Euro 1984: Γαλλία με… υπογραφή Πλατινί
- Κώστας Καραγιαννόπουλος
- 25/5/2021 14:50
Βρισκόμαστε στο 1984 και η UEFA αναθέτει τη διοργάνωση στην Γαλλία. Μετά από 24 χρόνια οι «τρικολόρ» επιστρέφουν σε τελική φάση Ευρωπαϊκού πρωταθλήματος και με μεγάλο πρωταγωνιστή τον Μισέλ Πλατινί, κατακτούν το τρόπαιο για πρώτη φορά στην ιστορία τους.
Γράφει ο Κώστας Καραγιαννόπουλος:
Επανέρχονται οι ημιτελικοί
Η Γαλλία ανέλαβε την φιλοξενία του τουρνουά για πρώτη φορά μετά το 1960 και προκρίθηκε αυτόματα στην τελική φάση, βάζοντας τέλος σε ένα αρνητικό σερί πέντε συνεχόμενων αποκλεισμών στα προκριματικά.
Η διοργάνωση διεξήχθη το διάστημα 12-27 Ιουνίου σε επτά γαλλικές πόλεις και θεωρείται μια από τις καλύτερες όλων των εποχών, όχι μόνο για το θέαμα που πρόσφεραν οι ομάδες (41 γκολ σε 15 παιχνίδια!), αλλά και για την άψογη οργάνωση που συνέβαλε στην έμπρακτη αντιμετώπιση του χουλιγκανισμού. Το αντίθετο δηλαδή από τις εικόνες που είδαμε στη διοργάνωση του 2016 επί γαλλικού εδάφους.
32 ομάδες έδωσαν το «παρών» στα προκριματικά και χωρίστηκαν σε επτά ομίλους, τρεις με τέσσερις ομάδες και τέσσερις με πέντε. Ο νικητής κάθε ομίλου εξασφάλιζε εισιτήριο για τα τελικά της Γαλλίας.
Προκριματικά
Το έπος του Αρχοντίδη στο «Γουέμπλεϊ»
Ο Αλκέτας Παναγούλιας αποτελούσε παρελθόν και τη θέση του είχε πάρει ο Χρήστος Αρχοντίδης, ο οποίος στόχευε στην ανανέωση της Εθνικής. Ο Σερραίος τεχνικός επέλεξε να ανοίξει τις πόρτες της «γαλανόλευκης», με αποτέλεσμα να κληθούν αρκετοί παίκτες από μικρότερες ομάδες. Οι πολλές κλήσεις του Αρχοντίδη βοήθησαν κάποια νέα παιδιά στο να αναδειχθούν, όμως από την άλλη είχαν σαν αποτέλεσμα την αλλοίωση των χαρακτηριστικών του αντιπροσωπευτικού συγκροτήματος, που επί μια οκταετία βρίσκονταν σε αρκετά υψηλό επίπεδο, με αποκορύφωμα τη συμμετοχή στα τελικά του Euro 1980.
Η Ελλάδα μπήκε με το… δεξί στα προκριματικά, νικώντας με 2-0 στο Λουξεμβούργο χάρη σε δύο γκολ του Αναστόπουλου. Ωστόσο η συνέχεια δεν ήταν ανάλογη, αφού ακολούθησε η εντός έδρας συντριβή με 3-0 από την Αγγλία. Την επόμενη αγωνιστική οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν στο «Γουέμπλεϊ», όπου η «γαλανόλευκη, με σούπερ κατενάτσιο, στέρησε δύο πολύτιμους βαθμούς στους Άγγλους. Οι πανηγυρισμοί του Αρχοντίδη στο φινάλε του αγώνα, με παίκτες της αποστολής να προσπαθούν να τον ηρεμήσουν, έχουν μείνει στην ιστορία.
Η ήττα με 1-0 από την Δανία στην Κοπεγχάγη έβαλε οριστικά τέλος στις όποιες ελπίδες για πρόκριση. Τελικώς, η Εθνική κατέλαβε την 3η θέση του ομίλου, χάρη στις δύο νίκες με Ουγγαρία (3-2 εκτός), Λουξεμβούργο (1-0 εντός) και την εντός έδρας ισοπαλία με τους Ούγγρους (2-2). Τα πέντε γκολ του Αναστόπουλου στην προκριματική φάση δεν ήταν αρκετά για να χαρίσουν την πρόκριση.
