέθεταν μια εξαιρετικά φουρνιά παικτών, που το 1993 είχαν κερδίσει το Παγκόσμιο Κύπελλο Κ-19, το 1994 το Κόπα Άφρικα και λίγους μήνες μετά έφτασαν στους «16» του Μουντιάλ, νικώντας στον όμιλο την Εθνική Ελλάδας. Την ίδια περίοδο με την άνθιση της ποδοσφαιρικής ομάδας, η χώρα περνούσε δύσκολες στιγμές, αφού τα «ηνία» είχε ο δικτάτορας Σάνι Αμπάτσα. Μάλιστα ο Αμπάτσα αποφάσισε να αποσύρει την εθνική Νιγηρίας από το Κόπα Άφρικα του 1996 κάτι που οδήγησε την Ποδοσφαιρική Συνομοσπονδία της Αφρικής (CAF) να την αποκλείσει και από την επόμενη διοργάνωση, το 1998.

Μετά από αυτές τις εξελίξεις, η ποδοσφαιρική εκπροσώπηση της Νιγηρίας στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1996 θεωρούνταν πιο σημαντική ακόμα και από την παρουσία της στο Μουντιάλ του 1994, αφού ήταν μια μοναδική ευκαιρία για τους φιλάθλους να απολαύσουν την Εθνική ομάδα τους σε υψηλό επίπεδο ενώ ήταν άγνωστο ποια θα ήταν η επόμενη φορά. Η Νιγηρία είχε παίκτες όπως οι Τζέι Τζέι Οκότσα, Οκετσούκου Ούτσε, Σελεστίν Μπαμπαγιάρο, Εμανουέλ Αμουνίκε, Σάντεϊ Ολίσε, Ντάνιελ Αμοκάτσι και τον Νουάνκο Κανού, ο οποίος σε ηλικία 19 ετών είχε στεφθεί ήδη πρωταθλητής Ευρώπης με τον Άγιαξ.

Οι «σούπερ αετοί» δεν έβγαλαν μάτια με τις εμφανίσεις τους αλλά έφτασαν με σχετική άνεση στα ημιτελικά του τουρνουά. Εκεί κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν την Βραζιλία στο «Σάνφορντ» της Τζόρτζια και 78.687 φίλαθλοι παρακολούθησαν ένα από τα κορυφαία παιχνίδια ποδοσφαίρου στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων. Η «Σελεσάο» προηγήθηκε μόλις στο 1ο λεπτό με απευθείας φάουλ του Κονσεισάο, η Νιγηρία ισοφάρισε στο 20’ με αυτογκόλ του Ρομπέρτο Κάρλος, αλλά οι Βραζιλιάνοι δεν πτοήθηκαν και σημείωσαν άλλα δύο τέρματα με τους Μπεμπέτο και Κονσεισάο. Οι Νιγηριανοί δεν το έβαλαν ποτέ κάτω, μείωσαν σε 3-2 στο 78’ με τον Ικπέμπα και λυτρώθηκαν στο 90’ με τον Κανού, ο οποίος ισοφάρισε σε 3-3 και έστειλε το ματς σε παράταση. Αυτή δε διήρκησε πολύ, αφού ο άσος του Άγιαξ σημείωσε «χρυσό γκολ» στο 94’ και με το τελικό 4-3 έστειλε τη χώρα του στον τελικό.

Εκεί αντίπαλος της ήταν ένα άλλο φαβορί, η Αργεντινή. Όπως και κόντρα στην Βραζιλία, οι Αφρικανοί βρέθηκαν νωρίς πίσω στο σκορ (3’) αλλά απάντησαν στο 28’ με καρφωτή κεφαλιά του Μπαμπαγιάρο, ο οποίος μάλιστα… θέλησε να κλέψει τη δόξα του Ροζέ Μιλά πανηγυρίζοντας το γκολ με τρομερά χορευτικά. Ένα ανύπαρκτο πέναλτι που σφύριξε ο Κολίνα στο 50’ ξαναέδωσε το προβάδισμα στην Αργεντινή και επέτρεψε στον Κρέσπο να πιάσει τον Μπεμπέτο στην κορυφή των σκόρερ με 6 γκολ. Η Νιγηρία όμως έδειξε χαρακτήρα και στο 74’ ισοφάρισε σε 2-2 με τον Αμοκάτσι, ο οποίος τσίμπησε τη μπάλα πάνω από τον Καβαγιέρο που είχε κάνει κακή έξοδο . Όλα έδειχναν παράταση, ωστόσο στο 90’ ο Αμουνίκε, που είχε περάσει ως αλλαγή τιμώρησε την επιλογή των Αργεντινών να παίξουν (αποτυχημένα) τεχνικό οφσάιντ σε εκτέλεση φάουλ και διαμόρφωσε το τελικό 3-2. Όλη η άμυνα της «αλμπισελέστε» τραβήχτηκε σε λάθος χρόνο και ο επιθετικός της Σπόρτινγκ, όντας μόνος έξω από τη μικρή περιοχή, πέτυχε ένα από τα πιο εύκολα γκολ της καριέρας του και σίγουρα το πιο σημαντικό, δίνοντας το χρυσό στους Αφρικανούς.

