Αγγλία-Σκωτία, ένα ντέρμπι από τον 19ο αιώνα!
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 11/11/2016 13:54
Γράφει ο Κώστας Καραγιαννόπουλος
Πρόκειται για την πρώτη ποδοσφαιρική αντιπαλότητα Εθνικών ομάδων στην ιστορία του αθλήματος και το πάθος για τη νίκη σε ένα τέτοιο ντέρμπι παραμένει πολύ μεγάλο ακόμα και στην εποχή του Modern Football. «Για εκατομμύρια ανθρώπους και στις δύο πλευρές των συνόρων αποτελεί μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για μια επιβλητική νίκη ενάντια στον εχθρό», γράφει για την ποδοσφαιρική μονομαχία των δύο ομάδων ο «Guardian».
Η μέρα που γεννήθηκε το διεθνές ποδόσφαιρο
Έτσι, το 1872 η κορυφαία τότε ομάδα της Σκωτίας, Κουίνς Παρκ αποδέχθηκε την πρόταση του πρώτου γραμματέα της αγγλικής ομοσπονδίας, Τσαρλς Αλκοκ ώστε να εκπροσωπήσει την Σκωτία σε φιλική αναμέτρηση με την Αγγλία.
Το γήπεδο κρίκετ, Χάμιλτον Κρέσεντ της Γλασκώβης πέρασε στην ιστορία, φιλοξενώντας τον πρώτο διεθνή αγώνα ποδοσφαίρου. Η προσμονή του κόσμου ήταν μεγάλη και 4000 θεατές πλήρωσαν 1 σίλινγκ το κάθε εισιτήριο για να βρεθούν στο γήπεδο.
Παρότι η Σκωτία είχε παραταχθεί με σύστημα 2-2-6 και η Αγγλία με 1-2-7, παραδόξως το παιχνίδι έληξε ισόπαλο 0-0, με τους Σκωτσέζους να πλησιάζουν στη νίκη, όταν η μπάλα προσγειώθηκε στην… ταινία, που τότε έπαιζε το ρόλο του οριζόντιου δοκαριού.
144 χρόνια έχουν περάσει από εκείνη την ημέρα και μέχρι σήμερα έχουν διεξαχθεί συνολικά 114 παιχνίδια, με την Αγγλία να έχει «βραχεία κεφαλή» με 48 νίκες έναντι 41 της Σκωτίας, ενώ 25 ματς έληξαν ισόπαλα. Συνολικά έχουν σημειωθεί 379 γκολ, με τους Άγγλους να μετράνε 204 τέρματα και τους Σκωτσέζους 175.
Τα πιο διάσημα παιχνίδια
Τα περισσότερα παιχνίδια διεξήχθησαν στο πλαίσιο του Βρετανικού Διεθνούς πρωταθλήματος, το οποίο το 1950 λειτούργησε ως προκριματικός όμιλος για το Μουντιάλ της Βραζιλίας.
Αξίζει να σημειωθεί πως παρότι οι δύο πρώτοι έπαιρναν το εισιτήριο για το Παγκόσμιο Κύπελλο εκείνης της διοργάνωσης, η ομοσπονδία της Σκωτίας αρνήθηκε να ταξιδέψει στη Βραζιλία, αφού δεν καταδέχθηκε να προκριθεί ως δεύτερη, πίσω από τους Άγγλους....
Ας δούμε αναλυτικά τα πιο διάσημα παιχνίδια των δύο ομάδων:
Η τραγωδία του Άιμπροξ
Η έντονη βροχόπτωση που είχε ξεσπάσει από το προηγούμενο βράδυ, προκάλεσε την κατάρρευση της νεόχτιστης δυτικής εξέδρας, με αποτέλεσμα 25 άτομα να πέσουν από ύψος 12 μέτρων και να χάσουν τη ζωή τους. Όσον αφορά τους τραυματίες, ο αριθμός ξεπέρασε τους 500!
Η τραγωδία σημειώθηκε στο 51ο λεπτό της αναμέτρησης, ωστόσο ο αγώνας δεν διακόπηκε οριστικά προκειμένου να μην δημιουργηθεί συνωστισμός που θα εμπόδιζε το έργο διάσωσης. Παρά την απροθυμία των ποδοσφαιριστών να αγωνιστούν και τις επαναλαμβανόμενες παύσεις, για να επιτραπεί στην αστυνομία να διασχίσει το γήπεδο, ο αγώνας ολοκληρώθηκε ισόπαλος 1-1.