Όσον αφορά τη μάχη της πρώτης θέσης στον όμιλο, η νίκη της Δανίας στο «Γουέμπλει», σε συνδυασμό με την ισοπαλία των Άγγλων απέναντι στην Ελλάδα, χάρισαν στους Δανούς το εισιτήριο για τα τελικά της Γαλλίας.
Οι πανηγυρισμοί του Αρχοντίδη στο Γουέμπλει:
Τα δώδεκα γκολ της Ισπανίας
Πρώτη είχε σειρά η Ολλανδία, η οποία πήρε εμφατική νίκη με 5-0, ανεβαίνοντας στην πρώτη θέση του έβδομου ομίλου με 13 βαθμούς και +16 συνολική διαφορά τερμάτων. Τέσσερις ημέρες αργότερα, η Ισπανία υποδέχτηκε τη Μάλτα, θέλοντας νίκη με 11 γκολ διαφορά για να «κλέψει» την πρόκριση από τους Ολλανδούς Το ημίχρονο έληξε με 3-1, όμως στην επανάληψη οι Ισπανοί πέτυχαν εννέα γκολ και με το απίστευτο 12-1 (!) πήραν το εισιτήριο για τα τελικά. Οι φήμες για χρηματισμό των ποδοσφαιριστών της Μάλτας δεν αποδείχθηκαν ποτέ και η UEFA αρκέστηκε απλώς στο να αλλάξει τον κανονισμό, βάζοντας τα παιχνίδια της τελευταίας αγωνιστικής την ίδια ώρα.
Το… φάντασμα της Ιταλίας
Στον 5ο όμιλο, η παγκόσμια πρωταθλήτρια Ιταλία ήταν το φαβορί σε όμιλο με Ρουμανία, Σουηδία, Τσεχοσλοβακία και Κύπρο. Ωστόσο η «σκουάντρα ατζούρα» ήταν αποκαρδιωτική, τερματίζοντας στην 4η θέση με μόλις μια νίκη, αυτή κόντρα στην Κύπρο. Μάλιστα, η ισοπαλία (1-1) των Ιταλών στην Λευκωσία, αποτελεί μια από τις πιο ηχηρές εκπλήξεις της διοργάνωσης και ένα από τα σημαντικότερα αποτελέσματα στην ποδοσφαιρική ιστορία της Κύπρου. Την πρόκριση στην τελική φάση εξασφάλισε η Ρουμανία των Χάτζι-Μπόλονι, τερματίζοντας ένα βαθμό πάνω από τη Σουηδία του Ουλφ Έρικσον, που εκείνη την εποχή αγωνίζονταν στον Άρη.
Το πιο εύκολο έργο στα προκριματικά είχε το Βέλγιο, τερματίζοντας πρώτο με τρεις βαθμούς διαφορά από τη δεύτερη Ελβετία. Στον 2ο όμιλο, η Σοβιετική Ένωση διέλυσε με 5-0 την Πορτογαλία στη Μόσχα, όμως οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν την τελευταία αγωνιστική στο «Ντα Λουζ» και οι Ίβηρες πήραν τη νίκη-πρόκριση με 1-0, χάρη σε πέναλτι του Ρούι Ζορντάο.
Πρόκριση-θρίλερ και για την Γιουγκοσλαβία, η οποία τερμάτισε ένα βαθμό πάνω από την Ουαλία. Για να τα καταφέρει, χρειάστηκε το γκολ του Ραντάνοβιτς στις καθυστερήσεις του αγώνα με ην Βουλγαρία προκειμένου να πάρει τη νίκη με 3-2 την τελευταία αγωνιστική. Σε περίπτωση ισοπαλίας, η Ουαλία θα ήταν αυτή που θα έπαιρνε το εισιτήριο.
Φάση ομίλων
1ος όμιλος: Χωρίς αντίπαλο η Γαλλία
Οι οικοδεσπότες τοποθετήθηκαν στον πρώτο όμιλο μαζί με Βέλγιο, Δανία και Γιουγκοσλαβία και πολύ απλά δεν είχαν αντίπαλο, τερματίζοντας στην πρώτη θέση με τρεις νίκες και μεγάλο πρωταγωνιστή τον Μισέλ Πλατινί, ο οποίος πέτυχε εφτά γκολ. Ο σούπερ σταρ της γαλλικής ομάδας πέτυχε το μοναδικό γκολ στο παιχνίδι της πρεμιέρας με αντίπαλο την Δανία (1-0) και στη συνέχεια σημείωσε χατ-τρικ, τόσο στην εμφατική νίκη με το Βέλγιο (5-0), όσο και στη δύσκολη νίκη με την Γιουγκοσλαβία (3-2).