Στιγμιότυπα του τελικού:



Το έπος του Καμερούν

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Η σημαία της Αφρικής παρέμεινε ψηλά και στους ολυμπιακούς αγώνες του Σύδνεϋ, αφού τη σκυτάλη της Νιγηρίας πήρε το Καμερούν. Τα «αδάμαστα λιοντάρια», δέκα χρόνια μετά την παρουσία τους στα προημιτελικά του Μουντιάλ (πρώτη αφρικανική ομάδα που έφτασε τους «8»), ανέβηκαν στο πιο ψηλό σκαλί του βάθρου στο ολυμπιακό τουρνουά ποδοσφαίρου και κατέκτησαν το πρώτο χρυσό μετάλλιο του Καμερούν σε ολυμπιακούς αγώνες.

Η αφρικανική ομάδα που κατέβηκε στο Σύδνεϋ, είχε στο ρόστερ της παίκτες που λίγους μήνες νωρίτερα είχαν κατακτήσει το Κόπα Άφρικα, όπως οι Λορέν, Γουομέ, Τζέρεμι, ο Εμπομπά και ο μεγάλος Σάμουελ Ετό, αλλά έλειπαν οι κομβικοί Σονγκ και Φο. Η αποστολή είχε και ελληνικό «χρώμα» αφού οι Μιμπό, Αμπαντά και Επαλέ άνηκαν τότε σε Παναχαϊκή, Άρη και Εθνικό αντίστοιχα.

Ο δρόμος του Καμερούν δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα, αφού στα προημιτελικά τέθηκε αντιμέτωπο με την Βραζιλία. Το γκολ του Εμπομά του έδωσε το προβάδισμα αλλά δέχτηκε την ισοφάριση στο 90+4’ από τον 20χρονο τότε Ροναλντίνιο. Όπως και κόντρα στην Νιγηρία στους Ολυμπιακούς του 96’, οι Βραζιλιάνοι την πάτησαν ξανά από το χρυσό γκολ, αφού στο 113’ ο Εμπαμί βρήκε δίχτυα και έστειλε τους Αφρικανούς στα ημιτελικά.

Εκεί αντίπαλος τους ήταν η Χιλή του Ζαμοράνο, ο οποίος είχε σκοράρει 6 γκολ στο τουρνουά (πρώτος σκόρερ). Το Καμερούν βρέθηκε να χάνει με 1-0 έως το 83’ ωστόσο έκανε την επική ανατροπή με τους Εμπομά (84’) και Λόρεν (89’ πεν.) και προκρίθηκε στον τελικό, όπου θα αντιμετώπιζε την Ισπανία.

Τον τελικό παρακολούθησαν 114 χιλιάδες θεατές που γέμισαν το Ολυμπιακό Στάδιο του Σύδνεϋ, κάνοντας ρεκόρ προσέλευσης, το οποίο παραμένει μέχρι και σήμερα. Η Ισπανία των Πουγιόλ, Μαρτσένα και Τσάβι ήταν το μεγάλο φαβορί και λίγοι θα περίμεναν ότι δεν θα πάρει το χρυσό μετάλλιο όταν προηγήθηκε με 2-0 στο πρώτο μέρος. Ωστόσο το αυτογκόλ του Αμάγια στο 53’ και το τέρμα του Ετό πέντε λεπτά μετά έφεραν τον τελικό στα ίσα και εν τέλει όλα κρίθηκαν στα πέναλτι, εκεί όπου το Καμερούν πήρε τη νίκη με 5-3. Μοιραίος των Ισπανών ο Αμάγια ο οποίος μετά το αυτογκόλ, αστόχησε και από την άσπρη βούλα.