Λίγες μέρες μετά, οι δύο ομοσπονδίες αποφάσισαν να ακυρώσουν το αποτέλεσμα και ο αγώνας έγινε ξανά τον επόμενο μήνα στο «Βίλα Παρκ», με τα έσοδα να πηγαίνουν στο ταμείο καταστροφών που είχε συσταθεί για να βοηθήσει τα θύματα του ατυχήματος. Για την ιστορία, το τελικό 2-2 χάρισε στους Σκωτσέζους το βρετανικό πρωτάθλημα.
Αυτό δεν θα ήταν το μοναδικό τραγικό ατύχημα που θα σημάδευε το «Άιμπροξ». Στις 2 Ιανουαρίου του 1971, η Σκωτία έζησε τη μεγαλύτερη ποδοσφαιρική της τραγωδία, με 66 ανθρώπους να χάνουν τη ζωή τους στο «Old Firm».
Στο 90ο λεπτό η Σέλτικ πήρε το προβάδισμα στο σκορ και αρκετοί οπαδοί της Ρέιντζερς εγκατέλειπαν απογοητευμένοι το γήπεδο. Ωστόσο, στις καθυστερήσεις οι γηπεδούχοι ισοφάρισαν σε 1-1, με αποτέλεσμα αρκετοί οπαδοί να σπεύσουν να επιστρέψουν στην εξέδρα. Από τον συνωστισμό, τα κάγκελα στα σκαλιά της εξόδου 13 υποχώρησαν και δεκάδες άνθρωποι –μεταξύ τους πολλά παιδιά- καταπλακώνονται... Λίγα χρόνια νωρίτερα (16/9/1961) άλλοι δύο άνθρωποι σκοτώθηκαν στο συγκεκριμένο γήπεδο από κατάρρευση κιγκλιδώματος!
«Οι μάγοι του Γουέμπλεϊ»
Η αγγλική ομάδα θεωρούνταν το μεγάλο φαβορί, έχοντας στη σύνθεση τον Ντίξι Ντιν, που εκείνη τα χρονιά είχε πετύχει 60 γκολ σε 39 παιχνίδια πρωταθλήματος, οδηγώντας την Έβερτον στο 3ο της πρωτάθλημα.
Ωστόσο ο χαρισματικός αυτός σκόρερ δεν κατάφερε να προβληματίσει τους Σκωτσέζους και γι’ αυτό ευθύνονταν ο μετέπειτα παίκτης της Λίβερπουλ, Τομ Μπράντσοου. Ο θηριώδης αμυντικός (σ.σ του είχε κολλήσει το παράδοξο ψευδώνυμο «μικροσκοπικός»), στη μία και μοναδική του συμμετοχή με το εθνόσημο, εξαφάνισε τον αστέρα των «τριών λιονταριών», ωστόσο έμεινε στην ιστορία ως ο μοναδικός εκείνης της ομάδας που δεν κλήθηκε ποτέ ξανά στην Εθνική.
Τη ζημία στην Αγγλία έκαναν δύο παίκτες που αγωνίζονταν σε αγγλικές ομάδες, με τον Άλεξ Τζάκσον της Χάντερσφιλντ να πετυχαίνει χατ-τρικ και τον Άλεξ Τζέιμς της Πρέστον (μετέπειτα της Άρσεναλ του Τσάπμαν) να σημειώνει τα άλλα δύο γκολ.
Μάλιστα ο τελευταίος, σε ερώτηση μετά τον αγώνα, δήλωσε πως η Σκωτία θα μπορούσε άνετα να πετύχει μέχρι και 10 γκολ! Χάρη στην ευρεία νίκη τους, οι παίκτες εκείνης της ομάδας έμειναν στην ιστορία με το προσωνύμιο «Μάγοι του Γουέμπλεϊ».
Ο διασυρμός των Σκωτσέζων
Μεγάλος πρωταγωνιστής για τους Άγγλους ήταν ο αρχισκόρερ του αγγλικού πρωταθλήματος με 357 γκολ, Τζίμι Γκριβς, ο οποίος πέτυχε χατ-τρικ. Από δύο τέρματα σημείωσαν ο άσος της Τότεναμ, Μπόμπι Σμιθ και ο θρύλος της Φούλαμ, Τζόννυ Χάινς, για τον οποίο ο Πελέ είχε πει πως ήταν ο καλύτερος πασέρ που είχε δει ποτέ.