Το δεύτερο εισιτήριο για τα ημιτελικά εξασφάλισε η Δανία παρά την ήττα της πρεμιέρας από τους Γάλλους, που συνδυάστηκε με τον σοβαρό τραυματισμό του Άλαν Σίμονσεν (κάταγμα στο πόδι). Η αντίδραση των Δανών ήταν εντυπωσιακή, αφού με κορυφαίο τον Φρανκ Άντερσεν, πρώην τεχνικό διευθυντή του ΠΑΟΚ, διέλυσαν με 5-0 την Γιουγκοσλαβία, αφήνοντας την εκτός συνέχειας.
Η ομάδα του Σεπ Πιόντεκ ήθελε μόνο την ισοπαλία κόντρα στο Βέλγιο για να πάρει την πρόκριση, ωστόσο οι φιναλίστ του προηγούμενου Euro δεν ήταν τυχαία ομάδα, παίρνοντας προβάδισμα δύο τερμάτων στο πρώτο μέρος με τους Κέλεμανς και Βερκάουτερεν. Παρόλα αυτά, ο Άρνεσεν μείωσε σε 2-1 και στην επανάληψη, οι Δανοί ολοκλήρωσαν την ανατροπή (3-2), τερματίζοντας στη δεύτερη θέση του γκρουπ.
2ος όμιλος: Ιβηρική υπόθεση
Στη δεύτερη «στροφή», οι Πορτογάλοι απέσπασαν νέο βαθμό (1-1) από τους γείτονες Ισπανούς και την τελευταία αγωνιστική «σφράγισαν» την πρόκριση χάρη στη νίκη τους με 1-0 κόντρα στην Ρουμανία.
Το άλλο εισιτήριο κρίθηκε στο παιχνίδι της Δ. Γερμανίας με την Ισπανία. Τα «πάντσερ», χάρη σε δύο γκολ του Ρούντι Φέλερ είχαν ξεπεράσει δύσκολα το εμπόδιο της Ρουμανίας (2-1) και χρειάζονταν νίκη ή ισοπαλία κόντρα στους «φούριας ρόχας» για να προκριθούν στα ημιτελικά. Οι Δ. Γερμανοί είχαν σημαντικές ευκαιρίες και δύο δοκάρια για να σκοράρουν απέναντι στους Ισπανούς, όμως χρειάστηκαν την απόκρουση του Σουμάχερ σε πέναλτι του Καράσκο για να κρατήσουν το μηδέν. Στο τελευταίο μισάωρο η Ισπανία ανέβασε την απόδοση της και η πίεση της απέδωσε καρπούς στο 90’. Ο Χουάν Σενιόρ έκανε τη σέντρα και ο Μασέντα με κεφαλιά «πάγωσε» τους Δ. Γερμανούς, αφήνοντας τους εκτός ημιτελικών. Μάλιστα, οι «φούριας ρόχας» τερμάτισαν στην πρώτη θέση, υπερτερώντας στην ισοβαθμία με τους Πορτογάλους.
Ημιτελικοί
Και στο τέλος νικούν οι… Γάλλοι
Η Γαλλία ήταν το απόλυτο φαβορί και στο 24’ πήρε το προβάδισμα με απευθείας εκτέλεση φάουλ του Ντομεργκέ. Οι «τρικολόρ» είχαν ουκ ολίγες ευκαιρίες για ένα δεύτερο τέρμα, όμως έπεσαν πάνω στον σπουδαίο Πορτογάλο γκολκίπερ Μπέντο, ο οποίος κράτησε ζωντανούς τους Ίβηρες. Το σοκ για τους διοργανωτές ήρθε στο 74’ όταν ο Ζορντάο με άπιαστη κεφαλιά έφερε το σκορ στα ίσα. Ο Μπέντο με τρομερή διπλή επέμβαση -και τη βοήθεια του δοκαριού- στέρησε στους Γάλλους ένα δεύτερο γκολ και ο ημιτελικός οδηγήθηκε στην παράταση.