Στιγμιότυπα του τελικού:



Η Ελλάδα «πλήγωσε» ξανά τον Ρονάλντο

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Ενάμιση μήνα μετά το θρίαμβο της Ελλάδας επί της Πορτογαλίας στο Euro 2004, οι Ίβηρες κατέβηκαν με δυνατή ομάδα στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας, έχοντας στο ρόστερ μεταξύ άλλων τους Μπρούνο Άλβες, Μποσίνγκουα, Μειρέλες, Βιάνα, Μπόα Μόρτε, Αλμέιδα και τον Κριστιάνο Ρονάλντο. Ωστόσο η πορτογαλική ομάδα ήταν απογοητευτική και τερμάτισε τελευταία στον όμιλο, παίρνοντας μόλις μια νίκη, επί του Μαρόκο (2-1) στο Παγκρήτιο, με τον 19χρονο τότε CR7 να πετυχαίνει το πρώτο από τα δύο τέρματα.

Όσον αφορά τη δική μας ολυμπιακή ομάδα, αυτή απογοήτευσε πλήρως και τερμάτισε τελευταία σε όμιλο με Μάλι, Ν. Κορέα και Μεξικό, μαζεύοντας μόλις 1 βαθμό, απέναντι στην Ν. Κορέα (2-2).

Τα στιγμιότυπα του Ρονάλντο εναντίον του Ιράκ:



Η υπέρβαση του Ιράκ

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Στον όμιλο της Πορτογαλίας στους αγώνες του 2004 συμμετείχε το Ιράκ, το οποίο κέρδισε με το εμφατικό 4-2 τους Ίβηρες στην πρεμιέρα και εν τέλει τερμάτισε πρώτο στο όμιλο. Και μόνο η συμμετοχή του Ιράκ στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήταν ένα πολύ μεγάλο παράσημο για τους Ιρακινούς, αφού ο πόλεμος που είχε ξεσπάσει στη χώρα τον Μάρτιο του 2003 είχε βάλει πολλά προβλήματα στην προσπάθεια της ομάδας να προκριθεί στην τελική φάση.

Ενδεικτικό ότι οι Ασιάτες είχαν δώσει μόνο ένα εντός έδρας παιχνίδι στα προκριματικά, ενώ η αποστολή αναγκάζονταν να κοιμόταν στα αεροδρόμια εξαιτίας της μη οικονομικής υποστήριξης από την Ομοσπονδία. Συν τις άλλοις, λίγους μήνες πριν το τουρνουά, ο Γερμανός τεχνικός, Μπερντ Στάνγκε αποχώρησε φοβούμενος για τη ζωή του.

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Photo Credit iraqfootball.me
«Πετάξαμε από Βαγδάτη στην Αθήνα με στρατιωτικό αεροπλάνο. Ο κάθε παίκτης είχε μόνο μία φανέλα που έπρεπε να την πλένει μετά από κάθε παιχνίδι», είχε δηλώσει ο μέσος εκείνης της ομάδας, Νασχάτ Ακράμ.

Στα προημιτελικά το Ιράκ αντιμετώπισε την Αυστραλία του Τιμ Κέιχιλ και πήρε τη νίκη-πρόκριση με 1-0 χάρη σε γυριστό του Εμάν Μοχάμεντ. Ωστόσο, το εμπόδιο της Παραγουάης στα ημιτελικά ήταν αρκετά υψηλό για τα «λιοντάρια της Μεσοποταμίας» που γνώρισαν την ήττα με 3-1, με τον Όσκαρ Καρντόσο να πετυχαίνει τα δύο από τα τρία γκολ.

Οι Ιρακινοί είχαν ακόμα μια ευκαιρία για μετάλλιο, αλλά στο μικρό τελικό ηττήθηκαν με 1-0 από την Ιταλία που είχε σκόρερ τον Τζιλαρντίνο κι εν τέλει έμειναν εκτός βάθρου. Όπως αποδείχθηκε τρία χρόνια μετά, μόνο τυχαία δεν ήταν η πορεία της ομάδας στους Ολυμπιακούς Αγώνες, αφού το 2007 το Ιράκ κατέκτησε το Ασιατικό Κύπελλο για πρώτη φορά στην ιστορία του.