Η αγγλική ομάδα εκμεταλλεύτηκε την κακή εμφάνιση του τερματοφύλακα της Σέλτικ, Φρανκ Χάφι, ο οποίος δεν κλήθηκε ποτέ ξανά στην Εθνική Σκωτίας. Χάρη στην αποκαρδιωτική εμφάνιση του, δημιουργήθηκαν αμέτρητα αγγλικά ανέκδοτα εις βάρος του και γενικότερα κατά των Σκωτσέζων τερματοφυλάκων, που απέκτησαν άσχημη φήμη στην Αγγλία. Ο Χάφρι παρέμεινε στην Σέλτικ μέχρι το 1964 και στη συνέχεια μετανάστευσε στην Αυστραλία, όπου το’ ριξε στο… τραγούδι.
«Κανένας Σκωτσέζος που σέβεται τον εαυτό του δεν θέλει να μιλάει γι' αυτό το παιχνίδι. Δεν θέλω να κατηγορήσω κανέναν παίκτη, όμως ο ίδιος ο Χάφι είχε παραδεχθεί πως εάν το παιχνίδι γίνονταν άλλη ημέρα, θα είχε σώσει τουλάχιστον 5 γκολ. Οι Γκριβς και Χέινς δεν πίστευαν την τύχη που είχαν», είχε δηλώσει για την αναμέτρηση ο στράικερ της Σκωτίας, Ντένις Λόου.
Η νίκη κόντρα στους πρωταθλητές κόσμου
Δεν είχε περάσει ούτε ένας χρόνος από τον θρίαμβο της Αγγλίας στο Μουντιάλ του 1966, ωστόσο αυτό δεν εμπόδισε τους Σκωτσέζους να πάρουν ιστορική νίκη, υποχρεώνοντας τα «τρία λιοντάρια» στην πρώτη τους ήττα μετά την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου.
Το πρώτο γκολ σημείωσε ο θρύλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, Ντένις Λόου, ο οποίος προτίμησε να παίξει γκολφ την ημέρα που η Αγγλία αγωνίζονταν στον τελικό του Μουντιάλ, καθώς δεν άντεχε ούτε τη σκέψη ότι τα «τρία λιοντάρια» θα κατακτούσαν το τρόπαιο.
Ο Μπόμπι Λέξον, που ένα μήνα μετά στέφθηκε πρωταθλητής Ευρώπης με τη Σέλτικ, πέτυχε το δεύτερο γκολ στο 78’ δίνοντας προβάδισμα δύο τερμάτων στην Σκωτία. Η Αγγλία δεν τα παράτησε και στο 84’ μείωσε σε 2-1 με τον τραυματία Τζακ Τσάρλτον, που είχε μετατοπιστεί σε ρόλο σέντερ φορ μετά από απόφαση του Αλφ Ράμσεϊ. Ωστόσο, στο 87’ ο Τζιμ ΜακΚάλογκ «έγραψε» το 3-1 ρίχνοντας τη χαριστική βολή στους Άγγλους (μείωσαν απλώς στο 89’ με τον Χαρστ).
Με τη νίκη τους, οι Σκωτσέζοι θεωρούσαν τους εαυτούς τους ανεπίσημους παγκόσμιους πρωταθλητές, ωστόσο η Αγγλία ήταν αυτή που χαμογέλασε τελευταία, καθώς η ισοπαλία (1-1) των δύο ομάδων στη Γλασκώβη της επέτρεψε πάρει το εισιτήριο για το Euro 1968. Περίπου 135 χιλιάδες παρακολουθούσαν εκείνο το παιχνίδι στο «Χάμντεν Παρκ», ρεκόρ που παραμένει ακατάρριπτο στην ιστορία του Euro.
Από γιορτή... εφιάλτης
Το παιχνίδι από γιορτή εξελίχθηκε σε… εφιάλτη για τους Σκωτσέζους, με τα «τρία λιοντάρια» να παίρνουν εμφατική νίκη με 5-0! Η αρχή έγινε με το αυτογκόλ του Πίτερ Λόριμερ, ενώ ακολούθησαν δύο γκολ του συμπαίκτη του στη Λιντς, Άλαν Κλαρκ και ένα από τους Μικ Σάνον και Μάρτιν Τσίβερς.