Με τη συμπλήρωση οχτώ λεπτών στον έξτρα χρόνο, ο Ζορντάο «χτύπησε» ξανά, ολοκληρώνοντας την ανατροπή με τρομερό βολέ. Η Γαλλία βρίσκονταν με την πλάτη στον τοίχο και τα πράγματα θα μπορούσαν να ήταν καταδικαστικά γι’ αυτήν αν ο Μπατς δεν νικούσε σε τετ-α-τετ τον Νενέ. Ο Γάλλος γκολκίπερ γλίτωσε τους οικοδεσπότες και στο 114’ ο Ντομεργκέ ισοφάρισε σε 2-2, έπειτα από φάση διαρκείας στα καρέ των Πορτογάλων. Το «Βελοντρόμ» πήρε… φωτιά και οι οικοδεσπότες είχαν έξι λεπτά στη διάθεση τους για να γλιτώσουν τα πέναλτι. Το πολυπόθητο τρίτο γκολ ήρθε στο 119’. Ο Τιγκανά με τρομερή κούρσα, πέρασε όποιον παίκτη βρήκε μπροστά του και την κατάλληλη στιγμή γύρισε τον Πλατινί, ο οποίος σε κενή εστία διαμόρφωσε το τελικό 3-2, στέλνοντας την Γαλλία στον μεγάλο τελικό.
Ισπανία από τη… βούλα
Στην παράταση η Ισπανία είχε δύο σημαντικές στιγμές με τον Καράσκο, όμως το σκορ παρέμεινε αμετάβλητο και το εισιτήριο για τον τελικό κρίθηκε στα πέναλτι. Στη «ρουλέτα», οι «φούριας ρόχας» εμφανίστηκαν πιο ψύχραιμοί και με συνολικό σκορ 5-4 προκρίθηκαν στον τελικό. Ο σπουδαίος Έλκιερ (οι παλιοί οπαδοί του ΠΑΟΚ τον θυμούνται από τα παιχνίδια με τη Βερόνα το 1985) αστόχησε στο 5ο πέναλτι, ο Σαράμπια βρήκε δίχτυα στη δική του εκτέλεση και οι Ισπανοί πέρασαν στον τελικό, είκοσι χρόνια μετά την κατάκτηση του τροπαίου απέναντι στην Σοβιετική Ένωση.
Τελικός
Το λάθος του Αρκονάδα
Το «Le carré magique», το «μαγικό τετράγωνο» που λάνσαρε ο Μισέλ Ινταλγκό, με τους Φερναντέζ, Τιγκανά και μπροστά τους Πλατινί και Ζιρές, ήταν η συνταγή της επιτυχίας για την γαλλική ομάδα. Μπορεί οι «τρικολόρ» να μην είχαν σέντερ φορ παγκόσμιας κλάσης όπως το 1958 με τον Φοντέν, όμως το ευέλικτο 4-4-2 του Ινταλγκό, επέτρεπε στον Πλατινί να βγαίνει συχνά σε θέση στράικερ, με τα γνωστά αποτελέσματα…
Στην αντίπερα όχθη, η Ισπανία, με ποδοσφαιριστές όπως οι Καμάτσο και Σιντιγιάνα και με τον Λουίς Αρκονάδα φύλακα «άγγελο», είχε κάνει την υπέρβαση, φτάνοντας ως τον τελικό. Ο γκολκίπερ των Ισπανών είχε καταλυτικό ρόλο στην εντυπωσιακή πορεία των «φούριας ρόχας», ωστόσο το λάθος του στον τελικό, τον στιγμάτισε για πάντα…
Ο Ισπανός πορτιέρο είχε δηλώσει πως ακόμα και σήμερα δέχεται ερωτήσεις για το πως δέχτηκε αυτό το γκολ. Το 2008, κατά τη απονομή των χρυσών μεταλλίων στην πρωταθλήτρια Ευρώπης, Ισπανία, ο Πάλοπ βρέθηκε στην εξέδρα των νικητών με τη φανέλα του Αρκονάδα, θέλοντας έτσι να του αποδώσει φόρο τιμής για τις σπουδαίες επεμβάσεις του στο τουρνουά. Μάλιστα, ο άνθρωπος που έδινε τα μετάλλια στους πρωταθλητές Ευρώπης, ήταν ο σκόρερ εκείνου του τέρματος… Μισέλ Πλατινί.