Το back-to-back της Αργεντινής


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Χρυσή ολυμπιονίκης στους αγώνες του 2004 ήταν η Αργεντινή του Μαρσέλο Μπιέλσα, η οποία «σάρωσε» όποια ομάδα βρήκε στο δρόμο της, σημειώνοντας μόνο νίκες και με μηδέν παθητικό. Η «Αλμπισελέστε» έκανε περίπατο έχοντας πρώτο σκόρερ τον Κάρλος Τέβες με 8 γκολ, ενώ το ρόστερ της ήταν αξιοθαύμαστο αφού μεταξύ άλλων αγωνίζονταν οι Κολοτσίνι, Αγιάλα, Χάινζε, Μασεράνο, Ντ’Αλεσάντρο, Σαβιόλα, Λούτσο Γκονζάλες κ.α.

Τέσσερα χρόνια μετά, η Αργεντινή έκανε το ριπίτ νικώντας με 1-0 την Νιγηρία στον τελικό του Πεκίνου και παράλληλα πήρε εκδίκηση από τους Νιγηριανούς για την ήττα στον τελικό του 1996 στην Ατλάντα. Παίκτης του τουρνουά για τους Αργεντινούς αναδείχθηκε ο Λιονέλ Μέσι, σε ηλικία 21 ετών. Αρχηγός ήταν ο 30χρονος Χουάν Ραμόν Ρικέλμε, ενώ στους πρωταγωνιστές βρίσκονταν επίσης οι Μασεράνο, Ζαμπαλέτα, Ντι Μαρία, Αγκουέρο και Λαβέτσι. Στον ημιτελικό η «Αλμπισελέστε» κέρδισε με το εμφατικό 3-0 την Βραζιλία, με τα φώτα να στράφηκαν στη μονομαχία Μέσι-Ροναλντίνιο. Η «Σελεσάο» αρκέστηκε στο χάλκινο μετάλλιο, νικώντας στο μικρό τελικό με 3-0 το Βέλγιο του Μιραλάς.

Η αγγλική κατάρα των πέναλτι πλήγωσε και την Μ. Βρετανία


Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Η κατάρα της Εθνικής Αγγλίας στη διαδικασία των πέναλτι έκανε ξανά την εμφάνιση της στον τελικό του Euro 2020, όπου τα «τρία λιοντάρια» ηττήθηκαν στη ρωσική ρουλέτα από την Ιταλία και δεν κατάφεραν να γευτούν το νέκταρ της κατάκτησης του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος. Ήταν ο 7ος αποκλεισμός της Αγγλίας σε πέναλτι σε 10 φορές που βρέθηκε σε αντίστοιχη διαδικασία ή 8ος αν μετρήσουμε και αυτόν της Μεγάλης Βρετανίας στους Ολυμπιακούς αγώνες του Λονδίνου το 2012.

Οι Βρετανοί ήταν το μεγάλο φαβορί για το χρυσό στην έδρα τους, αλλά για μια ακόμα φορά απογοήτευσαν. Στο ρόστερ δέσποζε η παρουσία του 38χρονου Ράιαν Γκιγκς και του επίσης Ουαλού Κρεγκ Μπέλαμι, ενώ το υπόλοιπο ρόστερ απαρτίζονταν από ταλέντα του Βρετανικού ποδοσφαίρου όπως ο Ντάνιελ Στάριτζ, ο Άαρον Ράμσεϊ, ο Ντάνι Ρόουζ, ο Τζον Άλεν κ.α. Να σημειωθεί πως υπήρξε συμφωνία με την FA ώστε να μην συμμετάσχουν παίκτες που ενίσχυσαν την Εθνική Αγγλίας στο Euro 2012.

Οι οικοδεσπότες έστω και με δυσκολία τερμάτισαν πρώτοι στον όμιλο, αλλά στο πρώτο νοκ-άουτ αποκλείστηκαν από την Ν. Κορέα στα πέναλτι (5-4, 1-1 κ.δ.). Οι Ασιάτες προκρίθηκαν στα ημιτελικά, όπου αποδείχθηκαν βατό εμπόδιο για την Βραζιλία του Νεϊμάρ και του Νταμιάο, η οποία πήρε άνετη νίκη με 3-0. Για ακόμα ένα ολυμπιακό τουρνουά όμως, η «Σελεσάο» δεν μπόρεσε να κερδίσει το χρυσό, αφού ηττήθηκε με 2-1 στον τελικό από το Μεξικό χάρη στα δύο γκολ του Περάλτα. Μάλιστα το πρώτο τέρμα του Μεξικανού σημειώθηκε στα 29 δευτερόλεπτα και αποτελεί το γρηγορότερο σε τελικό που έχει διοργανώσει η FIFA.