Το σκορ ήταν πολύ βαρύ για την σπουδαία ομάδα του Γουίλι Όρμοντ, που είχε στη σύνθεση της παίκτες όπως οι Λόριμερ, Μπρέμνερ και Νταγκλίς. Οι Σκωτσέζοι πάντως ήταν αυτοί που γέλασαν τελευταίοι, αφού λίγους μήνες μετά θα έπαιρναν την πρόκριση για το Μουντιάλ της Γερμανίας, εν αντιθέσει με τους Άγγλους, που την πάτησαν από την Πολωνία και τον Τομαζέφσκι.
Σκωτσέζικο χάος στο «Γουέμπλεϊ»
Με ηγέτη τον Κένι Νταγκλίς, η Σκωτία πήρε τη νίκη με 2-1 και αυτόματα κατέκτησε το Βρετανικό Πρωτάθλημα εκείνης της χρονιάς. Αυτή ήταν η πρώτη νίκη της Σκωτίας στο «Γουέμπλεϊ μετά από 10 χρόνια και το τελικό σφύριγμα του Ούγγρου Παλοτάι αποτέλεσε εφαλτήριο μαζικής εισόδου Σκωτσέζων στο γήπεδο.
Μέσα σε ελάχιστα λεπτά, ο αγωνιστικός χώρος του «Γουέμπλεϊ γέμισε με Σκωτσέζους οπαδούς, που πανηγύριζαν μαζί με τους παίκτες τη μεγάλη νίκη της ομάδας τους. Ωστόσο, αρκετοί δεν αρκέστηκαν σ’ αυτό, αφού κάποιοι ξήλωσαν το χορτάρι ενώ άλλοι πήραν ως ενθύμιο μέχρι και τα… δοκάρια.
Ο Κένι Νταγκλίς έχει γράψει για το συγκεκριμένο παιχνίδι στην αυτοβιογραφία του: «Μερικοί με πιάνουν ακόμα στο δρόμο και μου λένε, ‘’Κένι, φυτρώνει το Γουέμπλεϊ στον κήπο μου’’».
Το παιχνίδι αποτέλεσε το κύκνειο άσμα του Ντον Ρέβι στον πάγκο της Αγγλίας, αφού τα «τρία λιοντάρια» είχαν αποτύχει να προκριθούν στο Μουντιάλ του 1978. Στον αντίποδα, η Σκωτία ετοίμαζε τις βαλίτσες της για το τουρνουά της Αργεντινής, εκεί όπου έχασε στην ισοβαθμία την πρόκριση από την μετέπειτα φιναλίστ Ολλανδία.
Ο Γκασκόιν και η καρέκλα του οδοντιάτρου
Με το Βρετανικό Πρωτάθλημα να έχει περάσει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, η είδηση ότι Αγγλία και Σκωτία θα αναμετρηθούν ξανά μετά από 7 χρόνια, προκάλεσε φρενίτιδα ενθουσιασμού, με τα εισιτήρια στο «Γουέμπλεϊ» να εξαντλούνται μέσα σε δύο ημέρες μετά τη διεξαγωγή της κλήρωσης.
Μάλιστα, το παιχνίδι είχε μεγάλο βαθμολογικό ενδιαφέρον για τα «τρία λιοντάρια» μετά το ισόπαλο 1-1 με την Ελβετία στην πρεμιέρα της διοργάνωσης. Στον αντίποδα, η Σκωτία ήταν σε καλύτερη μοίρα, αφού είχε αποσπάσει «λευκή» ισοπαλία με την Ολλανδία.
Οι Άγγλοι δεν δίστασαν να αποδοκιμάσουν τον Εθνικό ύμνο της Σκωτίας, γεγονός που μάλλον έδωσε λίγο έξτρα κίνητρο στην ομάδα του Κρεγκ Μπράουν, η οποία πατούσε καλύτερα στο πρώτο μέρος. Ωστόσο στο 53’ ο σπουδαίος Άλαν Σίρερ έδωσε το προβάδισμα στα «τρία λιοντάρια», βάζοντας… φωτιά στο «Γουέμπλεϊ».