Το 1-0 άνοιξε το δρόμο στους Γάλλους, οι οποίοι δεν πλήρωσαν την αποβολή του Λε Ρου στο 75’ και στο φινάλε πέτυχαν και δεύτερο γκολ με τον Μπελονέ. Οι «τρικολόρ» κατέκτησαν το ευρωπαϊκό τρόπαιο στο σπίτι τους, όντας οι τελευταίοι οικοδεσπότες που έχουν καταφέρει κάτι αντίστοιχο. Ήταν η διοργάνωση του Μισέλ Πλατινί.
Το λάθος του Αρκονάδα:
Η κορυφαία ενδεκάδα
Η Δ. Γερμανία έχει τη μερίδα του λέοντος και στην τετράδα της άμυνας. Ο Καρλ Χάιντς Φέρστερ συμπεριλήφθηκε για δεύτερη σερί φορά στην καλύτερη ενδεκάδα της διοργάνωσης, όντας ένας από τους κορυφαίους αμυντικόυς στο μαρκάρισμα. Δίπλα του ο Αντρέας Μπρέμε, ένας από τους κορυφαίους Γερμανούς πλάγιους μπακ.
Στους κορυφαίους αμυντικούς συμπεριλαμβάνεται και ο Μόρτεν Όλσεν, ηγετική μορφή της Δανίας και ένας από τους καλύτερους λίμπερο τη δεκαετία του 80. Την τετράδα συμπληρώνει ο Πορτογάλος, Ζοάο Πίντο, ένας από τους κορυφαίους Πορτογάλος μπακ.
Στην πεντάδα του κέντρου συμπεριλαμβάνεται τρεις Γάλλοι. Πρώτος και καλύτερος ο Μισέλ Πλατινί, ο αστέρας της διοργάνωσης με εννέα γκολ σε πέντε παιχνίδια. Ο Γάλλος σούπερ σταρ βρέθηκε στην καλύτερη κατάσταση της καριέρας του και λίγους μήνες μετά του απονεμήθηκε η Χρυσή Μπάλα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Το 1985 θα τρίτωνε το… καλό, κάνοντας ρεκόρ (το έσπασε ο Μέσι το 2012).
Στους κορυφαίους του τουρνουά δεν θα μπορούσε να μην βρίσκεται και ο Ζαν Τιγκανά. Αποτελούσε τέλειο μείγμα τεχνικής και αντοχής, όντας πραγματικό πολυεργαλείο στο χώρο του κέντρου. Κατέκτησε πέντε πρωταθλήματα με Μπορντό και Μαρσέιγ και το 1984 βγήκε δεύτερος στη ψηφοφορία για τη «Χρυσή Μπάλα»… Τρίτος της γαλλικής… παροικίας, ο Αλέν Ζιρές. Εξαιρετικός ντιμπλέρ, πέρασε το μεγαλύτερο διάστημα της καριέρας το στην Μπορντό, σημειώνοντας 173 γκολ.
Ο πρώην τεχνικός διευθυντής του ΠΑΟΚ, Φρανκ Άντερσεν σκόραρε τρία γκολ στη διοργάνωση και βρίσκεται επίσης στους κορυφαίους του τουρνουά. Την πεντάδα συμπληρώνει ο Πορτογάλος, Φερνάντο Σαλάνα, ο οποίος βρέθηκε στο «πικ» της καριέρας του στο τουρνουά της Γαλλίας, μοιράζοντας δύο ασίστ στον ημιτελικό με τους οικοδεσπότες.
Μοναδικός επιθετικός στην κορυφαία ενδεκάδα, ο Ρούντι Φέλερ. Πέτυχε μόλις δύο γκολ στη διοργάνωση, αλλά με 47 τέρματα σε 90 εμφανίσεις με την Εθνική Γερμανίας, θεωρείται δίκαια ένας από τους κορυφαίους Ευρωπαίους επιθετικούς. Στα αξιοσημείωτα πως η φιναλίστ Ισπανία δεν έχει ούτε μια εκπροσώπηση στην κορυφαία ενδεκάδα.
Αστέρι του τουρνουά: Μισέλ Πλατινί
Διαβάστε ΕΔΩ τα αφιερώματα για τις προηγούμενες διοργανώσεις