Η λύτρωση της Βραζιλίας

Ολυμπιακοί Αγώνες: Οι ποδοσφαιρικές στιγμές που έμειναν στην ιστορία
Το 2016 οι Ολυμπιακοί Αγώνες διεξάγονται στο Ρίο ντε Τζανέιρο και η Βραζιλία φιλοξενεί ακόμα ένα τουρνουά ποδοσφαίρου μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014, το οποίο συνδυάστηκε με το απόλυτο ποδοσφαιρικό κάζο της «Σελεσάο», η οποία διασύρθηκε με 7-1 από την Γερμανία στο Μινεϊράο.

Η Βραζιλία είχε την ευκαιρία να… χρυσώσει το χάπι για το 2014 αλλά και να κατακτήσει το μοναδικό τίτλο που της έλειπε, το χρυσό ολυμπιακό μετάλλιο, κάτι που είχαν καταφέρει τόσο η Ουρουγουάη, όσο και η Αργεντινή και μάλιστα δύο φορές. Αξίζει να σημειωθεί, η Βραζιλία δεν σνόμπαρε το θεσμό των Ολυμπιακών Αγώνων και κατέβαζε ανταγωνιστικές ομάδες, έχοντας στο παλμαρε της τρία ασημένια μετάλλια (1984, 1988, 2012), δύο χάλκινα (1996, 2008) και έναν χαμένο μικρό τελικό (1976).

Οι οικοδεσπότες δεν ήταν καθόλου πιστικοί στη φάση των ομίλων, μένοντας στο 0-0 με Ιράκ και Ν. Αφρική, αλλά την τελευταία αγωνιστική ξεμπούκωσαν κόντρα στην Δανία και η νίκη με 4-0 τους έδωσε την πρωτιά. Στους «8» απέκλεισαν με 2-0 την Κολομβία ενώ στους «4» με 6-0 Ονδούρα. Πρωταγωνιστής του ημιτελικού ο Νεϊμάρ, ο οποίος σημείωσε το πιο γρήγορο γκολ στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων, μόλις στο 15ο δευτερόλεπτο (!).

Αντίπαλος των Βραζιλιάνων στον τελικό του «Μαρακανά» θα ήταν η Γερμανία. Μπορεί η «νασιοναλμανσάφτ» να μην ήταν η ομάδα που πριν δύο χρόνια διέλυσε με 7-1 την «Σελεσάο» στο Μουντιάλ, αλλά διέθετε μια εξαιρετική ομάδα με ταλαντούχους παίκτες ενώ είχε και τους δύο πρώτους σκόρερ του τουρνουά με 6 γκολ, Γκνάμπρι και Πέτερσεν.

Στο πρώτο ημίχρονο η Γερμανία πατούσε καλύτερα και είχε και δοκάρι με τον Μπραντ, αλλά ο Νεϊμάρ στο 27', με εκπληκτικό χτύπημα φάουλ στο «παραθυράκι», άνοιξε το σκορ για τους διοργανωτές. Η Γερμανία ισοφάρισε στο 59’ με τον Μέγιερ αλλά η Βραζιλία πατούσε καλύτερα και σπατάλησε ευκαιρίες για να τελειώσει το παιχνίδι. Όλα κρίθηκαν στα πέναλτι, εκεί όπου οι Γερμανοί συνήθως δε χάνουν, αλλά η ιστορία χρωστούσε κάτι στην Βραζιλία και τον Νεϊμάρ, ο οποίος είχε χάσει εκείνο τον ημιτελικό του 2014 λόγω τραυματισμού. Ο Πέτερσεν αστοχεί στο 5ο πέναλτι των Γερμανών και ο Νέιμαρ ευστόχησε για το τελικό 5-4 «σφραγίζοντας» τη νίκη της Βραζιλίας.

Συγκλονιστικές οι εικόνες που ακολούθησαν, με τον Νεϊμάρ να πέφτει στα γόνατα και να ξεσπάει σε κλάματα για την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου, δείχνοντας το πόσο σήμαινε για την Βραζιλία το να ανέβει στο πρώτο σκαλί του βάθρου μέσα στην έδρα της.



Πηγές: FIFA.com, Olympics.com, theguardian.com

Πείτε τη γνώμη σας:

Για τη συμμετοχή σας στη συζήτηση απαιτείται εγγραφή.

Στοιχηματικές πλατφόρμες