Η φάση που όμως θυμούνται όλοι από το παιχνίδι ξεκίνησε στο 77’. Ο Ντούρι κερδίζει πέναλτι από τον Άνταμς, ο Σίμαν αποκρούει την εκτέλεση του ΜακΆλιστερ και δευτερόλεπτα μετά ο Γκασκόιν «σφραγίζει» τη νίκη των Άγγλων μ’ ένα μαγικό γκολ που έχει μείνει στην ιστορία, όπως και ο πανηγυρισμός του. Λίγες μέρες πριν το παιχνίδι, ο φωτογραφικός φακός είχε «συλλάβει» μεθυσμένους κάποιους από τους Άγγλους διεθνείς, με τους Γκασκόιν και Σέριγχαμ να είχαν απαθανατιστεί με τα ποτά τους πάνω σε μια οδοντιατρική καρέκλα. Έτσι, μετά το γκολ απέναντι στη Σκωτία, ο «Γκάζα» ξάπλωσε στο χορτάρι και οι συμπαίκτες του του έριχναν νερό στο στόμα, κάνοντας… οδοντιατρική αναπαράσταση.
Ο διάσημος Γιούρι Γκέλερ ισχυρίζεται ότι έπαιξε το δικό του καθοριστικό ρόλο στη νίκη της Αγγλίας, αφού μέχρι σήμερα υποστηρίζει ότι κούνησε για λίγα εκατοστά τη μπάλα, επηρεάζονταν έτσι την εκτέλεση πέναλτι του ΜακΆλιστερ. Αλήθεια ή ψέματα, αρκετοί Άγγλοι τον πίστεψαν, με το «BBC» να κάνει και σχετικό αφιέρωμα!
Η εμφατική νίκη των Άγγλων με 4-1 κόντρα στους Ολλανδούς, την τελευταία αγωνιστική των ομίλων, τους χάρισε την πρώτη θέση του γκρουπ. Κερδισμένη ήταν και η Ολλανδία αφού το γκολ του Κλάιφερτ στα τελευταία λεπτά, της επέτρεψε να πάρει το δεύτερο εισιτήριο στην ισοβαθμία με τους Σκωτσέζους. Οι Άγγλοι είχαν διπλό λόγο να πανηγυρίσουν!
Για μια θέση στο Euro
Παρόλα αυτά, η επόμενη αναμέτρηση των δύο ομάδων δεν άργησε πολύ, αφού η κληρωτίδα έκανε τα… μαγικά της και τις έφερε αντιμέτωπες στα μπαράζ πρόκρισης για το Euro 2000.
Στις 13 Νοεμβρίου του 1999 η Αγγλία επέστρεψε σε σκωτσέζικο έδαφος μετά από 10 χρόνια και με πρωταγωνιστή τον Πολ Σκόουλς πήρε τη νίκη με 2-0, κάνοντας το πρώτο βήμα για την πρόκριση. Το παιχνίδι σημαδεύτηκε από σοβαρά επεισόδια στο κέντρο της Γλασκώβης, αναγκάζοντας την αστυνομία να προβεί σε 51 συλλήψεις οπαδών.
Η ρεβάνς έγινε τέσσερις ημέρες μετά στο «Γουέμπλεϊ», εκεί όπου η Αγγλία εμφανίστηκε κατώτερη των περιστάσεων. Τα «τρία λιοντάρια» δεν είχαν ούτε σουτ στον στόχο, όμως η Σκωτία πήρε τη νίκη μόνο με 1-0, κάτι που δεν αρκούσε για να της δώσει το εισιτήριο για τα τελικά του Euro.
Από τότε, οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν άλλες δύο φορές. Τον Αύγουστο του 2013, η Αγγλία νίκησε με 3-2 την Σκωτία σε φιλικό παιχνίδι στο «Γουέμπλεϊ για τον εορτασμό των 150 ετών της αγγλικής ομοσπονδίας. Τρεις μήνες μετά, οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν σε νέο φιλικό στο «Σέλτικ Παρκ», με τους Άγγλους να επικρατούν με 3-1 χάρη σε δύο γκολ του Ρούνεϊ.
Οι αναμετρήσεις τους για τα προκριματικά του Μουντιάλ 2018 έφερε ξανά στο προσκήνιο την κουβέντα για τη θέσπιση ετήσιου αγώνα ανάμεσα στις δύο ομάδες. Παρόλα αυτά μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει καμία αντίδραση από τις δύο ομοσπονδίες.
Περισσότερες ειδήσεις
11/11/2016 13:26
Πωλητήριο σε Κλάους
10/11/2016 19:33
Πρεμιέρα με νίκη για την Εθνική Νέων!
Πείτε τη γνώμη σας: